Bandırma Taş Ocakları ve Ermeniler

Bu makalede Bandırma’nın Preme Nahiyesi’ndeki Ermeni köyünde bulunan taş ocaklarının işletilmesi meselesi incelenecektir. Taş ocaklarının işletilmesiyle ilgili problemler yerel yönetimin, köylülere ait kullanım hakkını iptal ederek, bir yabancıya vermesi ile başlamıştır. Taş ocağının kullanım hakkını en son elde eden Gustave Couteaux, taş ocağından faydalanan Ermeni köylülerini resmi makamlara şikâyet etmiş ve Ermenilerin taş ocağını kullanmasını yasaklatmıştır. Bunun üzerine köyde, Ermenilerle taş ocağını işletenler arasında gerginlik oluşmuş, Ermeniler, taş ocağı çalışanlarına fiili saldırılarda bulunmuşlardır. Osmanlı Hükümeti gerekli tedbirleri alarak taraflar arasındaki sorunu çözmeye çalışmıştır.

Quarries in Bandirma and Armenians

___

  • Bab‑ı Ali Evrak Odası (BEO)
  • Dâhiliye Nezareti
  • Mektubi Kalemi (DH.MKT.)
  • Muhaberât‑ı Umumiye İdaresi Belgeleri (DH.MUİ.)
  • Umur-ı Mahalliye ve Vilayat Müdürlüğü Evrakı (DH.UMVM.)
  • Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti İkinci Şube (DH.EUM.2.Şb.)
  • Hariciye Nezareti
  • Hukuk Müşavirliği İstişare Odası Evrakı (HR.HMŞ.İŞO.)
  • Siyasi İstanbul Murahhaslığı (HR.İM.)
  • Siyasi Kalemi (HR.SYS.)
  • Tercüme Odası Evrakı (HR.TO.)
  • İrade-Askeri (İ.AS.)
  • Şura-yı Devlet Evrakı (ŞD.)
  • Kanberoğlu, Nesrin, “Osmanlı Devletinin Zımpara Madenleri Hakkında Bir Tetkik (1908-1918)”, Journal of History Studies, c. X, Kasım 2018, s. 185-205.
  • Keskin, Özkan, “Osmanlı Devleti’nde Maden Hukukunun Tekamülü (1861-1906)”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (OTAM), sayı 29, Ankara 2011, s. 125-147.
  • Memalik-i Osmaniyye’nin 1330 Senesi Nüfus İstatistiği, Dersaadet 1336.
  • Öntuğ, Murat, “Balıkesir’deki Ermeni Kilisesi ve Mektep Açma Faaliyetleri”, OTAM, sayı 19, Ankara 2006, s. 344-366.
  • Taşlıgil, Nuran - Güven Şahin, “Yapı Malzemesi Olarak Kullanılan Türkiye Doğal Taşlarının İktisadi Coğrafya Odağında Analizi”, Marmara Coğrafya Dergisi, sayı 33, Ocak 2016, s. 607-640.