Aysel KARACA ÜNLÜ, Ferhan AÇIKGÖZ, Dilek DEMİREZEN

Hemşirelik Öğrencileri İçin Terapötik İletişim Becerileri Ölçeğinin Geliştirilmesi

Amaç: Araştırma hemşirelik öğrencileri için terapötik iletişim becerilerinin belirlenmesine yönelik bir ölçme aracının geliştirilmesi amacıyla metodolojik tasarımda gerçekleştirilmiştir. Materyal-Method: Araştırma bir üniversitenin hemşirelik bölümünde öğrenim gören ve klinik uygulama yapan ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf lisans öğrencileri ile yürütülmüştür. Fakültede bu özelliklere sahip ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan toplam 367 hemşirelik öğrencisinden veri toplanmıştır. İki hafta ara sonra 367 kişiden 60’ına ölçek tekrar test analizi için ikinci kez uygulanmıştır. Çalışma verileri SPSS Statistics 23 ve IBM SPSS Amos 21 programlarına aktarılarak analizler tamamlanmıştır. Veriler değerlendirilirken sayısal değişkenler için tanımlayıcı istatistikler (ortalama, standart sapma, minimum, maksimum) verilmiştir. Ölçeğin faktör yapısının belirlenmesinde açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bulgular: Ölçeğin yapı geçerliliği için yapılan faktör analizi ile ölçeğin üç faktörlü yapı sergilediğine ve toplam 16 maddeden oluştuğuna karar verilmiştir. “Terapötik İletişim Becerileri” ölçeğinin Cronbach Alfa değeri 0.775, “NonTerapötik İletişim Becerileri” alt boyutunun Cronbach Alfa değeri 0.826, “Terapötik İletişim Becerileri 1” alt boyutunun Cronbach Alfa değeri 0.791 ve “Terapötik İletişim Becerileri 2” Cronbach Alfa değeri 0.601 olarak bulunmuştur. Sonuç: “Hemşirelik Öğrencileri İçin Terapötik İletişim Becerileri Ölçeği” 16 maddeden ve nonterapötik iletişim becerileri, terapötik iletişim becerileri, aktif iletişim becerileri olmak üzere üç alt boyuttan oluşmaktadır. Oluşturulan ölçeğin hemşirelik öğrencileri grubunda geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak kullanılabileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Terapötik iletişim, hemşirelik öğrencileri, güvenilirlik, geçerlilik

PDF

___

1. Karaca S. Hemşireler için vazgeçilmez bir kavram: Kendini tanıma. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; 3(1): 79-84.
2. Hagerty BM, Patusky KL. Reconceptualizing the nurse-patient relationship. Journal of Nursıng Scholarshıp 2003; 35(2): 145-50.
3. Özcan A. Hemşire- Hasta İlişkisi ve İletişim 2. Basım. Ankara, Sistem Ofset, 2006.
4. Kourkouta, L. Papathanasiou, LV. Communication in nursing practice, Mater Sociomed 2014;26(1):65-7.
5. Parlayan MA, Dökme S. Özel hastanelerdeki hemşire ve hastaların iletişim seviyelerinin değerlendirilmesi: bir hastane örneği. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi 2016;13 (2): 265-84.
6. Abdolrahimi M, Ghiyasvandian S, Zakerimoghadam M, Ebadi A. Therapeutic communication in nursing students: A Walker & Avant concept analysis. Electronic Physician 2017;9(8): 4968-77.
7. Anoosheh M, Zarkhah S, Faghihzadeh S, Vaismoradi M. Nurse–patient communication barriers in Iranian nursing. Iternational Nursing Review 2009; 56(2): 243-49.
8. Bingöl G, Demir A. Amasya sağlık yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri. Göztepe Tıp Dergisi 2011;26(4):152-59.
9. Khoshnazar TA, Rassouli M, Akbari ME, Lotfi-Kashani F, Momenzadeh S, Rejeh N, Mohseny M. communication needs of patients with breast cancer: a qualitative study. Indian J Palliat Care 2016; 22(4):402-09.
10. Maskor NA, Krauss SE, Muhamad M. Mahmood NHN. Communication competencies of oncology nurses in malaysia, Asian Pacific Journal Cancer Prev 2013;14(1):153-58.
11. Kourkouta L, Papathanasiou, LV. Communication in nursing practice, Mater Sociomed 2014; 26(1), 65-67.
12. Shafakhak M, Zarshenas L, Sharif F, Sarvestani RS. Evaluation of nursing students’ communication abilities in clinical courses in hospitals. Global Journal of Health Science 2015;7(4): 323-28
13. Kruijver IP, Kerkstra A, Bensing JM, van de Wiel HB. Communication skills of nurses during interactions with simulated cancer patients. J Adv Nurs. 2001; 34(6):772-9.
14. Yas IW, Mohammed SH. Assessment of nurses knowledge about therapeutic communication in psychiatric teaching hospitals at baghdad city. Kufa Journal For Nursıng Scıences 2016; 6 (2):1-7.
15. Xie J, Ding S, Wang C, Liu A. An evaluation of nursing students' communication ability during practical clinical training. Nurse Education Today 2013;33(8): 823-27.
16. Lawshe CH. A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology 1975; 28, 563–75.
17. Taşkın Ç, Akat Ö. Araştırma yöntemlerinde yapısal eşitlik modelleme: LISREL ile marka değeri ölçümü örnekleri. Ekin Basım Yayın Dağıtım, 2010, 25-28.
18. Çam O, Baysan Arabacı L. Tutum Ölçeği Hazırlamada Nitel Ve Nicel Adımlar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2010; 2: 59-71.
19. Acar Voltan N. Yeniden Terapötik İletişim. 7. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2010.
20. Turan İ, Şimşek H, Aslan İ. Eğitim Araştırmalarında likert ölçeği ve likert tipi soruların kullanımı ve analizi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2015; 30: 186-203.
21. Akgül A. Statistical Analysis Techniques and Analysis Methods in Medical Research. SPSS Applications. Higher Education Council Press, Ankara, 1997.