Türkiye’de Örtü Altı Yetiştiricilik Potansiyelinin Solar Radyasyon ve Güneşlenme Süresi Parametrelerine Göre İncelenmesi

Bitki yetiştiriciliğinde en önemli iklim faktörleri; ışık, sıcaklık, nem, yağış ve rüzgardır. Örtü altı yetiştiriciliğinde 380-760 nm arası ışınım; bitki gelişimi için başlıca enerji kaynağıdır. Çalışmada, Türkiye’de örtü altı potansiyeline göre en fazla yetiştiricilik yapılan 11 ile ait üretim alanı ve üretim çeşitliliğinin, sera iklim faktörlerinden solar radyasyon ve güneşlenme süresine göre irdelenmesi hedeflenmiştir. Antalya ve Mersin illeri Şubat-Kasım ayları içerisinde solar radyasyon değeri bakımından örtü altı yetiştiricilik için yeterli miktara sahiptir. Bu illeri sırasıyla Muğla, Adana, İzmir, Aydın ve Hatay illeri takip etmektedir. Örtü altı yetiştiricilikte 5. sırada bulunan Samsun ili yetiştiricilikte kendinden sonra gelen diğer illere kıyasla (İzmir, Aydın, Hatay) solar radyasyon ve güneşlenme süresi bakımından bu illerin gerisinde kalmaktadır. Sonuç olarak, üretimin yıl boyu yapılması istenen seralarda, solar radyasyon ve güneşlenme süresinin yeterli olmadığı dönemlerde yapay ışıklandırma sistemleri oluşturularak daha kaliteli ve yüksek verim elde etmek mümkündür.

Anahtar Kelimeler:

Güneşlenme süresi, Örtü altı yetiştiricilik; Solar radyasyon

PDF

___

[1] Baytorun, N.A. 1995. Seralar, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitapları, Yayın No:29, Adana, 276s.
[2] Ali-Nezhad, F.M., Eskandari, H. 2012. Effect of Architectural Design of Greenhouse on Solar Radiation Interception and Crops Growth Conditions. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 4(3): 122-127.
[3] Öztürk, H.H. 2003. İklim Koşullarının Sera Tasarımına Etkisi. Alatarım, 2(2): 40-44.
[4] Öztürk, H.H. 2008. Güneş Enerjisi ve Uygulamaları. Birsen Yayınevi, 277s.
[5] Özgürel, M., Mengü, G.P. 2009. Tarımsal Meteoroloji. Ege Üniversitesi Basımevi, 289s.
[6] Yüksel, A.N., Yüksel, E. 2012. Sera Yapım Tekniği. Hasad Yayıncılık, 272s.
[7] Kacira, M. 2011. Greenhouse Production in US: Status, Challenges, and Opportunities. Presented at CIGR 2011 Conference on Sustainable Bioproduction WEF 2011, September, Tokyo-Japonya, 19-23.
[8] Sevgican, A. 1999. Örtüaltı Sebzeciliği. Cilt 1, Ege Üniversitesi Basımevi, 302s.
[9] TUİK, 2015. Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim Tarihi: 18.12.2015)
[10] Cemek, B., Karaman, S., Ünlükara, A. 2006. Tokat Yöresinde Seraların İklimlendirme Gereksinimleri. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(1): 25-36.
[11] Öztürk, M., Özek, N., Berkama, B. 2012. Isparta İçin Aylık Ortalama Günlük Global Güneş Radyasyonu Tahmininde Mevcut Olan Bazı Modellerin Karşılaştırılması. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18(1): 13-27.
[12] YEGM, 2016. Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlası. http://www.eie.gov.tr/MyCalculator/Default.aspx (Erişim Tarihi: 17.01.2016)
[13] MGM, 2016. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. http://mgm.gov.tr/veridegerlendirme_z16/il-ve-ilceler-istatistik.aspx (Erişim Tarihi: 15.01.2016)
[14] Öztürk, H.H. 2008. Sera İklimlendirme Tekniği. Hasad Yayıncılık, 305s.
[15] Yağcıoğlu, A. 2005. Sera Mekanizasyonu. Ege Üniversitesi Basımevi, 363s.
[16] Cemek, B. 2005. Samsun İl ve İlçelerinde Seraların İklimsel İhtiyaçlarının Belirlenmesi. O.M.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(3):34-43.
[17] Zabeltitz, C.V. 2011. Integrated Greenhouse Systems for Mild Climates, Springer Books, 137-143.
[18] Krug, H., Romey, A., Rath, T. 2007. Decision Support for Climate Dependent Greenhouse Production Planning and Climate Control by Modelling. I. Modelling Climate. European Journal of Horticultural Science, 72(3): 97-103.
[19] Both, A.J. 2016. Light Matters In Greenhouse Structures. http://www.greenhousegrower.com/technology/light-matters-in-greenhouse-structures (Erişim Tarihi: 10.06.2016)
[20] Cemek, B., Demir, Y. 2009. Karadeniz Bölgesi Seracılığının Mevcut Durumu, Sorunları ve Geliştirme Olanakları. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23(2): 431-439.
[21] Olgun, M. 2011. Tarımsal Yapılar. Ankara Üniversitesi Yayınları, No: 244, 445s.
[22] Cevri, H., Başçetinçelik, A. 2000. Akdeniz Bölgesindeki Değişik Örtü Malzemeli Seralarda, Işınım Geçirgenlikleri ile Güneş Işınımı ve Fotosentez İçin Etkin Işınımın (PAR) Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Derim, 17(4): 154-171.