Farklı Buğday Genotiplerinin Azot, Fosfor ve Potasyum Kullanım Etkinlikleri

Bitkilerde besin maddesi kullan ı m etkinliğ i biomas, besin maddesi al ı m ı ve konsantrasyunu gibi baz ı faktörlere bağl ı karmaşı k bir sistemdir. Yap ı lan bir çok çal ışmada, genotip ile besin maddesi kullan ı m etkinliği aras ı nda ilişkiler belirlenmi ştir. Ekmeklik Triticum aestivum ve makarnal ı k Triticum durum buğday genotiplerinin azot, fosfor ve potasyum kullan ı m etkinliklerinin ara şt ı rı ld ığı bu deneme 24 adet 19 adet ekmeklik ve 5 adet makarnal ı k buğday genotipiyle sera koşullar ı nda yürütülmüştür. Çal ışman ı n sonuçları na göre, besin maddesi kullan ı m etkinliği buğday genotiplerine göre farkl ı l ı klar göstermiştir. Genellikle makarnal ı k genotiplerin potasyumu kullan ı m etkinlikleri ekmeklik genotiplerden daha yüksek olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Buğday, azot, fosfor, potasyum kullan ı m etkinlikleri

Nitrogen, Phosphorus and Potassium Using Efficiency of Wheat Genotypes

Nutrient efficiency in plants depending on biomass, nutrient uptake and nutrient content is very comlex. Various studies have showed that interactive effects may occur between genotypes and the use efficiencies of the nutrient. In this study effecient use of nitrogen, phosphorus, and potassium was examined in 24 wheat 19 bread and 5 durum genotypes in a greenhouse experiment. According to the results, use efficiency of the N, P and K by wheat genotypes showed differences between wheat genotypes. Generally, potassium use efficiency of durum wheat genotypes was found to be higher than bread wheat genotypes.

Keywords:

Wheat, nitrogen, phosphorus, potassium using efficiency,

PDF

___

Alpaslan, M., A. Güneş ve A. İ nal, 1998. Deneme Tekniğ i. A.Ü.Ziraat Fakültesi Yay ı nları : 1501. Ders Kitab ı : 455.
Altin, G. N. and K. J. Frey, 1990. Breeding crop varieties for low input. Am. J. Alt. Agric. 4: 53-58.
Anonim, 1997. Tarı m istatistikleri Özeti. D İ E. Yay ı n No: 2137. Ankara.
Austin, R. B. 1988. A different ideocype for each environment.7. In: M.L. Jorna & L.A. J. Sloocmaker (Eds.), Cereal Breeding Related to Integrated Cereal Production. Proceedings of the EUCARPIA conference, pp. 47-60. PUDOC, Wageningen, the Netherlands.
Dambroth, M. and N. E! Bassam, 1990. Genotypic variation in palant productivity and consequences for breeding of lowinput cultivars. In: N. El Bassam, M. Dambroth & B.C.
Loughman (Eds.), International Symposium on Genetic Aspects of plant. Mineral Nutrition, pp. 1-7. Kluwer Academic Publishers, the Netherlands.
Damisch, W. and A. Wiberg, 1991. Biomass yield- A topical issue in modern wheat breeding programmes. Plant Breeding 107: 11-17.
Derici, R. 1999. Fosfor eksikli ğine dayan ı kl ı (fosfor etkin) buğday genotiplerinin belirlenmesi ve etkinlik mekanizmalar ı n ı n morfolojik ve fı zyolojik aç ı dan karakterize edilmesi. Tübitak TOGTAG/TARP- 2028 No' lu proje II.ara rapor.
El Bassam, N. 1998. A concept of selection for 'Iow input' wheat varieties. Euphytica 100: 95-100.
Gourley, C. J. P., D. L. Ailen and M. P. Russelle, 1993. Defining phosphorus efficiency in plants. Plant Soil 155/156: 289- 292.
Güneş, A. 2000. Ekmeklik (T. aestivum) ve makarnalik (T. durum) buğday genotiplerinin bor al ı m ı üzerine fosforun etkisi. Tarı m Bilimleri Dergisi 6 (4): 44-48.
İ nal, A. 2001. Fosfor al ı m ı ve fosfor etkinli ği yönünden baz ı ekmeklik (T. aestivum) ve makarnal ı k (T. durum) buğday genotipleri aras ı ndaki farkl ı l ı kları n belirlenmesi. Tar ı m Bilimleri Dergisi (bask ı da).
Kacar, B. 1972. Bitki ve Topra ğı n Kimyasal Analizleri: Il. Bitki Analizleri. A.Ü.Ziraat Fakültesi Yay ı nlar ı : 453. Uygulama Kı lavuzu: 155.
Kitson, R. E. and M. G.Mellon, 1944. Colo ıthetric determination of phosphorus as molybdo-vanadophosphoric acid. Ind. Eng. Chem. Anal. Ed., 16: 379-383.
Öztürk, L., B. Torun, İ . Gültekin, C. Çekiç, Z. Keklikçi ve İ . Çakmak, 2000. Fosfor eksikli ğ ine dayan ı kl ı buğday genotiplerinin belirlenmesi ve bu ğday ı n fosfor eksikliğinde rol alan mekanizmalar ı n ı n araşt ı r ı lmas ı . TARP-2028. Tübitak TARP Simpozyumu Pro ğram ve Bildiri Özetleri. s. 9-10.