Bu çalışma, Orta-Batı Karadeniz Bölgesi’nde tipik bir yarı-kurak mera alanında toprak özellikleri ile çölleşmenin önemli bir göstergesi olan bitki tür sayısı arasındaki uzaysal ilişkinin analiz edilmesi amacıyla güneye bakan yaklaşık %20 eğimli bir alanda yürütüldü. Bu amaçla tepe üzerinde bir kuzey-güney (eğime paralel) ve diğeri doğu-batı (eğime dik) olmak üzere iki transekt (hat) oluşturuldu. Her bir hat üzerinde 5 m aralıklarla toprak örnekleri alındı ve toprak örneklerinin alındığı noktaları içine alan 1 m2’lik alandaki bitki tür sayısı belirlendi. Toprak örnekleri laboratuara getirilerek kum, silt, kil, ile hacim ağırlığı ve pH için analiz edildi. Toprak özellikleri ve bitki tür sayısının hatlar boyunca değişimi grafiklenerek bunların uzaysal dağılımındaki benzerlik ve farklılıklar değerlendirildi. Sonuçlar bitki tür sayısının eğime paralel ve dik yöndeki değişim deseninin oldukça faklı olduğu ve değişkenliğin eğime dik hat boyunca çok daha fazla olduğunu göstermektedir. Bitki tür sayısı ve toprak CaCO3 içeriği arasında ters bir ilişkinin olduğu ve çalışma alanında CaCO3 içeriği yüksek yerlerin çölleşmeye karşı daha hassas olduğu sonucuna varıldı.

This study was conducted to analyze spatial relations between some soil properties and vegetation diversity on a typical sloping rangeland located in Çankırı in semi-arid north central Anatolia. Two transects, one parallel and one normal to the slope were located on a south facing slope. Soil samples were taken 5-m apart on the each transect, and 1 m2 of parcels were sampled for plant species at the points where soil samples were taken. The samples were taken to laboratory and analyzed for sand, silt, clay, CaCO3 contents, and bulk density. Number of plant in each sampling spot was determined. Spatial distribution of number of species and studied soil properties were graphed throughout transects and spatial distributions of these variables were compared. The results showed that spatial pattern of soil properties and plant diversity differed in transects, and that soil CaCO3 content was negatively related to plant richness in the study area. It was concluded that CaCO3 reach localities at the study area would be more vulnerable to desertification