Fergane (Özbekistan) ve Posof’tan İzmir Torbalı’ya Uzanan Ahıskalı Bazı Ailelerin Göç Hikâyesi

Bugün Ahıska bölgesi Gürcistan toprakları içerisinde kalmaktadır. Ahıska Türkleri çarlık Rusya’sından beri Türkiye’ye göç etmektedirler. Stalin zamanında sürgün edilerek Orta Asya’ya sürülmüşlerdir. Sürgün edildikleri yerlerden birisi de Özbekistan’dır. 2003 yılında Türk vatandaşlığına geçen Ahıska Türkü Seyfi Öztürk’ün ailesi de Ahıska’dan Fergane’ye sürgün edilenlerdendir. Fergane’de yaşarlarken 1989 yılında Fergane olaylarından sonra aile Rusya’ya sürülmüştür. Rusya’dan Türkiye’ye sığınılmış ve aile Torbalı’ya yerleşmiştir. İncelenen ikinci aile Posof Doğrular köyünden (Cacun) Torbalı’ya yerleşen Yonusoğulları lakaplı Akyüz ailesidir. Aile kendilerini Kıpçak Türkü olarak Ahıska Türklerinde saymaktadır. Torbalı’ya göç etmelerinin temel nedeni ilçenin daha iyi ekonomik şartlara sahip olmasıdır. Torbalı ilçesinde bu gün yaklaşık 100 hanede 400-500 kişi Ahıska kökenlidir. Çalışmada mülteci olarak ülkemize sığınan Öztürk ve içgöç olgusu ile Torbalı ilçesine yerleşen Akyüz ailesi örneğinde Ahıska Türklerinin Torbalı ilçesine yerleşmesi ve sosyal kültürel etkileşimleri incelenmiştir. Bütün Türkiye’de olduğu gibi Torbalıya yerleşenlerinde en önemli sorunu işsizlik ve geçim sıkıntısı olmuştur. Torbalıya yerleşen Ahıskalılar, Türkiye’yi vatan Ahıska’yı Ana vatan olarak kabul etmektedirler. En önemli beklentileri anavatanlarına dönmek ve Türkiye’de olanlarında vatandaşlık haklarını en kısa sürede almalarıdır.

Anahtar Kelimeler:

Ahıska, Torbalı, Fergane, Posof, Göç

PDF

___

Aydıngün, Sürgün, Toplumsal Hafıza ve Kültürel Göç: ABD’deki Ahıska Türkleri Üzerine Bir Araştırma Suat Kolukırık, 2002.
Badalov, Cengiz. Bütün Yönleriyle Ahıska Türkleri, http://www.academia.edu/5128424/%C3%87ingiz_Badalov-T%C3%BCm_Y%C3%B6nleriyle_Ah%C4%B1ska_T%C3%BCrkleri_Redaktor_ (Eri-şim Tarihi: 05.04.2017)
Bizim Ahıska, http://www.ahiska.org.tr/?page_id=1839(Erişim Tarihi: 02.04.2017)
Çiçek, Turan ve Karagöz, M. Salih. Ahıska Türkleri Yüzyıllık Sürgün. (http://www.academia.edu/6076966/AHISKA_T%C3%9CRKLER%C4%B0_Y%C3%9CZ_YILLIK_S%C3%9CRG%C3%9CN_OCAK_20 14_%C4%B0STANBUL_HAVA_HARP_OKULU_KOMUTANLI%C4%9EI) (Erişim Tarihi: 02.04.2017)
Hasanoğlu, İbrahim (2016). Ahıska Türkleri: Bitmeyen Bir Göç Hikâyesi Türk Dünyası İncele-meleri Dergisi/Journal of Turkish World Studies 16/1 Yaz-Summer.
Langlois, Georges (2003). 20. Yüzyıl Tarihi, Nehir Yay., İstanbul.
Hacılı, Asif (1992) Geribem Bu Vetende-Ahıska Türklerinin Etnik Medeniyeti, Bakı.
Bugay, Nikolay F., Mesketya Türkleri: Hakların İadesi İçin Uzun Yolculuk (Rusça), Mosko-va, 1994.
Judt, Tony (2005). Savaş Sonrası, 1945 Sonrası Avrupa Tarihi, Çev. Dilek Şendil, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Oran, Baskın (2004). Türk Dış Politikası, İletişim Yayınları, İstanbul.
Osipov 2004, Ss.178-180, dan aktaran: Hasanoğlu 2014.
Pıtcher, Donald E. (2001). Osmanlı İmparatorluğu’nun Tarihsel Coğrafyası, Çev. Bahar Tırnakçı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Soysal, İsmail (1983). Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları (1920-1945), I. Cilt, Türk Tarih Ku-rumu Yayınları, Ankara.
Turan, Şerafettin (2012). Türk Devrim Tarihi, 2. Kitap, Ulusal Direnişten Türkiye Cumhuri-yetine, Bilgi Yayınevi, İstanbul.
Yunusov, Arif. Mesketya Türkleri-İki Defa Sürülen Halk, Bakü 2000.
Zeyrek, Yunus. http://www.ahiska.org.tr/?page_id=1839. (Erişim Tarihi: 03.04.2017)
İbrahim Çelik ile 08.01.2017 tarihinde yapılan görüşme.
Nuri Çelik ile 10.01.2017 tarihinde yapılan görüşme.
Ümit Uzun ile 12.01.2017 tarihinde yapılan görüşme.
Seyfi Öztürk ile 15.01.2017 tarihinde yapılan görüşme.
Hümmet Demirçihev ile 09.01.2017 tarihinde yapılan görüşme.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Moskova_Antla%C5%9Fmas%C4%B1 (Erişim Tarihi: 05.12.2017).