Toros bulgarları Anadolu'ya nereden geldi?

Selçuklu döneminde Orta Toroslarda karşımıza Bulgar ismini taşıyan bir Türk taifesi çıkmaktadır. Bunların kökeni bazı tartışmalara sebep olmuştur. Bu çalışmada işbu Bulgarların 920'li yıllarda önce İdil Bulgar'dan Macaristan'a geldikleri, oradan da Tarsus'taki Arap idaresine bağlı donanmaya katılarak Çukurova'ya göçtükleri gösterilmektedir. Onların göçünün hemen ardından Bizans bölgeyi ele geçirince, bu Bulgarların içerdeki dağlık alanlara çekildikleri anlaşılıyor ki, buralara halen Bulgar dağlan denmektedir. Bu dağlardaki Bulgarlar Karaman hakimiyeti döneminde Anadolu Türklüğüne intibak etmiş gözüküyorlar.

Where did come from bulgar turks to Anatolia?

Some sources record a certain Bulgar people of Turkic stock in the Middle Toros region in the South of Anatolia. The question of their origin has led to some debates. This essay shows that they migrated first to Hungary from the Volga Bulgar in the 920's, and then came to the Southern Anatolia together with a fleet of the Arab administration of Tarsus. After one generation, Byzantine reconquista brought the Toros region under the emperors, and the Bulgars had to withdraw to the mountainous inlands, which is even today called the Bulgar Mountains. These Bulgar Turks seem to have assimilated by Oğuz Turks during the rule of the Karaman principality.

___

  • Berend 2001 Nora Berend, At the Gate of Christandom. Jews, Muslims and 'Pagans' in Medieval Hungary, c. 1000-1300, Cambridge.
  • Canard 1936 M. Canard, "Arabes et Bulgares au Debut du Xe Siecle", Byzantion, XI, 213-223.
  • Porphyrogenitus 1967 Constantine Porphyrogenitus De Administrando Imperio, yay. Gy. Moravcsik - R. J. H. Jenkins, Washington, 1967.
  • Czegledy 1985 Czegledy "Az Ârpad-kori mohamedânokröl es neveikröl", Magyar Östörteneti Tanulmânyok, Budapest, 99-104.
  • Çiftçioğlu 2002 "Karamanlı Dönemi Şehname Yazarları ve Eserleri Üzerine", Afyon K. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, IV/2, 57-66.
  • Karatay 2008 Osman Karatay, "Ziezi ex quo Vulgares: Orta Asya'da Bulgar Aramak", Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları, III/5, 48-67.
  • Karatay 2009 Osman Karatay, "Magyars or Hungarians: Regarding Ethnic Processes in Search for Origins", Magyar Ostörtenet Es Keresztenyseg Nemzetközi Konferencia (Erken Macar Tarihi ve Hıristiyanlık Sempozyumu), 30-31 Ekim 2009, Cziksereda, Romanya.
  • Kaşgarlı 1995 Kaşgarlı Mahmut, Divan-ı Lûgat-it-Türk Tercümesi, çev. B. Atalay, 3. basım, Ankara, 1995.
  • Kırzıoğlu 1967 Fahrettin Kırzıoğlu, "1461 'Turabuzon' fethi sırasında Fâtih Sultan Mehmed'in yaya aştığı 'Bulgar Dağı' neresidir?" VI Türk Tarih Kongresi (Ankara, 20-26 Ekim 1961) Kongreye Sunulan Bildiriler, 322-328.
  • Macartney 1930 C. A. Macartney, "The Attack on Valandar", Byzantinisch-Neugriechische Jahrbücher, VIII, Berlin, 20-31.
  • Mesudî2004 Mesudî, Murûc ez-Zeheb (Altın Bozkırlarj, çev. D.A. Batur, İstanbul.
  • Miranda 1997 Ambroxio Huici Miranda, "Müslüman Sicilya", böl. çev. K. Turhan - U. Uyan, îslam Tarihi Kültür ve Medeniyeti (The Cambridge History of Islam), yay. P. M. Holt - A. K. S. Lambton - B. Lewis, 2. baskı, Istanbul, 319-326.
  • Mişin 2002 D. E. Mişin, Sakaliba (Slavyane) v İslamskom Mire v Rannee Srednevekov 'e, Moskva.
  • Norris 1993 Harry T. Norris, Islam in the Balkans: Religion and Society, between Europe and the Arab World, Columbia.
  • Ostrogorsky 1995 George Ostrogorsky, Bizans Devleti Tarihi, çev. Fikret Işıltan, Ankara.
  • Rady 2009 Martyn Rady, "The Gesta Hungarorum of Anonymus, the Anonymous Notary of King Bela: A Translation", South and East European Review 87-4, 681-727.
  • Şahin 2010 İbrahim Şahin, "İçel/Gülnar'da Eski Türklere Ait Yeni Tespit Edilen Epigrafîk Belgeler: Tanıtım ve Ön Değerlendirmesi", II Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kongresi, 19-25 Nisan 2010, Çeşme -İzmir.
  • Şeşen 1998 Ramazan Şeşen, İslam Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri, 2. baskı, Ankara.
  • Shboul 1979 Ahmed M.H. Shboul, Al-Masudi and his World: A Muslim Humanist and his Interest in non-Muslims, London.
  • Şikarî 1946 Şikarî, Karaman Oğulları Tarihi, yay. Mesut Koman,Konya.
  • Tıpkova-Zaimova Vasilka, "XI. Yüzyıldan Sonra Anadolu'daki Bulgarlar ve Selçuklular", Türkler, C.6, (Ankara: 2002), 241-245.
  • Wenner 1980 Manfred Wenner, "The Arab/Muslim Presence in Medieval Central Europe", International Journal of Middle Eastern Studies, XII, 59-79.