TÜRKİYE’DE ACİL DURUM VE DOĞAL AFETLERDE SUNULAN SAĞLIK HİZMETLERİNİN FİNANSMANI

Acil durum ve doğal afetlerde en çok ihtiyaç duyulan hizmetlerin başında sağlık hizmetleri gelmektedir. Doğal afet ve acil durumlarda gerekli olan sağlık hizmetleri; ilk yardım, koruyucu, tedavi edici ve rehabilite edici sağlık hizmetleridir. Olağanüstü dönemlerde gerekli olan sağlık hizmetlerinin finansmanı büyük ölçüde kamu kesimi tarafından karşılanmaktadır. Bu çalışmanın konusu, Türkiye’de acil durum ve doğal afetlerde sunulan sağlık hizmetlerinin finansmanının incelenmesidir. Bu bağlamda öncelikle konuya ilişkin teorik açıklamalar yapılacak, ardından Türkiye’de son dönem yaşanan iki büyük deprem olan Marmara ve Van Depremlerinde sunulan sağlık hizmetleri ve finansmanı incelenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Acil Durum, Doğal Afet, Sağlık Hizmeti, Sağlık Hizmetinin Finansmanı ve Türkiye

THE HEALTH CARE FINANCING PRESENTED IN EMERGENCY AND NATURAL DISASTERS IN TURKEY

An emergencies and natural disasters comes one of the most needed health care services. Necessary in natural disasters and emergency medical services; first aid, preventive health services, treater health services and rehabilitated health services. This is necessary during extraordinary periods health care is financed by the state. The subject of this study was to investigate the financing of health services provided in emergency and natural disasters in Turkey. In this context theoretical explanations on the matter after recently experienced two largest earthquakes the health services and financing needed in the Marmara Earthquake and in the Van Earthquake.

Keywords:

Emergency, Natural Disaster, Health Care Services, Financing of Health Care and Turkey.,

PDF

___

Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği, www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod= 7,5.4798&Mevzuatlliski=0&sourceXmlSearch=acil%20sağlık (Erişim Tarihi: 26.05.2016).
AFAD (2016), Ödenekler/Harcamalar/Kampanyalar, https://www.afad.gov.tr/tr/2388/ Odenekler-Harcamalar-Kampanyalar (Erişim Tarihi: 09.08.2016).
AFAD (2014), Müdahale, İyileştirme ve Sosyoekonomik Açıdan 2011 Van Depremi, www.afad.gov.tr (Erişim Tarihi: 28.07.2016).
AFAD, T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, https://www.afad.gov.tr/ TR/HaberDetay.aspx?IcerikID=4939&ID=5 (Erişim Tarihi: 21.04.2016).
AKAR, Sevda, (2013a), Doğal Afetlerin Kamu Maliyesi Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, İstanbul.
AKAR, Sevda, (2013b), “Doğal Afetlerin Kamu Maliyesine ve Makro Ekonomiye Etkileri: Türkiye Değerlendirmesi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Sayı: 21, s.185-206.
ALTAY, Asuman (2008), “Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Yeni Açılımlar ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 64.
BASAN, Nuri M. ve Mahmut Sadi YARDIM, (2015), “Evrensel Sağlık Kapsayıcılığı: Kavramsal Bir Çerçeve”, ”, Olağandışı Durumlar ve Halk Sağlığı, 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 05-09 Ekim 2015, Konya.
ÇELEBİ, İsmet ve Şerife Reyhan UÇKU, (2015), “Kayseri 112’de Görevli Personelin Deprem Bilgi Düzeyi, Depreme Hazırlık Durumu ve Etkileyen Etmenler”, Olağandışı Durumlar ve Halk Sağlığı, 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 05-09 Ekim 2015, Konya.
DEDEOĞLU, Necati, (2015), “Afetler: Tanımlar ve Dünyada, Türkiye’de Afetler Epidemiyolojisi”, Olağandışı Durumlar ve Halk Sağlığı, 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 05-09 Ekim 2015, Konya.
DİNÇER, Ömer, (2013), Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 9. Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.
GÖKÇE, Oktay, Şenay ÖZDEN ve Ahmet DEMİR, (2008), Türkiye’de Afetlerin Mekansal ve İstatistiksel Dağılımı Afet Bilgileri Envanteri, T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Afet Etüt ve Hasar Tespit Daire Başkanlığı, Ankara.
HİSAR, Kemal M., (2015), “Afetlerde Sağlık Hizmetleri Örgütlenmesi”, Olağandışı Durumlar ve Halk Sağlığı, 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 05-09 Ekim 2015, Konya.
HSIAO, William C., (1995), “A Framework for Assessing Health Financing Strategies and The Role of Health Insurance”, A International Assessment of Health Care Financing Lessons for Developing Countries içinde Ed: David M. DUNLOP ve Jo.M.MARTINS, The World Bank, Washington D.C.
LEVITT, Alan M., (1997), Disaster Planning and Recovery, USA: John Wiley&Sons, Inc.
MOE, Tun Lin and Pairote PATHRANARAKUL, (2006), “An Integrated Approach to Natural Disaster Management: Public Project Management and Its Critical Success Factors”, Disaster Prevention and Management, Vol.15,No.3, pp.396-413.
NATCATSERVICE, (2011), “Natural Catastrophe Know-How For Risk Management and Research”, Munich Re,
http://www.munichre.com/site/corporate/get/documents/mr/assetpool.shared/Documents/0_Corporate%20Website/_Publications/302-06733_en.pdf (Erişim Tarihi: 12.03.2016).
OECD, (1994), “Guidelines on Disaster Mitigation”, http://www.oecd.org/dac/environment-development/1887740.pdf (Erişim Tarihi: 10.05.2016).
ÖZDEMİR, Serpil, (2015), “Olağandışı Durumlarda Yaklaşım: Bir Örnek”, Olağandışı Durumlar ve Halk Sağlığı, 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 05-09 Ekim 2015, Konya.
PARKER, Dennis.J., (1992), “The Mismanagement of Hazards” içinde D.J. Parker ve J.W. Handmer (Editörler), Hazard Management and Emergency Planning: Perspectives on Britain, James and James, London.
QUARANTELLI, E.L., (1999), Disaster Related Social Behavior: Summary of 50 Years of Research Findings, Disaster Research Center University of Delaware Newark, Delaware 19716 USA,
http://udspace.udel.edu/bitstream/handle/19716/289/PP%20280.pdf?sequence=1&isAllowed=y (Erişim Tarihi: 15.05.2016).
SAPIR, D.Guha, D. Hargitt ve P.Hoyois (2004), Thirty Years Of Natural Disasters 1974-2003: The Numbers, Centre for Research on the Epidemiology of Disasters (CRED), UCL Press, http://www.unisdr.org/files/1078_publication2004emdat.pdf (Erişim Tarihi: 25.04.2016)
TABB, Türkiye Afet Bilgi Bankası, (2016), https://www.afad.gov.tr/tr/IcerikDetay.aspx?ID=31&IcerikID=1344 (Erişim Tarihi: 25.04.2016)
TTB, (2002), 17 Ağustos 1999 Marmara ve 12 Kasım 1999 Bolu- Düzce Depremleri Sonrasında Türk Tabipleri Birliği Faaliyetleri, Ankara.
The International Disaster Database, EM-DAT, Centre for Research on the Epidemology of Disasters- CRED, http://www.emdat.be/ (Erişim Tarihi: 13.04.2016).
TÜİK, (2015), Türkiye’de Katastrofik Sağlık Harcamaları.
TÜİK, Sağlık Harcamaları İstatistikleri Haber Bülteni (2003-2014).
Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (UKKDF), (2001), Riskin Azaltılması-Afetlere Hazırlık ve Müdahale Eğitimi Programı, Yorum Matbaacılık, Ankara.
WHO, (2015), National Health Accounts 2013, http://www.who.int/nha/country/world_tables/en/ (Erişim Tarihi: 23.05.2016).