1923-1938 dönemi Atatürk'ün maliye politikaları: Bütçe ve vergi uygulamaları

Bu çalışmanın amacı 1923–1938 döneminde Atatürk’ün Türkiye’de uyguladığı maliye politikalarının ele alınarak incelenmesidir. Çalışmada maliye politikalarının incelenmesi, bütçe uygulamaları ve vergi uygulamaları olarak iki ana koldan ele alınılmaktadır. Ayrıca bütçe uygulamaları 1923–1929 ve 1930–1938 dönemleri itibariyle analiz edilmekte ve vergi uygulamalarındaki değişikliklerde ele alınmaktadır. Çalışma 1923–1929 ve 1930–1938 dönemlerindeki mevcut koşulların Atatürk’ün maliye politikaları tercihine etkilerinin neler olduğunu ve uygulanan maliye politikalarının sonuçlarının neler olduğunu ortaya koymaya çalışmaktadır.

Fiscal policies of Ataturk for the period of 1923-1938: Budget and tax practies

The aim of this study is to discuss and analyse the fiscal policies that Ataturk put into practice in Turkey during the period of 1923–1938. In the paper, the analysis of fiscal policies is discussed in two main categories; that is, budget practices and tax practices. Further, the budget practices are studied with respect to the periods 1923–1929 and 1930-1938, and the changes within the fiscal practices are also studied. This study tries to put emphasis on the effects of the existing conditions in the periods 1923–1929 and 1930–1938 on the fiscal policies of Ataturk and reveal the results of the practiced fiscal policies.

___

AKTAN, Okan H., “Atatürk’ün Ekonomi Politikası: Ulusal Bağımsızlık ve Ekonomik Bağımsızlık”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cumhuriyetimizin 75.Yılı Özel Sayısı,1998, s. 29–36

AYSAN, Mustafa A., “Atatürk’ün Ekonomik Görüşü, Devletçilik”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 6, yıl: Temmuz 1986,

_____http://www.atam.gov.tr/index.php?Page=DergiIcerik&IcerikNo=982>

BAHAR, Ozan, “Türkiye de Atatürk Döneminde (1923–1938) Uygulanan Para Politikaları”,Yönetim ve Ekonomi, Cilt 11, Sayı 1, 2004, s. 155–166

COŞKUN, Ali, “Cumhuriyetin İlk Yıllarında Türkiye Ekonomisi ”, Atatürkçü Düşünce Dergisi, Sayı: 4, Kasım 2003, s. 72–77

ÇAHA, Ömer, “Atatürk dönemi İktisat Politikaları”, (Kırıkkale Üniversitesi Atatürk’ü Anma Sempozyumu, 10 Kasım 1993, _____http://www.fatih.edu.tr/~omercaha/Makaleler/Turkce%20Makaleler/Turkiyenin%2 0siyasal%20yapisi%20ile%20ilgili%20makaleler/AtaturkIktisat.DOC>

ÇELEBİ, Esat, “Atatürk'ün Ekonomik Reformları Ve Türkiye Ekonomisine Etkileri (1923–2002)”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Sayı 5, Ocak 2002, s. 17–50

ÇIKIN, T. Ayhan, “Atatürk Dönemi Türkiye Tarımı (1)”, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Atatürk Özel Sayısı, 1981, Sayı:1,2,3, s. 1-12,

_____http://www.elelebizbize.com/t.ayhancikin/detay.php?id=145>

DURDU, Mehmet Burak,”Camılla Jacquart’ın Raporuna Göre Atatürk Döneminde Türk Ekonomisi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, c:16, no:1, 2008, s. 221–236

DURU, Cihan, Kemal Turan, Abdurrahman Öngeoğlu, Atatürk Dönemi Maliye Politikası I,TİSA Matbaacılık, Ankara, 1982, s. 84-85

KIVANÇ, H.Hakan, “Vergi Reformunun Çerçevesi Ve Türkiye’deki Gelişimi”, E-Yaklaşım Dergisi, Sayı 177, Eylül 2007,

_____http://www.alomaliye.com/2007/hakan_kivanc_vergi_reform.htm>

KONUKMAN, Aziz, “Cumhuriyetin Kuruluş Yılları ve 80 Sonrası Dönemin Bütçe Politikaları–Uygulamaları: Devletin İnşasından Devletin Tasfiyesine”, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2/2003, s. 29–65

KORKMAZ, Esfender, “Mali Yapı Mali Politikalar”, Yeni Türkiye Dergisi, Sayı:23–24, Cumhuriyet Özel Sayısı V, Eylül-Aralık 1998, s. 3412–3417

ORTAYLI, İlber, “15 Mayıs 1919”, Milliyet Gazetesi, 20 Mayıs 2007, _____http://www.milliyet.com.tr/2007/05/20/pazar/yazortay.htm>

ÖZÇELİK, Özer ve Güner Tuncer, “Atatürk Dönemi Ekonomi Politikaları”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt IX, Sayı 1, Haziran 2007, s. 253–266

PARASIZ, İlker, Türkiye Ekonomisi: 1923’den Günümüze İktisat ve İstikrar Politikaları, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa, 1998

SABIR, Hasan, “Atatürk’ün İktisat Zihniyeti”, Dış Ticaret Dergisi, Sayı: 28, yıl:8, Nisan 2003,

_____http://www.dtm.gov.tr/dtmadmin/upload/EAD/TanitimKoordinasyonDb/Ataturk. doc>

---------, “Atatürk'ün Ekonomi Anlayışı”, Sayıştay Dergisi, Sayı 62, 2006, s. 3–19

SOYAK, Alkan, “Türkiye’de İktisadi Planlama: DPT’ye İhtiyaç Var Mı?”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, Temmuz 2003, s. 167–182

TESBİ, Mehmet Ali, “Atatürk Dönemi Türkiye’nin ekonomi Politikası”, Anamur Akdeniz Postası, 28 Kasım 2001, _____http://www.tarim.gen.tr/tesbi/94.htm>

TOKGÖZ, Erdinç, Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi (1914–1999), İmaj Yayıncılık, Ankara,1999

Vural, “1923–1929 Dönemi Maliye Politikaları”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi,Cilt:1, Sayı:2, 1999, s. 133–146

VURAL, İstiklal Yaşar, “Atatürk Dönemi Maliye Politikaları: Liberal İktisattan Karma Ekonomiye”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 20, Nisan 2008, s. 77–114

Gelir İdaresi Başkanlığı, Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatının Dağılımı (1) (1923-2007), _____http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_2.xls.htm>

Gelir İdaresi Başkanlığı, Genel Bütçe Gelirleri Tahsilatı (1923-2007) _____http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_1.xls.htm>

Gelir İdaresi Başkanlığı,, Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatının Yüzde Dağılımı (1923-2007) _____http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_3.xls.htm>

TÜİK, İstatistik Göstergeler 1923–2006, _____http://www.tuik.gov.tr/yillik/Ist_gostergeler.pdf>Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu, Veraset ve İntikal Vergisinin Tarihçesi,_____http://www.bdodenet.com.tr/veraset/ver01.pdf