Osmanlıcılıktan Türk Milliyetçiliğine Bir Çocuk Dergisi: Çocuk Dünyası (1913-1914)

Bu makalede Balkan Savaşları sürecinde yayınlanmış Çocuk Dünyası dergisi üzerinde durulmuştur. Yusuf Akçura’nın yönetimindeki Türk Yurdu çevresi tarafından, Tevfik Nureddin’in idaresinde yayınlanan dergi, ilk döneminde 1913-1914 yıllarında 79 sayı çıkmıştır. Bu dergi, 1869 yılından itibaren yayınlanmış Türkçe süreli çocuk yayınlarının izlediği Osmanlıcı politikayı bir kenara bırakmış, yeni bir kimlik politikası meydana getirmeye çalışmıştır. Bu politika, Balkan Savaşlarının ağır yenilgisi, toprak ve can kayıpları, göçmen sorunu ile biçimlenmiş bir Türk milliyetçiliği olmuştur. Çocuk Dünyası genellikle şehirli, erkek, Türk ve Müslüman rüşdiye öğrencilerine hitap etmiş, onları etnik vurguyu öne çıkaran ve intikamcı, duygulu, savaşçı bir Türk milliyetçiliği etrafında birleştirmek ve yeni bir kolektif kimlik politikası inşa etmek istemiştir. Çocuk Dünyası’nın izlediği yeni kimlik politikası Yusuf Akçura’nın yönetiminde Türk Yurdu’nun izlediği milliyetçi politikayı takip etmiştir. Dolayısıyla, Çocuk Dünyası’nın söz konusu kimlik politikası Türk Yurdu çevresinin bir unsuru biçiminde değerlendirilmiş, Çocuk Dünyası bu dönem Türk Yurdu kütüphanesi tarafından çocuklar için yayınlanan kitaplarla birlikte incelenmiştir.   

Cocuk Dunyasi - A Child Magazine: from the Ottomanism to the Turkish Nationalism during the Balkan Wars (1913-1914)

This article focuses on the magazine of Cocuk Dunyasi published during the Balkan Wars. The magazine, published under the management of Tevfik Nureddin by the Turk Yurdu of Turkish Land under Yusuf Akçura's administration, had 79 issues in the first period of 1913-1914. This magazine has tried to bring a new identity politics to the corner, leaving the Ottoman politics followed by the publication of Turkish children's publications since 1869. This policy has become Turkish nationalism shaped by the heavy defeat of the Balkan Wars, loss of land and lives, immigration problem. The Cocuk Dunyasi has sought to build a new collective identity politics around urban, male, Turkish and Muslim rational students and to unify them around a vengeful, emotional, warlike Turkish nationalism that highlights ethnic accent. The new identity politics followed by Cocuk Dunyasi followed the nationalist policy of the Turkish dynasty under Yusuf Akçura's administration. Turkish nationalism, developed around Yusuf Akcura, had relations with Ittihat ve Terakki community and become effective with the publishing of Turk Yurdu. Cocuk Dunyasi, one of the publishing of Turk Yurdu, had expressed prominent elements of Turkish nationalism for a new child and citizen identity appropriate for this period. Therefore, in this article, the identity politics of the Cocuk Dunyasi was evaluated as an element of the Turk Yurdu, and the Cocuk Dunyasi was examined together with the books published by the Turk Yurdu Library for children.

___

  • Agar 2001 Mehmet Emin Agar, “Hüseyin Ragıb’ın ‘Türkçe Öğretim Kitabı’ Üzerine Bir İnceleme”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, s.68-76.
  • Ahmad 1999a Feroz Ahmad, İttihat ve Terakki 1908-1914, çev. Nuran Yavuz, 5. bs., İstanbul: Kaynak Yayınları.
  • Ahmad 1999b Feroz Ahmad, İttihatçılıktan Kemalizme, çev. Fatmagül Berktay (Baltalı), 4. bs., İstanbul: Kaynak Yayınları.
  • Akçura 1998 Yusuf Akçura, Türkçülüğün Tarihi, İstanbul: Kaynak Yayınları.