Osman Hamdi Bey’in Portrelerinde Anlam

Osman Hamdi Bey çok yönlü kişiliğe sahip, çağını aşan ve ileri görüşlü olan bir ressamdır. Son dönem Osmanlı resim sanatına ve sanat eğitiminin kurumsallaştırılmasına çok önemli katkıları olmuştur. Arkeoloji ve sanat ile ilgili yaptığı çalışmalar, Osmanlı devletinin son dönemlerine etki etmekle birlikte, Cumhuriyet Türkiye’sine de çok önemli hayati katkılar sunmuş, önemli miraslar bırakmıştır. Bu çalışmada Osman Hamdi’nin portre çalışmalarına yoğunlaşılmıştır. Söz konusu çalışmalarının anlamı ve Türk resim tarihindeki yeri ortaya konmaya çalışılmıştır. İlk başlıkta Osman Hamdi Bey’in kişisel hayatı, sanata olan katkıları değerlendirilmiştir. Sonraki başlıkta ise; Osman Hamdi’nin beş adet eseri ele alınmış ve özellikle yüzün konu edildiği çalışmalardaki plastik ve biçimsel anlamlar çözümlenmeye çalışılmıştır. O, portrelerinde içinde yaşadığı toplumu; şiirsel bir biçimde ve hiçbir abartıya yar vermeden aktarmakta ve yer yer tarihsel öğelere de yer vermektedir. O, yerel kültür ile yüksek estetiğin bir anlamda bireşimini ortaya koymuştur. Böylelikle, yüksek estetiğin Osmanlı – Türk toplumu içerisinde kurumsallaşmasını da sağlamıştır.

Meaning in portraits of Osman Hamdi Bey

Osman Hamdi Bey is a multi-faceted person, a contemporary and forward-thinking painter. He made important contributions to the Ottoman painting art and institutionalization of art education. His studies of archeology and art, although the effect of the last period of the Ottoman Empire, the Turkish Republic was also very important to provide vital contributions, has left important legacies. In this study, Osman Hamdi’s portrait works are focused. The meaning of these works and their place in the history of Turkish art painting have been tried to be revealed. In the first title, Osman Hamdi Bey’s personal life and his contributions to art were evaluated. In the next heading; Five works of Osman Hamdi have been dealt with and plastic and formal meanings have been tried to be solved especially in the works where the human face is the subject. He is the society he lives in in his portraits; He transmits poetically and without any exaggeration and also includes historical elements in places. He has revealed a combination of local culture and aesthetics of west. Thus, he used the art of painting as a link between the Ottoman-Western phenomena and tried to progress in a fusing structure.Keywords: Osman Hamdi, Portrait, Art, Realism, Ottoman.

___

  • Akbulut, Durmuş. “Türk Resminin Öncüleri”, Defter Yayınları, İstanbul, 2009.
  • Azeri, Serkan. “Sanat Kitaplığı / Türk Resminin Ustaları Üzerine Bir Dizi Kitap”, Genç Sanat Dergisi, Mas Matbaacılık, Ocak, No: 234, İstanbul, 2015, s.60.
  • Carroll Noel, “Sanat Felsefesi, Çağdaş Bir Giriş”, (Çev.) Güliz Korkmaz Tirkeş, Ütopya Yayınevi, Ankara, 2012.
  • Cezar, Mustafa. “Çok Yönlü Bir Değer: Osman Hamdi”, Sanat Dünyamız, Sayı:73, (1999):227-231.
  • Edeer, Şemsettin. “Yüzün Bakışı”, Türmatsan Organize Matbaacılık, İstanbul, 2015.
  • Eldem, Edhem. “Osman Hamdi Bey Sözlüğü”, Kültür Ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 2010.
  • Epikman, Refik. “Osman Hamdi”, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1967.
  • Gombrich, Ernst. “Sanatın Öyküsü”, Erol Erduran ve Ömer Erduran (Çev.). Remzi Kitabevi, İstanbul, 2007.
  • Hande Özdilim, “Batılışlaşma Sürecinde Çok Yönlü Bir Kişilik: Osman Hamdi Bey”, Mas Matbaacılık, İstanbul, Artist Modern Dergisi, Ekim-Kasım, 2011.
  • İpşiroğlu, Nazan ve İpşiroğlu, Mazhar. “Oluşum Süreci İçinde Sanatın Tarihi”, Pasifik Ofset, 3. baskı, 2009.
  • Özsezgin, Kaya. “Yaşamla Sanatın Örtüşümlü Estetiği Fikret Mualla”, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2015.
  • Turani, Adnan. “Dünya Sanat Tarihi”, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2010.