Sanayileşme, Kentleşme ve Çevre İlişkisi: Kocaeli İli Örneği
19.yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen Sanayi Devrimi’nden bu yana kentleşmeyle birlikte gelişen sanayileşme olgusunun, meydana geldiği toplumun ekonomik, sosyal ve kültürel alanında önemli değişimlere sebep olduğu görülmektedir. Ancak, kentleşmeyle birlikte gelişen sanayileşmenin yarattığı en büyük değişimin etkileri çevre üzerinedir. Günümüzde sanayileşmenin etkisiyle çevre sorunları özellikle sanayileşen ve sanayileşmekte olan kentler için tehlikeli boyutlara ulaşmaya başlamıştır. Kocaeli ili Türkiye’nin İstanbul’dan sonra en büyük sanayi merkezidir. Özellikle, Türkiye imalat sanayisinin %13’lük bölümünü kaplayan imâlât sanayi ilde büyük ölçüde gelişmiştir. 2015 yılı Aralık ayı itibariyle, Kocaeli’nde 229’si yabancı sermayeli olmak üzere yaklaşık 2747 sanayi yatırımı bulunmaktadır. Sanayi kuruluşlarının ilde konumlanmasında ise akılcı yerleşim politikalarının uygulanmaması hızla sanayileşen kentte çarpık yapılaşma neticesinde kentsel yaşamın bir kaosa dönmesine neden olmuştur. 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi sonrasında kentleşme faaliyetlerinin de artmasıyla sanayi kenti Kocaeli ilinde ulaşım, atık sorunu, hava ve su kirliliği, gürültü kirliliği, toprak kirliliği önemli boyutlara ulaşmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Sanayileşme, kentleşme, çevre, çevre kirliliği
Industrialization, Urbanization and Environment: The Case of Kocaeli Province
It is seen that industrialisation phenomenon taken place in the half of the 19th century and growing with urbanization has caused significant changes in the social and cultural fields its occurred society’s economic. However, the biggest impact of the changes caused by the growing industrialization with urbanization phenomenon has on the environment. Today, environmental issues, especially in the cities which are under the influence of industrialisation, have begun to reach dangerous levels. Kocaeli is Turkey’s largest industrial hub after Istanbul. The share of the industrial sector in the gross domestic product exceeded 70%. In particular, covering 13% of Turkey’s manufacturing industry, the manufacturing industry in the province has greatly improved As of December 2015, 2747 industrial investment including 229 foreign capital organizations is in Kocaeli. As a result of are not being adhered rational settlement policies in the locations of industrial establishments has caused unplanned construction in the city and the life has turned into chaos. In August 17, 1999 after the Marmara Earthquake, the increase of urbanization activity in Kocaeli, transport and waste problems, air and water pollution, noise pollution, soil pollution have become a serious concern. In this study, present environmental problems in Kocaeli, which is an important industrial city in Turkey, have been investigated and it has been aimed to be an important source in the literature.
Keywords:
Industrialization, urbanization, environmental pollution,
___
- Demirarslan D 2018. Türkiye’de Kentsel Yerleşim ve Konut Gelişimi: Geçmişten Günümüze İzmit Örneği, Sobider The Journal of Social Science, say 20. S. 99-122.
- Doğan E 1982. Kentlileşen Efendiler, Ortak Yay., İstanbul.Giddens A. 1997. Sosyoloji Eleştirel Yaklaşım, 4. Baskı, İstanbul.
- Haftacı V, Soylu K 2008. Çevresel Bilgilerin Muhasebesi ve Raporlanması KOÜ Sosyal Bilimler Ens. Dergisi,say 15. S.94-97.
- Kaya E, Şentürk H, Danış O, Şimşek S. 2008. Modern Kent Yönetimi-I, İstanbul: Okutan Yayıncılık.
- Keleş R 1974. Şehirleşmede Denge Sorunu, Mimarlık Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 37, İstanbul.
- Keleş R 1992. Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul.
- Keleş R 2002. Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, 7. Baskı, Ankara.
- Köroğlu T, Jewel H, Lall S, Gracia N. 2012. Türkiye'de Kentleşme Analizi Şehirlerin Rekabet Gücü: Tartışma Serisi # 2 .
- Resmi gazete: 7/4/1924 Sayı: 68
- Resmi gazete: 11/8/1983.
- Ortaylı İ 1979. Türkiye İdare Tarihi, T.O.D.A.İ.E. Yayınları No:180, Ankara.
- Ozankaya Ö 1975. Toplumbilim Terimler Sözlüğü, TDK.Yay., Ankara.
- Sjoberg G 1967. The Study of Urbanization, John Wileyard&Sons, New York.
- Topal K 2004. “Kavramsal Olarak Kent Nedir ve Türkiye’de Kent Neresidir” Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 6 sayı 1.
- TÜGİAD (Türkiye Genç İşadamları Derneği), 2000’li Yıllara Doğru Türkiye’nin Önde Gelen Sorunlarına Yaklaşımlar: 31, Suç Ekonomisi, Ocak, 1998.KİÇDR,
- Kocaeli İl Çevre Durum Raporu, 2006, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli_icdr2006.pdf, erişim tarihi: 17.7.2016.
- KİÇDR, Kocaeli İl Çevre Durum Raporu, 2012 http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli_2012icdr.pdf, erişim tarihi: 17.7.2016.
- KİÇDR, Kocaeli İl Çevre Durum Raporu, 2013, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli_icdr2013.pdf, erişim tarihi: 17.7.2016.
- KİÇDR, Kocaeli İl Çevre Durum Raporu, 2014, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli_icdr2014.pdf, erişim tarihi: 17.7.2016.
- KİÇDR, Kocaeli İl Çevre Durum Raporu, 2015, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli_icdr2015.pdf, erişim tarihi: 17.7.2016.
- KİÇDR, Kocaeli İl Çevre Durum Raporu, 2016, http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Kocaeli_icdr2016.pdf, erişim tarihi: 17.7.2016.
- Karayolları Genel Müdürlüğü Trafik ve Ulaşım Bilgileri Raporu, http://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionDocuments/KGMdocuments/Istatistikler/TrafikveUlasimBilgileri/14TrafikUlaşımBilgileri.pdf, erişim tarihi: 17.7.2016.
- URL-1, www.marka.org.tr/uploads/files/ppkb/Kocaeli_Atık_Envanteri.pdf, erişim tarihi: 17.7.2016.
- URL-2, http://www.bizimkocaeli.com/haber/guncel/dilovasindaki-kirlilik-normalin-5-katina-yaklasti/115629.html, erişim tarihi: 17.7.2016.
- URL-3, www. http://www.havaizleme.gov.tr, erişim tarihi: 17.7.2016.
- URL-4, http://www.ttb.org.tr/msg/dergi/ocak01/8.htm), erişim tarihi: 17.7.2016.
- URL-5, http://www.evrensel.net/haber/256870/kocaelide-hangi-tasi-kaldirsan-altindan-kirlilik-cikiyor, erişim tarihi: 17.7.2016.
- URL-6, http://arsiv.ntv.com.tr/news/44073.asp, erişim tarihi: 17.7.2016.
- ISSN: 2651-3544
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Hakan ÇAĞLAR
Sayıdaki Diğer Makaleler
Ahmet ŞAHİN, Çağrı AVAN, Ali Kemal ÇAKIR
Makine Bazlı Risk Değerlendirmesi
Sanayileşme, Kentleşme ve Çevre İlişkisi: Kocaeli İli Örneği
Kazım Onur DEMİRARSLAN, Deniz DEMİRARSLAN
İnşaat Sektöründe Geri Dönüştürülmüş Agregaların Tekrar Kullanımı