Şerif Ali'nin Mecmua-i Gazeliyatı'nda Yer Alan Nutuklar

Kadiri tarikatına mensup olan Şerif Ali’nin hayatı ile ilgili bilgiler kısıtlıdır. Şerif Ali, Girit’in Hanya şehrinde doğmuştur. İstanbul Tophane Kadiri dergâhında eğitim görmüş ve buradan hilafet alarak Girit’e dönmüştür. Girit’in Kandiye şehrinde bir Kadiri tekkesi kurmuş ve irtihaline kadar burada meşihatte bulunmuştur. Sûfî bir şair olan Şerif Ali’nin şiirlerine tasavvuf ve tarikat bütünüyle hâkimdir. Şiirlerde; Allah’a ve Peygamber(SAV)’e dua, üç aylar, mübarek geceler, tarikatın önemi, Kadirilik, İsmail Rûmî, Abdülkadir Geylani vb. konular yer almıştır. Eserde bulunan 137 şiirden 27 tanesi nutuk nazım türünde yazılmıştır. Tarikata yeni girenlere tarikat adabını öğretmek, onları irşat etmek, zikre ve ibadete yönlendirmek, tarikatta geçilecek aşamaları anlatmak amacıyla yazılan şiirler anlamına gelen nutuk; bir tekke şeyhi olan Şerif Ali’nin eserinde önemli yer tutmaktadır. Bu çalışmada Şerif Ali’nin hayatı, edebi kişiliği ve eserinde yer alan nutuklar şekil ve içerikleri açısından incelenmiş olup çalışmanın sonunda nutukların transkribe edilmiş metni verilmiştir.  

___

  • ÇAKIR, A. (2012). Abdülkadir-i Geylani ve Kadirilik, İslam Araştırmaları Merkezi(İSAM) Yay., c.1, İstanbul.
  • ERDOĞAN K. (1998). Niyâzi-i Mısrî Dîvânı, Akçağ Yay., Ankara
  • GÜZEL, A. ve TORUN, A. (2003). Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Ankara.
  • KUT ,G. (1986). Mecmualar, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi Devirler/ İsimler/ Eserler/ Terimler, C.: 6, Dergah Yayınları, İstanbul.
  • PALA, İ. (2014). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Kapı Yay., İstanbul.
  • ŞERİF ALİ. (1292). Mecmua-i Gazeliyat, Yapı Kredi Sermet Çifteler Araştırma Kütüphanesi, No: 430/b.
  • ULUDAĞ, S. (2012). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı Yay., İstanbul.
  • UZUN, M. (2003). Mecmua, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C.: 28, Ankara