Osmanlı Devleti'nde Eski Eser Koleksiyonculuğu

Osmanlı Devleti'nde Türk ve İslam eserleri dışında kalan eski eserleri toplama adeti müslüman halk arasında pek nadirdir. Bu türden, yani Yunan-Roma başta olmak üzere Eski Önasya uygarlıklarına ait eski eserleri toplayanlar, daha çok gayri müslim kişilerdi. Türkler arasında az da olsa, çoğunluğu yüksek dereceli memur olan kişilerden de bu tür eserleri biriktirenler olmuştur. Bu koleksiyonerlerin çoğunluğu da daha çok sikke toplamayı tercih etmiştir. Makalemizde eski eser toplayan kişilerden, bilindiği kadarıyla, bahsedilecektir.

Ancient Art Collections in Ottoman Empire

To collect non-Islamic artifacts among the Muslim people of Ottoman Empire was very rare. The ancient arts collectors were non-Muslim Ottomans. But some Ottoman Turks also have collected pre-Islamic finds. All of them preferred to collect Greek, Roman and Islamic coins. This article discusses ancient art collections and collectors in Ottoman Empire.

PDF

___

Aktepe, M. 1984 Vak'anüvis Ahmed Lütfi Efendi Tarihi, İstanbul
Artuk, C. 1978a "Behzat Haki Butak" Kolleksiyon 44, 16-18
Artuk, C. 1978b "Osman Ferid Sağlam", Kolleksiyon 48, 16-17
Artuk, İ. 1996 "Nümismatik ilmi, çalışanları, faydaları ve Nümismat Kolleksiyoncular", V. Millî Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Semineri Bildirileri (25-26 Nisan 1995), Konya, 19-35
Artuk, İ-C. Artuk 1970 İstanbul Arkeoloji Müzeleri Teşhirdeki İslâmî Sikkeler Kataloğu, I.cilt, İstanbul
Atagök, T. 1997 "Müzecilik", Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, İstanbul, II.cilt, 1320-1325
Atik, Ş. 2001 "Müzemizdeki Turgut Menemencioğlu Koleksiyonundaki Antik Camlar", İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yıllığı, 17, 2001, 425-440
Baltazzi, A. 2002 "Bir İzmirli Arkeolog: Büyük Dedem Demostene Baltazzi", İzmir Kent Kültürü Dergisi, 5, 340-341
Bayraktar, N. 1989-1990 "Topkapı Sarayı", Müze 2-3, 46-52.
Cumbur vd. 1987 Milli Kütüphane Yazmalar Kataloğu I, Haz.; M. Cumbur, A. Sernikli, D. Kaya, H. Yollagül, Ankara 1987
Derman, M. U. 2001 İstanbul; Hat Sanatı, TDV İslam Ansiklopedisi, cilt 23, 268
Dinç, R. 1998 "Tralleis Kazısı (1996)", XIX. Kazı Sonuçları Toplantısı, Ankara, 205-236
Dodd, I. F. 1909 Records of the Past 8, 93-
Durukan, A.-M. S. Ünal 1994 Anadolu Belçuklu Dönemi Bibliyografyası, Ankara
Edhem, H. 1923 Asar-ı Atika Müzesi Meskukat Koleksiyonları, İstanbul
Erünsal, İ.E. 1991 Türk Kütüphaneleri Tarihi II, Ankara
Eyice, S. 1997 "Hadım Hasan Paşa Külliyesi", TDV İslam Ansiklopedisi, 15, 5-7
Eyice, S. 1998 "Hudavendigâr Külliyesi" TDV İslam Ansiklopedisi, 18, 290-295
Fıratlı, N. 1965 "Yurdumuzdaki Hususi Koleksiyonlar", Türkiye Turing ve Otomobil Klübü Belleteni 280, 4-6
Gelb, I. J. 1965 "On some Old and New Hieroglyphic Hittite Seals" Anadolu Araştırmaları II, 223-226
Gerçek, F. 1999 Türk Müzeciliği, Ankara
Giray, K. 1992 "Kaybolan Resimler, Unutulan Görünümler ve İsimlerle Şanlıurfa" Kültür ve Sanat 14, 65-69
Gövsa, İ. A. 1949 Türk Meşhurları, İstanbul
Haddad, M. 2002 Halil Şerif Paşa, Bir İnsan Bir Koleksiyon, İstanbul (P Yay.)
Jacout, P. 1931 Antioche, Beyrut
Karpuz, H. 2002 "Konya Etnoğrafya Müzesi" TDV İslam Ansiklopedisi, 25, 193-194
Keskin, O. 2001 Bütün Yönleriyle Sivrihisar, İstanbul.
Koyunoğlu, O. 1953 "İzmit'ten Gelen Bronz Eserler", İAMY 6, 31-37.
Koza, A. 1997 "Koleksiyonculuk", Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, İstanbul, II. cilt, 1034-1035
Küçükerman, Ö. 1987 Dünya Saraylarının Prestij Teknolojisi: Porselen Sanaıtı ve Yıldız Çini Fabikası, İstanbul, Sümerbank Yayını
Mansel, A. M. 1993 Türkiye'nin Arkeoloji, Epigrafi ve Tarihi Coğrafyası İçin Bibliyografya, Ankara (TTK Yay. XII-1)
Mendel, G. 1908 Catalogue des figurines greques de Terre Cuite, İstanbul
Olcay, N. 1991 "İstanbul Arkeoloji Müzelerinin Sikke Kabinesi", Anatolia Antiqua I, 1991, 205-208
Önder, M. 1983 Yurtdışı Müzelerindeki Türk Eserleri, Ankara
Özel, S. 1983 Besim Atalay, Ankara
Özkan, S. 1995 "Ankara Etnoğrafya Müzesi'de Bulunan Kültepe-Kaniş Zarfları", M. Akyurt - B. Devam Anı Kitabı, İstanbul 1995, 281-286
Özkan,S. 1999 "Osmanlı İmparatorluğu'nda Arkeolojik Kazı ve Müzecilik Faaliyetleri", Prof. Dr. İsmail Aka'ya Armağan, İzmir, 449-478
Özönder, H. 2002 "Ahmet Rasih İzzet Koyunoğlu", TDV İslam Ansiklopedisi 26, 230-231.
Öztuna, Y. 1966 "Arel Kütüphanesi" Hayat tarih Mecmuası, 3, 18-20.
Pasinli, A. 2003 İstanbul Arkeoloji Müzesi, İstanbul (Akbank Yay.)
Pere, N. 1968 Osmanlılarda Madeni Paralar: Yapı ve Kredi Bankası'nın Osmanlı Madeni Paralar Koleksiyonu, İstanbul
Polat vd. 2001 G.Polat - S.Pasinli - D.Oskay-Denker, "İstanbul Arkeoloji Müzeleri Çanak-çömlek bölümüne 1968-1993 yıllarında gelen eserler ve bunlardan seçme örnekler", İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yıllığı 17, 2001, 268-306
Sayar, M.H. 1992 "Doğu Trakya'da Epigrafi ve Tarihi-Coğrafya Araştırmaları", IX. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 171-181
Scheil,V. 1317 Asar-ı Mısriyye Kataloğu, İstanbul (Çev.Kolağası Refaatli Vahid Bey)
Serin, M. 1995 "Ömer Faik Efendi", TDV İslam Ansiklopedisi, 12, 101-102
Şakiroğlu, M. H. 2001 "İsmail Galip", TDV İslâm Ansiklopedisi 23, 100-101
Toros, T. 1985 "Antika ve Ünlü Türk Antikacıları", Antika 1, 12-14
Uzunçarşılı, İ. H. 1948 İbrahim Edhem Paşa ailesi ve Halil Edhem Eldem (1861-1938), Halil Edhem Eldem'e Armağan, Ankara 2. cilt, 67-80
Yüce, N. 1991 "Besim Atalay", TDV İslâm Ansiklopedisi, 4, 1991, 43-44.
Yüksel, İ. A. 1991 "Ekrem Hakkı Ayverdi", TDV İslam Ansiklopedisi, 4, 295.

ISSN: 0257-4152
Başlangıç: 1983
Yayıncı: Prof. Dr. Süleyman Özkan

Arşiv