Engin ERTAN, HALİL GÜNER SEFEROĞLU, Atilla AŞKIN

T-göz aşısı ile aşılanmış kestanelerde aşı kaynaşmasının anatomik ve histolojik olarak incelenmesi üzerine bir araştırma

Bu çalışma ile bazı kestane tiplerinde aşı kaynaşmasının anatomik ve histolojik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. 1996-1998 yılları arasında yürütülen bu denemede Ege Bölgesi'ne ait yedi ilden toplam 21 adet kestane tipine ait tohumlar materyal olarak kullanılmıştır. Bu tiplerin tohumlarından yetiştirilen çöğürlerden aşılama büyüklüğüne ulaşanlar, T-göz aşısı yöntemi ile aşılanmışlar ve aşı kaynaşmasının anatomik ve histolojik gelişimini incelemek amacıyla 30, 60 ve 90 gün sonra enine kesitler alınmıştır. Aşılamadan 30 gün sonra alınan enine kesitlerde; bütün tiplerde birleşmenin her iki aşı elemanından ayrı ayrı oluşan kallus dokusu aracılığı ile gerçekleştiği; 60 ve 90 günlük kesitlerde, bu kaynaşmanın gelişerek vasküler irtibatın kurulduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

kestane, doku bilimi, anatomi, aşı uyuşması, göz aşısı

A research on the anatomical and histological investigations of bud union at T-Budding in budded chestnut

This study was carried out to determine the anatomical and histological properties of bud union at some chestnut types obtained by selection between 1996-1998. With this purpose, seeds taken from totally 21 chestnut types from seven provinces belonging to Aegean Region were used as production material. The seedlings belonging to the types that were proper for budding were budded by T-Budding Technique and the cross-sections were taken to investigate the bud union as anatomically and histologically at three different times, such as, 30, 60 and 90 days after budding. At cross-sections taken after 30 days from budding, bud union between rootstock and scion were occured by two seperate callus tissue originated from two budding parts, and at cross-sections taken after 60 and 90 days after budding, it was observed that vascular connection was provided by the development of bud union.

Keywords:

chestnuts, histology, anatomy, unions, budding,

___

BALTA, F., 1993. Fındığın Aşı ile Çoğaltılması ve Aşı Kaynaşmasının Anatomik ve Histolojik Olarak İncelenmesi Üzerine Araştırmalar. Y. Y. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi,Van, 1993.
BALTA, F., A. KAZANKAYA ve F. E. TEKİNTAŞ, 1996. Kontrollü aşılama koşullarında bekletilen omega ceviz aşılarında aktarma öncesi anatomik ve histolojik gözlemler. Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler Sempozyumu. Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 344-352.
CARAFFINI, B., 1988. Old cestnut cppice can be rejuvenated by grafting. Hort Abst., 58: 1980.
DOLGUN, O., 1998. Bazı Zeytin Çeşitlerinde Adventif Kök Oluşumu İle Aşı Kaynaşmasının Anatomik ve Histolojik İncelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmamış), 1998, Aydın.
ÖZKARAKAŞ, İ. ve K. ÖNAL, 1993. Ege Bölgesinde kestane çoğaltımmda en uygun göz aşı yöntemi ve zamanının belirlenmesi üzerine araştırmalar. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Proje Formu Menemen-İzmir.
ÖZKARAKAŞ, İ.,GÖNÜLŞEN, M. ULUBELDE, S. ÖZAKMAN, K. ÖNAL, 1995. Ege Bölgesi kestane (Castanea saliva Mill.) çeşit seleksiyonu çalışmaları. II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt: I, S: 505- 509, Ç. Ü. Z. F., Adana.
SOYLU, A., 1982. Kestanelerin aşıyla çoğaltımı üzerine bir araştırma. Bahçe, 11 (2): 5-16,1982.
SOYLU, A., 1984. Kestane Yetiştiriciliği ve Özellikleri. Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 59, Yalova, 1984.
TEKİNTAŞ, F. E., A. TANRI- SEVER ve IC. MENDÎLCİOĞLU, 1988. Cevizlerde {Juglans regia L.) Yama aşının anatomik ve histolojik olarak incelenmesi üzerine araştırmalar. E. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, S: 227-237, Bornova, İzmir