Yan Savak Akımında Sediment Taşınımının Deneysel İncelenmesi

Mevcut çalışmada bir açık kanala yerleştirilen yan savaktan savaklanma durumunda, kohezyonsuz malzemeli bir kanalda meydana gelen sediment taşınımının araştırılması amaçlanmıştır. Mevcut deneysel çalışmada, farklı akım şartlarında kum tabandan itibaren 7, 12 ve 16 cm kret yüksekliğine sahip; 25, 32.5 ve 40 cm açıklığındaki labirent yan savaklar için, hareketli taban oyulması durumunda akım şiddetine bağlı olarak savaklanan sediment debisi ve sediment taşınımı incelenmiştir. Hareketli taban durumunda, kısa sürede taban dalgaları oluşup, taban sürekli olarak hareket halinde olduğundan katı madde taşınımı oldukça yüksek seviyede meydana gelmiş ve savaklanan sediment miktarı akım şiddetinin artışıyla sürekli olarak artmıştır. Ana kanal boyunca, topografyanın ardı ardına tepe ve oyulma oluşturarak değiştiği gözlenmiştir. Ayrıca, bazı kısımlarda kum dalgacıklarının, bazı kısımlarda da eşiklerin oluştuğu gözlenmiştir. Taşınan taban malzemesi debisinin; kret yüksekliğinin azalmasıyla, savak açıklığının artmasıyla ve akım şiddetinin artmasıyla arttığı gözlenmiştir. Çünkü bu durumlarda, yanal akımın arttığı gözlenmiştir.

___

  • Prof. Dr. Mehmet Cihan AYDIN, mcaydin@beu.edu.trDoç. Dr. Ö. Faruk DURSUN, ofdursun@gmail.com Doç. Dr. Nihat KAYA, kayanihat@gmail.com