Sabriye ERCAN, Hakan KORKMAZ, Ayhan CANBULUT, Şerife Mehtap BOYLUBA, Aise DURAN CANBULUT, Seyfullah KAN, Cem ÇETİN

Diyabette Egzersiz Bilgisi Ölçeği’ni Geliştirme Çalışması

Amaç: Bu çalışmanın amacı, diyabette egzersiz bilgisini değerlendirmeye yönelik ölçek geliştirip ölçeğin Türkçe geçerliliğini ve güvenilirliğini sağlamaktır.Gereç ve Yöntem: Diyabette egzersiz konusunda soru havuzu hazırlandı. Ölçeğin, kapsam geçerlilik oranları 0,54-1,00 puan arasındaydı. Ölçeğin kapsam geçerlilik indeksi 0,79 olarak belirlendi. Toplam 46 maddelik ilk ölçeğin pilot uygulaması, diyabetes mellitus tanısı bulunan 279 kişide gerçekleştirildi. Ölçeğin özelliklerinin kestirilmesinde; ölçeğin tanımlayıcı analizleri, yapı geçerliliği ve Cronbach alfa güvenilirlik analizi yapıldı.Bulgular: Analizler sonunda 46 maddelik ilk ölçekten toplam 21 adet maddenin çıkartılması gerektiğine karar verildi. Ölçekte kalan 25 maddenin faktör yüklerinin 0,481-0,949 aralığında olduğu gözlendi. Yapının, özdeğeri 1’den büyük olan 4 faktör ile açıklandığı saptandı. Ölçeğin Cronbach alfa katsayısı 0,943 bulundu. Sonuç: ‘Diyabette Egzersiz Bilgisi Ölçeği’ 25 maddeli ve 4 faktörlü yapı ile Türkçe geçerliliğini ve güvenilirliğini sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler:

diyabetes mellitus, egzersiz, bilgi, ölçek

Developing the Exercise Knowledge Scale in Diabetes

Aim: To develop a scale to evaluate exercise knowledge in diabetes and to ensure validity and reliability of scale in Turkish.Methodology: The question pool prepared on exercise in diabetes. Content validity rates of the scale were between 0.54-1.00. Content validity index of the scale was determined as 0.79. The pilot application of the first scale with a total of 46 items was carried out with 279 people who had been diagnosed with diabetes. In estimating the aspects of the scale; descriptive analyzes of the scale, construct validity and Cronbach's alpha reliability analysis were performed.Results: In analysis, it was decided that a total of 21 items should be removed from the aforethought 46-item in the scale. It was observed that the factor loads of the remaining 25 items in the scale ranged from 0.481 to 0.949. It was determined that the structure was explained by 4 factors. Cronbach's alpha coefficient of the scale was found to be 0.943. Conclusions: 'Exercise Knowledge Scale in Diabetes' with 25 items and a 4-factor structure established its Turkish validity and reliability.

Keywords:

diabetes mellitus, exercise, knowledge, scale,

PDF

___

[1] TEMD Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu. 2020. TEMD Diabetes Mellitus Ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi Ve İzlem Kılavuzu-2020. 14th ed.
[2] Duruturk, N., Özköslü, M.A. 2019. Effect of tele-rehabilitation on glucose control, exercise capacity, physical fitness, muscle strength and psychosocial status in patients with type 2 diabetes: A double blind randomized controlled trial. Primary Care Diabetes, 13(6), 542–548.
[3] Narita, Z., Inagawa, T., Stickley, A., Sugawara, N. 2019. Physical activity for diabetes-related depression_ A systematic review and meta-analysis. Journal of Psychiatric Research, 113, 100-107.
[4] Cannata, F., Vadalà, G., Russo, F., Papalia, R., Napoli, N., et al. 2020. Beneficial Effects of Physical Activity in Diabetic Patients. Journal of Functional Morphology and Kinesiology, 5(3), 70.
[5] Colberg, S.R., Sigal, R.J., Fernhall, B., Regensteiner, J.G., Blissmer, B.J., et al. 2010. Exercise and Type 2 Diabetes: The American College of Sports Medicine and the American Diabetes Association: joint position statement. Diabetes Care, 33(12), e147–e167.
[6] Reddy, R., Wittenberg, A., Castle, J.R., El Youssef, J., Winters-Stone, K., et al. 2019. Effect of Aerobic and Resistance Exercise on Glycemic Control in Adults With Type 1 Diabetes. Canadian Journal of Diabetes, 43(6), 406-414.
[7] Mohammad Rahimi, G.R., Aminzadeh, R., Azimkhani, A., Saatchian, V. 2021. The Effect of Exercise Interventions to Improve Psychosocial Aspects and Glycemic Control in Type 2 Diabetic Patients: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Biological Research For Nursing, doi:10.1177/10998004211022849
[8] Zheng, X., Qi, Y., Bi, L., Shi, W., Zhang, Y., et al. 2020. Effects of Exercise on Blood Glucose and Glycemic Variability in Type 2 Diabetic Patients with Dawn Phenomenon. BioMed Research International, 1–6. doi:10.1155/2020/6408724
[9] Lee, J-H., Park, J-C., Kim, S-B. 2021. Therapeutic Exercise Platform for Type-2 Diabetic Mellitus. Electronics, 10(15), 1820.
[10] Abdelbasset, W.K., Elsayed, S.H., Nambi, G., Tantawy, S.A., Kamel, D.M., et al. 2021. Potential efficacy of sensorimotor exercise program on pain, proprioception, mobility, and quality of life in diabetic patients with foot burns: A 12-week randomized control study. Burns, 7(3), 587–593.
[11] Aagaard, T.V., Moeini, S., Skou, S.T., Madsen, U.R., Brorson, S. 2020. Benefits and Harms of Exercise Therapy for Patients With Diabetic Foot Ulcers: A Systematic Review. The International Journal of Lower Extremity Wounds, 153473462095406. doi:10.1177/1534734620954066
[12] Melese, H., Alamer, A., Temesgen, M.H., Kahsay, G. 2020. Effectiveness of Exercise Therapy on Gait Function in Diabetic Peripheral Neuropathy Patients: A Systematic Review of Randomized Controlled Trials. Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Targets and Therapy, 13, 2753–2764.
[13] Lin, C., Anderson, R.M., Chang, C., Hagerty, B.M., Loveland‐Cherry, C.J. 2008. Development and testing of the diabetes self‐management instrument: A confirmatory analysis. Research in Nursing & Health, 31(4), 370–380.
[14] Brazeau, A.S., Mircescu, H., Desjardins, K., Dubé, M.C., Weisnagel, S.J., et al. 2012. The Barriers to Physical Activity in Type 1 Diabetes (BAPAD-1) scale: Predictive validity and reliability. Diabetes & Metabolism, 38(2), 164–170.
[15] Alpar, R. 2020. Spor Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik Güvenirlik. 6th ed. Ankara: Detay Anatolia Akademik Yayıncılık.
[16] Seker, H., Gencdogan, B. 2020. Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. 3rd ed. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.