Göller bölgesi ve Doğu Akdeniz Bölgesi'nde Emys orbicularis (Linnaeus, 1758)'in morfolojisi ve dağılışı (Testudinata: Cryptodira: Emydidae)

Bu çalışmada Emys orbicularis’in Göller Bölgesi ve Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki morfolojileri ve dağılımları incelenmiştir. Türlerin sistematik durumlarının daha iyi ortaya konabilmesi için Ege Bölgesi E. orbicularis populasyonu da analizlere dahil edilmiştir. Analiz için yeterli örnek bulunan E. orbicularis populasyonları Diskriminant analiz yöntemleri ile değerlendirildiğinde dört grup belirlenmiştir. Akşehir Grubu; KDU (Karapas Doğrusal Uzunluğu) bakımından E. o. luteofusca’ya daha yakın değerler göstermesine rağmen, baş uzunluğu değerleri farklılıklar göstermiştir. Renklenme bakımından ise daha çok E. o. cf. hellenica’ya benzemektedir. Buna göre Akşehir Grubu E. o. cf. hellenica ve E. orbicularis luteofusca arasında intermediyer olarak değerlendirilmiştir. Karapınar Grubu; KDU bakımından E. o. luteofusca’dan daha düşük değeler göstermiş ve diğer gruplardan daha geniş karapasa sahiptir. Karapas renklenme bakımından ise koyu bir renklenme sergilemiştir. Karapınar Grubu bu özelliklerinden dolayı koyu renklenmiş E. o. sensu lato olarak ele alınmıştır. Pazarağaç Grubu; KDU bakımından hellenica’ya göre kısmen daha düşük KDU değerleri göstermiş ve diğer gruplara göre en dar karapasa sahiptir. Çalışmada E. orbicularis’in Göller Bölgesi’nde Eber, Suğla ve Eğirdir göllerinde ayrıca Karapınar, Pazarağaç ve Samandağ’da yaşadığı ilk kez ortaya çıkartılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Testudines, dağılım, coğrafi dağılım, morfoloji, Türkiye, Emydidae

Distribution and morphology of Emys orbicularis (Linnaeus,1758) (Testudinata: Cryptodira: Emydidae ) in Lakes District and eastern Mediterranean region

Distribution and morphology of Emys orbicularis (Linnaeus, 1758) (Testudinata: Cryptodira: Emydidae) in Lakes District and eastern Mediterranean region. This survey is on the morphology and distribution of Emys orbicularis from the Lakes District and the eastern Mediterranean region of Anatolia. To clarify the systematical states of the species, samples from the Aegean region E. orbicularis population were also included to our analyses and evaluation. A discriminant analysis evaluation of the E. orbicularis populations defined four groups. Akşehir Group; while it seems to be nearer to E. o. luteofusca from the viewpoint of KDU (Straight Carapace Length), it clearly differed from the same in head length. Coloration characteristics show an affinity to E. o. cf. hellenica. Accordingly, we accept this population as an intermediate between E. o. cf. hellenica and E. o. luteofusca. Karapınar Group; it showed smaller KDU values than those of E. o. luteofusca, also has a wider carapace than those of the other groups. Coloration of the carapace is quite dark. Accordingly, this group is taken as E. orbicularis sensu lato, with darker coloration. Pazarağaç Group; it showed slightly smaller KDU values than those of E. o. hellenica, also has a narrower carapace than those of the other groups. The presence of E. orbicularis in Eber, Suğla and Eğirdir lakes of the Lakes District, also at Karapınar, Pazarağaç and Samandağ are first records.

Keywords:

Testudines, distribution, geographical distribution, morphology, Turkey, Emydidae,

PDF

___

Arnold, E. N., J. A. Burton, (1978), A Field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. London (Collins), 272 s.

Ayaz, D., (1998), Ege Bölgesi Emys orbicularis (Testudinata: Emydidae) ve Mauremys caspica (Testudinata: Bataguridae) Türlerinin Taksonomisi ve Biyolojisi Üzerine Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, E. Ü. Fen Bil. Enst., 108 sayfa (yayımlanmamış).

Baran, İ., İ. Yılmaz, R. Kete, Y. Kumlutaş, H. Durmuş, (1992), Batı ve Orta Karadeniz Bölgesinin herpetofaunası. Doğa Tr. Jour. of Zool., 16: 275-288.

Baran, İ., M. K. Atatür, (1998), Türkiye Herpetofaunası. Ankara (T.C. Çevre Bakanlığı Yayınları), 214 s.

Başoğlu, M., İ. Baran, (1977), Türkiye Sürüngenleri, Kısım I. Kaplumbağa ve Kertenkeleler. E.Ü. Fen Fak. Kitaplar Serisi, İzmir, 76, 272s.

Cagle, F. R., (1939), A system for marking turtles for future identification. Copeia, 1939: 170-173.

Crucitti, P., A. Campese, M. Malori, (1990), Popolazioni sintopiche di Emys orbicularis e Mauremys caspica nella Tracia, Grecia Orientale. Boll. Mus. reg. Sci. nat. Torino, 8: 187-196.

Çevik, E., (1982), Trakya kaplumbağa ve kertenkelelerinin taksonomik araştırılması. Doktora Tezi, E. Ü. Fen Bil. Enst., 85 s.

Ege, O., (2001), Burdur Civarındaki Göller Bölgesinin (Burdur, Salda, Yarışlı, Çorak ve Karataş Gölü) Herpetofaunası. E. Ü. Fen Bil. Enst., 83 s.

Eiselt, J., F. Spitzenberger, (1967), Ergebnisse zoologischer sammelreisen in der Türkei: Testudines. Ann. Naturhistor. Mus., 70:357-378.

Ernst, C. H., R. W. Barbour, (1989), Turtles of the World. Smithsonian Institution Pres., Washington, D. C., and London, 388p.

Fritz, U., (1989), Zur innerartlichen Variabilität von Emys orbicularis (Linnaeus, 1758), 1. Eine neue Unterart der Europäischen Sumpfhschildkröte aus Kleinasien. Emys orbicularis luteofusca subsp. nov. Salamandra, 25 (3/4): 143-168.

Fritz, U., (1992), Zur innerartlichen Variabilität von Emys orbicularis (Linnaeus, 1758) 2. Variabilität in Osteuropa und Redefinition von E. o. orbicularis (Linnaeus, 1758) und E. o. orbicularis (Valenciennes, 1832) (Reptilia: Testudines: Emydidae). Zool. Abh. Staatl. Mus. Tierkd., 47(5): 37-77.

Fritz, U., (1993), Weitere Mitteilung zur innerartlichen Variabilität, Chorologie und Zoogeographie von Emys orbicularis (Linnaeus, 1758) in Kleinasien (Testudines: Cryptodira: Emydidae). Herpetozoa, 6(1/2): 37-55.

Fritz, U., (1994), Zur innerartlichen Variabilität von Emys orbicularis (Linnaeus, 1758), 4. Variabilität und Zoogeographie im pontokaspischen Gebiet mit Beschreibung von drei neuen Unterarten. Zool. Abh. Mus. Tierkd., 48(4): 53-93.

Fritz, U., (1995), Zur innerartlichen Variabilität von Emys orbicularis (Linnaeus, 1758). 5a. Taxonomie in Mittel-Westeuropa, auf Korsika, Sardinien, der Apenninen-Halbinsel und Sizilien und Unterartengruppen von Emys orbicularis (Reptilia: Testudines: Emydidae). Zool. Abh. Mus. Tierkd., 48(13): 185-242.

Fritz, U., (1996), Zur innerartlichen Variabilität von Emys orbicularis (Linnaeus, 1758), 5b. Intraspezifische Hierarchie und Zoogeographie(Reptilia: Testudines: Emydidae). Zool. Abh. Staatl. Mus. Tierkd., 49(3): 31-71.

Fritz, U., (1998), Introduction to zoogeography and subspesific differentiation in Emys orbicularis (Linnaeus, 1758). In: Fritz, U., et al. (eds.): Proceedings of the EMYS Symposium Dresden 96, Mertensiella, 10: 1-27.

Fritz, U., (2001), Emys orbicularis (Linnaeus, 1758) – Europäische Sumpfschildkröte; pp 343-515. In: Fritz, U. (ed.): Handbuch der Reptilien und Amphibien Europas, Band 3/IIIA: Schildkröten I. Wiebelsheim (Aula). Fritz, U., (2003), Die Europäische Sumpfschildkröte. Bielefeld (Laurenti), 224 s.

Fritz, U., B. Andreas, (1999), Distribution, Variety of Forms and Conservation of the European Pond Turtle. In: Buskirk, J. et al., (eds.): 2nd International Symposium on Emys orbicularis, Chelonii, Vol. 2: Proceedings of the 2nd Symposium on Emys orbicularis, Brene-France, 23-27s.

Fritz, U., F. J. Obst, (1995), Morphologische Variabilität in den Intergradationszonen von Emys orbicularis orbicularis und Emys orbicularis hellenica. Salamandra, 31(3): 157-180.

Fritz, U., İ. Baran, A. Budak, E. Amthauer, (1998), Some notes on the morphology of Emys orbicularis in Anatolia, especially on E. o. luteofusca and E. o. colchica, with the description of a new subspecies from southeastern Turkey. in: Fritz, U. et al. (Hrsg.): Proceedings of the EMYS Symposium Dresden 96, Mertensiella, 10: 103-121.

Gramentz, D., (1993), Neuer fundort von Emys orbicularis (Linnaeus, 1758) im Südwesten der Türkei. Herpetofauna, 15(82): 6-8.

Iverson, J. B., (1992), A revised checklist with distribution maps of the turtles of the world. Privately Printed, Richmond, Indiana, 450 p.

Lenk, P., U. Fritz, U. Joger, M. Wink, (1999), Mitochondrial phylogeography of the European pond turtle, Emys orbicularis (Linnaeus 1758). Molecular Ecology, 8: 1911-1922.

Pritchard, P. C. H., (1966), Notes on the Persian turtles. British Journal of Herpetology, 3 (11): 271-275.

Siebenrock, F., (1905), Schildkröten. Ergebnisse einer naturwissenschaftlichen Reise zum Erdschias – Dagh (Kleinasien). Ann. Nathist. Mus. Wien, 20: 309-310.

Siebenrock, F., (1909), Synopsis der rezenten Schildkröten, mit Berücksichtigung der in historischer Zeit ausgestorbenen Arten. Zool. Jahrb., Suppl., 10: 427-618.

Taşkavak, E., M. Reimann, (1998), The present status of Emys orbicularis (Linnaeus, 1758) in southern Central Anatolia. In: Fritz, U. et al. (eds.): Proceedings of the EMYS Symposium Dresden 96, Mertensiella, 10:267-278.

Türkiye Çevre Vakfı, (1993), Türkiye’nin Sulak Alanları. Türkiye Çevre Vakfı Yayını, Önder Matbaası, Ankara, 225 s.

Wermuth, H., R. Mertens, (1961), Schildkröten, Krokodile, Brückenechsen. Veb. Gustav Fischer Verlag, Jena, 422 s.

Zuffi, M. A. L., A. Gariboldi, (1995), Sexual dimorphism in Italian populations of the European pond terrapin, Emys orbicularis, pp. 124-124. In: Lorente, G. A., Montori, A. Santos, X. & Carretero, M. A. (eds.), Scientia Herpetologica, Proc. 7th Ord. Meet. SHE, SEH/AHE, Barcelona.