İNGİLİZLERİN FİLİSTİN POLİTİKASI VE FİLİSTİN MANDASI

Birinci Dünya Savaşı sonrası, Paris Barış Konferansı’nın en önemli tartışma konularından birisi manda sistemi olmuştur. Paris Barış Konferansı ile “yenidünya düzeni” kurulurken; galip devletler, mağlup devletlere, elleri ve kolları bağlı bir yaşam hakkını öngörmüşlerdir. Bu çerçevede kurulan manda sisteminin uygulamalarından birisi de Filistin'de kurulan manda sistemi olmuştur. Bu sistem kurulurken Birinci Dünya Savaşı içerisinde ve sonrasında yapılan faaliyetler makalemizin temel konusu olarak incelenmiştir. Bilhassa içinde bulunduğumuz bu hassas günlere kadar gelen; Birinci Dünya Savaşının galipleri tarafından kurulan ve “yenidünya düzeni” diye nitelendirilen bu düzen; kan ve gözyaşından başka bir şey getirmemiştir. Esasen Birinci Dünya Savaşı öncesi planlanan ve bu doğrultuda çalışmalar yapan sanayileşen ve gelişen Avrupa ülkeleri, hem savaşın çıkışına neden olmuşlardır hem de adaletsiz yenidünya düzenini kurmuşlardır. Bu adaletsiz yenidünya düzeninin ürünlerinden birisi de “Filistin mandası” olmuştur

___

  • Armaoğlu, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi 1914-1990, C: I (1914-1980),
  • Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, No: 252, Ankara 1993.
  • Bozkurt, Celil, Türk Kamuoyunda Filistin Problemi İlk Arap-Yahudi
  • Çatışmaları (1920-1939), IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul 2008.
  • Evans, Laurence, Türkiye’nin Paylaşılması (1914-1924), Milliyet Yayınları.
  • Fromkin, David, Barışa Son Veren Barış Modern Ortadoğu Nasıl Yaratıldı
  • 1914-1922, Çeviren:Mehmet Harmancı, Sabah Kitapları Dizisi
  • Gençlik Yayınları, İstanbul 1994.