Türk Milleti Ata’sıyla Vedalaşıyor: Anadolu’nun Bazı Kentlerinde Atatürk İçin Yapılan Matem Törenleri

Türk Milleti’nin önderi Mustafa Kemal Atatürk yakalandığı amansız hastalık sonrasında 10 Kasım 1938 tarihinde hayata veda etmiştir. Bu elim olay gerek Türkiye’de gerekse yurt dışında büyük yankı uyandırmıştır. Özellikle Türk Milleti Ata’sının ansızın ölümü karşısında derin bir üzüntü yaşamıştır. Vefatından sonra Atatürk’ün naaşı İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’nda halkın ziyaretine açılmıştır. Daha sonra Hükümet, Atatürk’ün cenaze merasiminin 21 Kasım 1938 tarihinde Ankara da yapılması ve geçici istirahatgâhının Etnografya Müzesi olması kararını almıştır. CHP Genel Sekreterliği’nin ve Hükümetin hazırlamış olduğu cenaze merasimi programı tüm vilayetlere gönderilmiştir. Bu program sayesinde 21 Kasım günü yapılan törenler oldukça intizamlı, herhangi bir kargaşa yaşanmadan gerçekleştirilmiştir. Törenler belli bir program çerçevesinde tertip edilmelerinden kaynaklı benzerlik göstermiş olmalarına karşın içerik bakımından konuşmalar, okunan şiirler ve yaşanan duygusal anlar açısından farklılık arz etmiştir. Neticede hiçbir sıkıntının yaşanmadığı matem törenlerinde her yaştan, her meslekten binlerce insan katılmıştır. Böylelikle Türk Milleti önderine son görevini layıkıyla yerine getirmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Atatürk, Atatürk’ün Vefatı, Matem Töreni

The Turkish Nation Says Goodbye to his Ancestor: Mourning Ceremonies Held for Atatürk in Some Cities of Anatolia

The leader of the Turkish Nation, Mustafa Kemal Atatürk, died on 10 November 1938 after the relentless illness he caught. This sad event has aroused great repercussions both in Turkey and abroad. Especially, the Turkish Nation experienced a deep sadness in the face of the sudden death of its ancestor. After his death, Atatürk's body was opened for public visit at Dolmabahçe Palace in Istanbul. Later, the government decided that Atatürk's funeral would be held in Ankara on November 21, 1938, and that his temporary resting place would be An Ethnographic Museum. The funeral ceremony program prepared by the CHP General Secretariat and the Government has been sent to all provinces. Thanks to this program, the ceremonies held on November 21 were very organized, without any chaos. Although the ceremonies showed similarities due to the fact that they were organized within a certain program, they differed in terms of content, speeches, poems read and emotional moments experienced. As a result, thousands of people of all ages and professions participated in the mourning ceremonies, in which there were no problems. Thus, the Turkish nation has fulfilled its last duty to its leader properly.

Keywords:

Atatürk, Death of Atatürk, The Mourning Ceremony,

PDF

___

Akseki, Cengiz (2016), “Atatürk’ün Ölümünün Türk Ulusal Basınına Yansıması (1938-1939)”, BELGİ, 12, s. 202-236.
Aydın, Nermin Zahide (2019), “Mustafa Kemal Atatürk’ün Ölümü Üzerine Kilis Basınında Yer Alan Haberler”, Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 1/1, s. 68-79.
Boran, Tunç (2011) “Atatürk’ün Cenaze Töreni: Yas ve Metanet”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 7, s. 487-520.
İbrahim Çakır, (2007) Atatürk’ün Ölümünün Türk Basınındaki Yankıları, Niğde Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Niğde, s. 58-59.
Çalık, Ramazan (2002), “Atatürk’ün Vefatı ve Alman Basını”, 18/54, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, s. 875-902.
Güher, Ebru (2018), “Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Belgelerinde Mustafa Kemal Atatürk’ün Vefatının Kamuoyuna Yansımaları”, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 5/18, s. 93-120.
Haykır, Yavuz (2014), “Atatürk'ün Ölümü Dolayısıyla Elazığ’da Yapılan Matem Töreni”, Turkish Studies, 9/4, s. 529-562.
Kodal, Tahir (1999), “Atatürk’ün Ölümü ve Denizli Kamuoyu”, PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, s. 17-26.
Üçüncü, Uğur (2013), “Atatürk’ün Ölümü ve Cenaze Törenlerinin Türkiye’deki Yansımaları”, JASSS, 6/7, s. 1185-1215.
Üçüncü, Uğur (2013), “Atatürk’ün Cenaze Merasimi Sırasında Türkiye’de Yapılan Matem Törenleri”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 8/1, s. 79-103.
Özbil, Alev (2012), “Türkiye Cumhurbaşkanlarının Cenaze Merasimleri”, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 11/22, s. 23-61.
Uzun, Hakan (2009), “Liderine Ağlayan Bir Ulus: Atatürk’ün Ankara’daki Cenaze Töreni”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 43, s. 531-553.