Vermikompostun Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Fenolojik ve Morfolojik Özelliklerine Etkisi

Bu çalışma Bayburt Üniversitesine ait deneme arazisinde farklı dozlarda vermikompost (0, 100, 200, 300 ve 400 kg/da) uygulamalarında yağlık ayçiçeği çeşitlerinin (Pioneer 64LC108 ve Pioneer 64LE119) fenolojik ve morfolojik özelliklerini belirlemek amacı ile 2018 yılında yapılmıştır. Araştırma Tesadüf Blokları Deneme Deseni’ ne göre üç tekerrürlü olarak yapılmış olup, çalışmada çıkış, tabla olum, çiçeklenme ve olgunlaşma süresi (gün), yaprak sayısı (adet), yaş ve kuru sap verimi (kg/da), yaş dolu, yaş boş ve kuru tabla verimi (kg/da) incelenmiştir. Denemede çıkış, tabla olum, çiçeklenme ve olgunlaşma süresi, yaprak sayısı ve yaş tabla verimi Pioneer64LE119 çeşidinde fazla olurken, yaprak sayısı, yaş ve kuru sap verimi, yaş dolu, yaş boş ve kuru tabla verimi ise Pioneer64LE119 çeşidinden elde edilmiştir. Vermikompost dozlarınızda dekara 200 kg uygulandığında en fazla çıkış, tabla olum, olgunlaşma süresi ve kuru sap verimi elde edilirken, dekara 300 kg vermikompost dozunda ise en fazla yaprak sayısı, yaş sap verimi ve çiçeklenme süresi elde edilmiştir. Sonuç olarak; sap verimi değerleri dikkate alındığında 300 kg’lık vermikompost dozu ve Pioneer 64LC108 çeşidi önerilebileceği kanaatine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Vermikompost, Ayçiçeği, Çiçeklenme süresi, Fenolojik ve morfolojik özellikler

The Effect of Worm Fertilizer on Phenological and Morphological Properties of Sunflower (Helianthus annuus L.) Cultivars

This study was carried out in 2018 in order to determine the phenological and morphological properties of oil sunflower varieties (Pioneer 64LC108 and Pioneer 64LE119) in different doses of vermicompost (0, 100, 200, 300 and 400 kg da-1) in the trial area of Bayburt University. The study was carried out with three replications according to the Randomized Blocks Trial Design. In the study, the output, table burn, flowering and ripening time (days), number of leaves (pieces), age and dry stalk yield (kg da-1), age full, wet age and dry tray yield (kg da-1) were investigated. In the experiment, the output of the plate, flowering and ripening time, number of leaves and age table yield was higher in Pioneer64LE119 variety, while the number of leaves, age and dry stalk yield, age filled, wet and dry table yield were obtained from Pioneer64LE119 variety. When dosing 200 mg per hectare in your vermicompost doses, the most output, tabula, ripening time and dry stalk yield were obtained, while the maximum number of leaves, age stalk yield and flowering time were obtained at 300 kg vermicompost dose per decare. As a result; Considering the shelf yield data, 300 kg of vermicompost dose and Pioneer 64LC108 variant were suggested.

Keywords:

Vermicompost, Sunflower, Flowering period, Phenological and morphological features,

PDF

___

[1] Arıoğlu, H. 1999. Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı. Çukurova Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Yayınları No: 220, Adana, 204s.
[2] Göktaş, B., Gül, V. 2018. Türkiye’de tüketicilerin yağ alışkanlıkları ve satın aldıkları markalara yönelik düşünceler. (Temizer ve Baytal). Sosyal bilimlerde yeni yönelimler-V. I Baskı. Podgorica, Montenegro. İstitut za Geografıju, 359s.
[3] Gürbüz, B., Kaya, M.D., Demirtola, A. 2003. Ayçiçeği Tarımı. Hasad Yayıncılık. Ankara, 100s.
[4] Ghaffarzadeh, M. 2005. Ayçiçeği Yetiştirilmesi ve Üretimi www.pervasiz.com (Erişim 15.11.2018).
[5] Kırımhan, S. 2005. Organik Tarım Sistemleri ve Çevre. Uğurer Tarım Kitapları Bireysel Yayınları. Ankara, 350s.
[6] Akan, S., Yanmaz, R. 2015. Organik Gıdaların Besin Kalitesi ve İnsan Sağlığına Etkileri Yönünden Değerlendirilmesi. Doğu Karadeniz II. Organik Tarım Kongresi. 6-9 Ekim, Rize, 378-386.
[7] Demir, H., Polat, E., Sönmez, İ. 2010. Ülkemiz İçin Yeni Bir Organik Gübre: Solucan Gübresi. Tarım Aktüel. (14). 54-60.
[8] Erşahin, Y. 2007. Vermikompost Ürünlerinin Eldesi ve Tarımsal Üretimde Kullanım Alternatifleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 24(2). 99-107.
[9] Azarmi, R., Giglou, M.T., Talesmikail, R.D. 2008. Influence of vermicompost on soil chemical and physical properties in tomato (Lycopersicum esculentum) field. African Journal of Biotechnology. 7(14). 2397-2401.
[10] Atiyeh, R.A., Dominguez, J., Subler, S., Edwards, C.A. 2000. Changes in biochemical properties of cow manure during processing by earthworms (Eisenia andrei, Bouché) and the effects on seedling growth. Pedobiologia. 44 (6). 709–724.
[11] Yourtchi, M.S., Hadi, M.H.S., Darzi, M.T. 2013. Effect of nitrogen fertilizer and vermicompost on vegetative growth, yield and NPK uptake by tuber of potato (Agriacv.). International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 5(18). 2033-2040.
[12] Hernandez, A., Castillo, H., Ojeda, D., Arras, A., Lopez, J., Sanchez, E. 2010. Effect of vermıcompost and compost on lettuce productıon. Chılean Journal Of Agrıcultural Research. 70(4). 583-589.
[13] Büyükfiliz, F. 2016. Vermikompost gübrelemesinin ayçiçeği (Helianthus annuus L.) bitkisinin verim ve bazı kalite parametreleri üzerine etkisi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Bı̇lı̇mı̇ ve Bı̇tkı̇ Besleme Anabı̇lı̇m Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 51s, Tekirdağ.
[14] Maltaş, A.Ş., Tavalı, İ.E., Uz, İ., Kaplan, M., 2017. Kırmızı Baş Lahana (Brassica Oleracea var. capitata F. rubra) Yetiştiriciliğinde Vermikompost Uygulaması. Medıterranean Agrıcultural Scıences. 30(2). 155-161.
[15] Singh, R., Sharma, R.R., Kumar, S., Gupta, R.K., Patil, R.T. 2008. Vermicompost substitution influences growth, physiological disorders, fruit yield and quality of strawberry (Fragaria x ananassa Duch). Bioresource Technology. (99). 8507-8511.
[16] Kacar, B. 2009. Toprak Analizleri (ikinci Baskı). Nobel Yayıncılık. Ankara, 466s.
[17] Ergen, Y., Sağlam, C. 2005. Bazı Çerezlik Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Tekirdağ Koşullarında Verim ve Verim Unsurları. Tekirdağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2(3). 221-227.
[18] Tunçtürk, M., Eryiğit, T., Yılmaz, İ. 2005. Van-Erciş Koşullarında Bazı Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi Uzer’ine Bir Araştırma. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi. 5-9 Eylül, Antalya. 41-44.
[19] Evci, G., Pekcan, V., Yılmaz, İ.M., Kaya, Y,. Şahin, İ., Cıtak, N., Tuna, N., Ay, O., Pilaslı, A. 2011. Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) yağ kalitesi ve verim öğeleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi. 12-15 Eylül. Bursa, 279.
[20] Turan, Z.M. 1995. Araştırma ve Deneme Metotları. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları No: 62, Bursa, 121s.
[21] Kaya, Y., Evci, G., Durak, S., Pekcan, V., Gücer, T. 2007. Determining The Relationships Between Yield And Yield Attributes İn Sunflower. Turkish. Journal of Agricultural and Forestry. (31). 237-244.
[22] Gül, V., Kara, K. 2015. Effects Of Different Nitrogen Doses On Yield And Quality Traits Of Common Sunflower (Helianthus annuus L). Turkish Journal of Field crop. 20(2). 159-165.
[23] Albayrak, Ş.N. 2014. Ekim zamanlarına göre uygulanan değişik azotlu gübre formlarının yağlık ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinin verim ve verim unsurlarına etkisi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 81s, Erzurum.
[24] Özer, H. 1999. Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Erzurum Ekolojik Koşullarında Adaptasyonu ve Önemli Tarımsal Özelliklerinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 43s, Erzurum.
[25] Bange, M.P., Hammer, G.L., Rickert, K.G. 1998. Temperature And Sowing Date Affect The Linear İncrease Of Sunflower Harvest İndex. Agronomy Journal. 90(3). 324-328.
[26] Bademkıran, F., Çığ, A., Türkoğlu, N. 2018. Nergis (Narcissus cv. 'Royal Connection') Bitkisinin Gelişimi Üzerine Katı ve Sıvı Solucan Gübresi Dozlarının Etkileri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 5(4). 676–684.
[27] Edwards, C.A., Burrows, I. 1988. The potential of earthworm composts as plant growth me- dia. (In: Edwards, C. A., Neuhauser, E. (eds)) Earthworms in Waste and Environmental Ma- nagement. SPB Academic Press, The Hague, The Netherlands, 21-32.
[28] Grappelli, A., Galli, E., Tomati, U. 1987. Earthworm Casting Effect On Agaricus Bisporus Fructification. Agrochimica. 31(4-5). 457-461.
[29] Tomati, U., Galli, E. 1995. Earthworms, Soil Fertility And Plant Productivity. Proceedings Of The International Colloquium On Soil Zoology. Acta Zoologica Fennica. 196. 11-14.
[30] Öztürk, F., Kızılgeçi, F. 2018. Farklı Ekim Zamanlarının Bazı Ayçiçeği (Helianthus Annuus L.) Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkileri. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi. 5(3). 749-755.
[31] Özgödek, Z. 1993. Erzurum Ekolojik Şartlarında Yetiştirilen Bazı Çerezlik Ayçiçeği Ekotiplerinin Adaptasyonu ve Bazı Önemli Tarımsal Özelliklerinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 49 s, Erzurum.
[32] Unger, P.W. 1980. Planting date effects on growth, yield, and oil of irrigated sunflowers. journal Agronomy. 72(6). 914-916.
[33] Peyvast, G., Olfati, J.A., Madeni, S., Forghani, A. 2007. Effect of Vermicompost on the Growth and Yield of Spinach (Spinacia oleracea L.). Journal of Food Agriculture and Environment. 6(1). 132-135.
[34] Rangarajan, A., Leonard, B., Jack, A. 2008. Cabbage transplant production using organic media on farm. (In: Proceedings of National Seminar on Sustainable Environment. N. Sukumaran (Napoli, Curcuruto, & Ruberto)). Bharathiar University, Coimbatore, 45-53s.
[35] Jahan, F.N., Shahjalal, A.T.M., Paul, A.K., Mehraj, H., Uddin, A.F.M.J. 2014. Efficacy of Vermicompost and Conventional Compost on Growth and Yield of Cauliflower. Bangladesh Research Publications Journal,.10 (1). 33-38.
[36] Adiloğlu, A., Eryılmaz. Açıkgöz, F., Adiloğlu, S., Solmaz, Y. 2015. Artan Miktarlarda Akuakültür Atığı Uygulamasının Salata (Lactuca sativa L. var. crispa) Bitkisinin Bazı Makro ve Mikro Bitki Besin Elementi İçerikleri Üzerine Etkisi. Tekirdağ̆ Ziraat Fakültesi Dergisi. 13(02). 96-101.
[37] Kara, B., Akman, Z. 2007. Yerel buğday ekotiplerinde özelliklerarası ilişkiler ve path analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi,.11(3). 219-224.