Mustafa SEVİNDİK, Hasan AKGÜL, Ilgaz AKATA, Deniz ALTUNTAŞ, Celal BAL, Muhittin DOĞAN

Macrolepiota procera (Scop.) Singer. Mantarının Ağır Metal İçeriklerinin ve Oksidatif Stres Durumunun Belirlenmesi

İnsanlar yüzyıllardır mantarları doğrudan doğal ortamlarından elde etme yoluna gitmiş ve farklı amaçlarla kullanmıştır. İnsanların doğadan temin ettikleri mantarların faydalarının ve zararlarının tespiti insan sağlığı açısından önemlidir. Bu nedenle bu çalışmada, halk arasında şemsiye mantarı olarak bilinen ve yaygın olarak tüketilen Macrolepiota procera (Scop.) Singer mantarının Balıkesir (Kazdağı Milli Parkı) ve Antalya (Akseki) illerinden toplanan örneklerinin TAS (Toplam Antioksidan Seviyesi), TOS (Toplam Oksidan Seviyesi) seviyeleri ile mantar ve toprak örneklerinin ağır metal içeriklerinin belirlenmesi ve kıyaslanması amaçlanmaktadır. Yapılan çalışmalar sonucunda Akseki’den toplanan mantar örneklerinde OSİ (TOS/TASx10) değerinin 0.367, Kazdağı’ndan toplanan örneklerde ise 0.235 olarak belirlenmiştir. Ağır metal seviyelerinin Akseki’den toplanan örneklerde daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Kazdağı Milli Parkından toplanan örneklerin daha sağlıklı olduğu görülmektedir. Ayrıca Kazdağı’nda mantarların yetişmesi için daha az oksidatif stresin olduğu ve buna bağlı olarak daha uygun bir ortam olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Macrolepiota procera, Şemsiye mantarı; Antioksidan; Oksidan; Ağır metal

PDF

___

[1] Kosanic, M., Rankovic, B., Rancic, A., Stanojkovic, T. 2016. Evaluation of metal concentration and antioxidant, antimicrobial, and anticancer potentials of two edible mushrooms Lactarius deliciosus and Macrolepiota procera. Journal of Food and Drug Analysis, (2016), 1-8.
[2] Sevindik, M., Eraslan, C.E., Akgül, H. 2015. Bazı makrofungus türlerinin ağır metal içeriklerinin belirlenmesi. Ormancılık Dergisi, 11(2), 48-53.
[3] Liu, B., Huang, Q., Cai, H., Guo, X., Wang, T., Gui, M. 2015. Study of heavy metal concentrations in wild edible mushrooms in Yunnan Province, China. Food Chemistry, 188(2015), 294-300.
[4] Sezer, K., Keskin, M. 2014. Serbest Oksijen Radikallerinin Hastalıkların Patogenezisindeki Rolü. F.Ü. Sağ. Bil. Vet. Dergisi, 28(1), 49-56.
[5] Shameem, N., Kamili, N.A., Ahmad, M., Masoodi, F.A., Parray, J.A. 2015. Radical scavenging potential and DNA damage protection of wild edible mushrooms of Kashmir Himalaya. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences, (2015), 1-8. http://dx.doi.org/10.1016/j.jssas.2015.10.005
[6] Öğüt, S., Atay, E. 2012. Yaşlılık ve oksidatif stres. S.D.Ü. Tıp Fak. Dergisi. 19(2), 68-74.
[7] Erel, O. 2004. A novel automated direct measurement method for total antioxidant capacity using a new generation, more stable ABTS radicalcation . Clin Biochem. 2004(37): 277-85.
[8] Erel, O. 2005. A new automated colorimetric method for measuringtotal oxidant status. Clin Biochem. 2005(38): 1103-1111.
[9] Doğan, M. 2005. Ceratophyllum demersum L.’de Kadmiyum Klorür, Sodyum Klorür ve Bunların Kombinasyonlarının Fizyolojik ve Morfolojik Etkileri. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitütüsü, Doktora Tezi, 137s, Adana.
[10] Yücel, E., Doğan, F., Öztürk, M., 1995. Porsuk Çayında Ağır Metal Kirlilik Düzeyleri ve Halk Sağlığı İlişkisi. Ekoloji, 17(1995), 29-32.
[11] Çoban, Ç. 2014. Auricularia auricula (L.) underw. ve Trametes versicolor (L.) LLoyd makromantar türlerinin mineral madde içeriği ve biyolojik aktivitesinin belirlenmesi. Gaziantep Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitütüsü, Yüksek Lisans Tezi, 69s, Gaziantep.
[12] Bülbül, S.B. 2014. Gaziantep İlindeki Bazı Mikorizal Mantarlar Üzerine Biyoaktivite Araştırmaları. Gaziantep Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitütüsü, Yüksek Lisans Tezi, 49s, Gaziantep.
[13] Mallikarjuna, S.E., Ranjini, A., Haware, D.J., Vijayalakshmi, M.R., Shashirekha, M.N., Rajarathnam, S. 2013. Mineral Composition of Four Edible Mushrooms. Journal of Chemistry (2013), 1-5.