ACİL SERVİSİN BİLİNMEYEN-GÖRÜLMEYENİ: YAŞLI İSTISMARI

Yaşlı istismarı; yaşlılarda herhangi bir kronik veya yaşamı tehdit eden bir hastalık olmaksızın yüksek ölüm oranlarına neden olan, çoğunlukla yaşlıların evlerinde eşleri, çocukları veya diğer yakınları tarafından oluşan ve küresel yaşanan bir durumdur.  Yaşlanan nüfus arttıkça, yaşlı istismarı daha belirgin bir sağlık sorunu haline gelecektir. Acil serviste yaşlı istismarı ve ihmaline yönelik, çocuk istimarı ve ihmali ve aile içi şiddet ile kıyaslandığında daha az kanıt bulunmaktadır. Çünkü acil servis elemanlarının çocuk istismarı ve aile içi şiddeti yaşlıların istismarından daha fazla önemsediği ve ele aldığı belirlenmiştir. Bu nedenle yaşlı istismarı sonuçlarına rağmen pekçok acil servis çalışanı tarafından yanlış tanınmaktadır. Oysa ki; acil servisler yaşlı istismarının tanınması, değerlendirilmesi, yönetimi ve sevkine yönelik işlemler için kilit rolü olan birimlerdir. Yaşlı istismarının saptanması ve müdahale edilmesi yaşlı insanların refahı için çok önemlidir. Acil servisler, yaşlı istismarına bağlı sebeplerle önemli bir başvuru yeri olduğundan bu derlemenin amacı, yaşlı istismar konusunu ele almak ve acil servis ortamında yaşlı istismarını anlama, tanıma, tarama ve bakım ile ilgili konulara dikkati çekmektir.
Anahtar Kelimeler:

Acil servis, Yaşlı, İstismar

___

  • Referans1. Samancı Tekin Ç, Kara F. Dünyada ve Türkiye’de yaşlilik. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD) 2018; 3(1):219-29.Referans2. Ageing and health. Accessed 19 August, 2019, at https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health. Referans3. Bond MC, Butler KH. Elder abuse and neglect: definitions, epidemiology, and approaches to emergency department screening. Clin Geriatr Med. 2013; 29(1):257-73.Referans4. Stark S. Blind, deaf, and dumb: Why elder abuse goes unidentified. Nurs Clin North Am. 2011; 46(4): 431-36.Referans5. Mandiracioglu A, Govsa F, Celikli S, Yildirim GO. (2006). Emergency health care personnel's knowledge and experience of elder abuse in Izmir. Arc Gerontol Geriatr., 2006;43(2): 267-76.Referans6. Güven Cebeci A. Acil servis sağlık çalışanlarının yaşlı ihmal ve istismarına yaklaşımları, bilgi düzeyleri ve tutumları. Gazi Üniversitesi Tip Fakültesi Acil Tip Anabilim Dalı Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, 2016, Ankara. Referans7. Elder abuse. Accessed 19 August, 2019, at https://www.who.int/ageing/projects/elder_abuse/en/ Referans8. Dong XQ. Elder abuse: Systematic review and implications for practice. J Am Geriatr Soc. 2015;63(6):1214-38.Referans9. Carmona-Torres JM, Carvalhal-Silva RM, Viera-Mendes MH, Recio-Andrade B, Goergen T, Rodríguez-Borrego MA. Elder abuse within the family environment in the Azores Islands. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 2017; 25: e2932. doi: 10.1590/1518-8345.1871.2932.Referans10. Evans CS, Hunold KM, Rosen T, Platts‐Mills TF. Diagnosis of elder abuse in US emergency departments. J American Geriatr Soc. 2017; 65(1): 91-7.Referans11. Elder abuse “the health sector role in prevention and response”. Accessed 19 August, 2019, at https://www.who.int/ageing/media/infographics/ EA_infographic_ EN_Jun_18_web.pdfReferans12. Rosen T, Bloemen EM, LoFaso VM, Clark S, Flomenbaum NE, Lachs MS. Emergency department presentations for injuries in older adults independently known to be victims of elder abuse. J Emerg Med., 2016; 50(3): 518-26.Referans13. Ergin F. Aydın merkezinde yaşlı istismar/ihmal prevalansı ve ilişkili faktörler. in: 15.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı. Bursa: 2012, s:1079-81.Referans14. Stöckl H, Penhale B. Intimate partner violence and its association with physical and mental health symptoms among older women in Germany. J Interpers Violence. 2015; 30(6): 3089-3111. Referans15. Kılıç Öztürk Y, Düzenli E, Karaali C, Öztürk F. Physical violence among elderly: analysis of admissions to an emergency department. Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Derg., 2017; 23(1): 56-60.Referans16. Studies of elder abuse consequences. Accessed 19 August, 2019, at http://apps.who.int/violence-info/elder-abuse/Referans17. Indu PV. Mental health implications of elder abuse and domestic violence. Indian J Psychol Med., 2018; 40(6): 507-8.Referans18. Knight L, Hester M. Domestic violence and mental health in older adults. Int Rev Psychiatry., 2016; 28(5): 464-74.Referans19. Ziminski CE, Wiglesworth A, Austin R, Phillips LR, Mosqueda L. Injury patterns and causal mechanisms of bruising in physical elder abuse. J Forensic Nurs. 2013; 9(2): 84-91.Referans20. Phelan A. Elder abuse in the emergency department. Int Emerg Nurs., 2012; 20(4): 214-20.Referans21. Dong X, Simon MA. Association between elder abuse and use of ED: Findings from the Chicago Health and Aging Project. Am J Emerg Med. 2013; 31(4): 693-98.Referans22. Platts-Mills TF, Barrio K, Isenberg EE, Glickman LT. Emergency physician identification of a cluster of elder abuse in nursing home residents. Ann Emerg Med. 2014; 64(1): 99-100.Referans23. Stevens TB, Richmond NL, Pereira GF, Shenvi CL, Platts-Mills TF .Prevalence of nonmedical problems among older adults presenting to the emergency department. Acad Emerg Med. 2014; 21(6): 651-58Referans24. Rosen T, Hargarten S, Flomenbaum NE, Platts-Mills TF. Identifying elder abuse in the emergency department: toward a multidisciplinary team-based approach. Ann Emerg Med., 2016; 68(3): 378-82.Referans25. Rosen T, Alyssa Elman LMS, Mulcare M, Stern ME. Recognizing and managing elder abuse in the emergency department. Emergency Medicine, May 2017:200-7.Referans26. Ziminski CE, Phillips LR, Woods DL. Raising the index of suspicion for elder abuse: Cognitive impairment, falls, and injury patterns in the emergency department. Geriatric Nurs., 2012; 33(2): 105-12.Referans27. Murphy K., Waa, S., Jaffer, H, Sauter A, Chan A. A literature review of findings in physical elder abuse. Can Assoc Radiol J. 2013; 64(1): 10-4.