TEK PARTİ DÖNEMİ'NDE YEREL DERGİLERDEKİ TARİH ALGISI ÜZERİNE BAZI DİKKATLER: BALIKESİR ÖRNEĞİ

Tek Parti Dönemi, Balıkesir’de yerel dergiciliğin en canlı olduğu dönemlerden biridir. Balıkesir gibi çok da büyük olmayan bir şehirde Çağlayan, Irmak, Gençleryolu, Kaynak, Alkım, Enerji ve Ege gibi yedi farklı dergi çıkmıştır. Adı geçen dergilerde yer alan tarih makaleleri hem nitelikleri hem de nicelikleri açısından oldukça dikkat çekicidir. Çünkü söz konusu dergilerde edebiyat ve güzel sanatlar dışında en fazla makale yayımlanan alanın tarih olması ve tarihe dair yazılan makalelerdeki özen, bütün yazılar içerisinde ortalamanın üzerindedir. Dergilerde en fazla yazısı yayımlanan alanın tarih olduğu göz önüne alındığında bu durum hem yazarların hem de okurların tarih konusunda duyarlı ve istekli oldukları anlamına gelmektedir. Bu çalışmada da işaret edilen duyarlılık çerçevesinde tarih yazılarının hangi konular çevresinde toplandığı, bu makalelerin nitelikleri ve nicelikleri analiz edilerek söz konusu makaleler incelemeye tabi tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Yerel basın, kent tarihi, tarih algısı.

SOME ATTENTION ON THE PERCEPTION OF HISTORY IN LOCAL JOURNALS IN THE SINGLE PARTY PERIOD: THE CASE OF BALIKESİR

The Single Party Period is one of the most lively periods of local journal publishing in Balıkesir. Seven different journals such as Çağlayan, Irmak, Gençleryolu, Kaynak, Alkım, Enerji and Ege were published in a city that is not wide like Balıkesir. History articles in the aforementioned journals are quite remarkable both in terms of quality and quantity. Because history is the field where the most articles are published, apart from literatüre and fine arts, and the care in the articles about history is above average among all articles. Considering that the field with the most articles published in the journals is history, this means both authors and readers are sensitive and enthusiastic about history. Within the framework of the sensitivity pointed out in this study, the subjects around which the historical essays gathered, the qualities and quantities of these articles were analyzed and the articles in question were examined.

Keywords:

Local press, city history, perception of history.,

PDF

___

Güler, Aydın, Başlangıcından 1950’ye Kadar Balıkesir’de Çıkan Dergilerdeki Edebî ve Kültürel Muhteva Üzerinde Bir İnceleme, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021, Balıkesir.
Özsarı, Mustafa, Ege Bölgesi Halkevi Dergilerindeki Edebî ve Kültürel Muhteva Üzerine Bir İnceleme, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002, İzmir.
Sağdıç, Ozan, Yirminci Yüzyıl Denen O Mazi/ 1 Birinci Savaştan İkincisine. İstanbul: Dünya Kitapları.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Karesi Vilâyeti Tarihçesi Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı Yayınları, 1925, Balıkesir, s.149.
Yurdakök, Abdullah, Balıkesir Basın Tarihi, İnce Ofset, Balıkesir, 1992, s.10
[Başlıksız], Irmak, S. 16, 15 Teşrinisani 1928, s.16.
[Başlıksız], Türk Dili, 1 Şubat 1929, ss.3.
“Çağlayan Niçin Çıkıyor?” Çağlayan, S.1, 20 Teşrinievvel 1925, s.1.
“Irmak Çıkarken”, Irmak, S.1, 15 Şubat 1928, s.1.
“Kaynak Mecmuası”. Türk Dili, S. 2048, 22 Şubat 1933, s.2.
“Özür”, Kaynak, S.113 Haziran 1942, s.1.
“Tekrar Çıkarken”, Kaynak, S.1, Mayıs 1948, s.3.
Ağabeyoğlu, Abdi “Balıkesir’de Hastaneler Tarihçesi.” Kaynak, S.61, 19 Şubat 1938, s.334-337.
Ağabeyoğlu, Abdi “Balıkesir’de Hastaneler Tarihçesi.” Kaynak, S.62, 19 Mart 1938, s.367-370.
Akpınarlı, Kerim, Kâni “Yatırlarımız” Kaynak, Şubat 1945, s.408-409.
Bassert, H. Th. , “Eti Krallığı”, Alkım, S. 18-19, 15 Kanunisani, s.18-19.
Bergüz, Haydar, “Sardes Tarihi”, Kaynak, S.42, 19 Temmuz 1936, s. 201-204.
Bergüz, Haydar, “Sardes Tarihi”, Kaynak, S.43, 19 Ağustos 1936, s.239-242.
Çavuldur, Ekrem, “Balıkesir Tarihçesiyle İlgili Eski Bir Vesika”, Kaynak, S.58, 19 Teşrinisani 1937, s.281-282.
Çavuldur, Ekrem, “Karasi Oğulları Kimlerdir?”, Kaynak, S.72, 19 Kanunisani 1939, s.569-570.
Çeliköz, Eminittin “Niçin Çıkarıyoruz?”, Gençleryolu, S.1, 28 Şubat 1929, s. 2-3.
Dağlıoğlu, Hikmet Turhan, “Balıkesir Mezarları”, Kaynak, S.25, 19 Şubat 1935, s.521-527.
Kocabaş, Uygar; Birinci, Ali, “Osmanlı Vilâyet Gazete ve Matbaaları Üzerine Gözlemler”, Kebikeç, S.2, s.101-122.
Örensun, Nazım, “Enerji Niçin Çıkıyor?”, Enerji, S. 1, Nisan 1937, s.1.
Örensun, Nazım “Enerji Nasıl Yürüdü ve Nasıl Yürüyecek?”, Enerji¸ S.21, Mart 1939, s. 419.
Özsarı, Mustafa, “19. Yüzyılın İkinci Yarısında Balıkesir’in Sosyal ve Kültürel Durumuna Genel Bir Bakış”, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi¸ C.XIII, S.1, Ocak 2007, s.193.
Su, Kâmil, “Karesioğullarına Dair Bir Vesika”, Kaynak, S.55, 19 Ağustos 1937, s.185-187.
Uraz, Necmi, “Alkım”, Alkım, S. 1, 15 Aralık 1936, s.1.
Varlık, Bülent, “Yerel Basının Öncüsü: Vilâyet Gazeteleri”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, C.1, İletişim Yayınları, 1985, İstanbul, s.101.
Yırcalı, Sırrı, “Sayın Okuyucu”, Alkım, S.1, 15 Aralık 1936, s.2.