Eyüp ŞİŞMAN, Mehmet Emin BİRPINAR, Zekai ŞEN

Basınçlı akifer parametrelerinin belirlenmesi için yeni ve klasik model uygulamaları

Araştırmacılar ve uzmanlar su depolayan akiferlerin hacimsel kapasitesini belirlemek ve bu kaynaktan birim zamanda temin edilecek su miktarını tespit edebilmek için bir asırdır sürekli bir çalışma içerisindedirler. Bu zaman zarfında yeraltı suyu hidrolojisi ve hidroliği konularında çok sayıda model ortaya konulmuştur. Bu çalışma kapsamında basınçlı akiferler için yakın zamanda Şen vd. tarafından geliştirilen model ile geçmişten günümüze gelen birçok modelin uygulaması yapılarak, sonuçta akifer parametreleri karşılaştırılmalı şekilde incelenerek sunulmuştur. Uygulama için Pakistan’ın Chaj Doab bölgesinde yapılan arazi pompaj test verileri kullanılmıştır. Akiferlerin depolama ve iletim katsayıları hesaplanmış ve elde edilen model sonuçları değerlendirilmiştir. Model sonuçları arasında kayda değer büyük farklılıklar olması, bu makalenin yazılmasının asıl amacıdır. Arazi pompajı sonrası seçilecek modele karar verme sürecinde, bu büyük farklar içerisinden hangi modelin uygun olduğuna karar verebilmek için, tecrübe sahibi uzmanlar modellerin her bir varsayımını titizlikle irdelenmeli ve gerekli ise tekrar tekrar pompaj testlerini inceleyerek, ayrıntılı değerlendirmeler sonrası akifer parametrelerinin elde edileceği modele karar verilmelidir.

Anahtar Kelimeler:

basınçlı akifer, iletim katsayısı

PDF

___

Ahmad, N., (1998). Evaluation of groundwater resources in the upper middle part of Chaj Doab area, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Basak, P., (1978). “Analytical solutions for tworegime well flow problems”, Journal of Hydrology, 38: 147-159.Chow, V.T., (1952). “On the determination of transmissibility and storage coefficients from pumping test data”, Trans.Am.Geophys.Union, 33:397-404.Cooper, H.H., ve Jacob, C.E., (1946). “A generalized graphical method for evaluating formation constants and summarizing well field history”, Trans.Am.Geophys. Union, 27(4):526-534.Darcy,H., (1856). Les Fontaines Publiques de La Ville de Dijon, Victor Dalmont, Paris, France.Dudgeon, C. R., (1964). Flow of water through coarse granular materials, Water Res. Lab., Univ. of New South Wales, Report No. 76: 109.Gazioğlu, A., (1999). Dengesiz Akım Durumunda Serbest Yüzlü Akiferlere Ait Karakteristiklerin Belirlenmesi için Yeni Bir Model ve Uygulaması, Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.Kutilek, M., (1969). Non-Darcian flow of water in soils (Laminar Region).1st IASH Symp. Fundamentals, Israel (Publ. by Elsevier, 1972), 327-340.Laushey, L.M., ve Popat, Y., (1980). Darcy’s law during unsteady flow. International Association Science Hydraulics, General Assembly of Bern, Ground Water, 284-299.Slepicka, F., (1961). The laws of filtration and limits of their validity, International. Association Hydraulic Research Proceedings 9th Convention, 383-394.Swartzendruber, D., (1969). The applicability of Darcy’s law. Soil Sci.Soc.Am.Proc., 32.Şen, Z., (1988) "Dimensionless Time‐Drawdown Plots of Late Aquifer Test Data." Groundwater 26.5: 615-618.Şen, Z., (2003). Yeraltı Suyu, Su Vakfı Yayınları, 198, İstanbul.Şen, Z., (2012-a). “Straightline method generalization for aquifer parameter estimations.”, J Irrig Drain Eng 138(12):1082–1087. doi:10.1061/ (ASCE)IR.1943-4774.0000521.Şen, Z., (2012-b). “Dimensionless straight line fitting method for hydrogeological parameter determination.” Arabian J. Geosci. DOI 10.1007/s12517-012-0783-3Şen, Z., Dabanlı, İ., Şişman, E., ve Güçlü, Y.S., (2015). “Hydrogeological parameter estimations by partial type curve matching methodology”, Arabian Journal of Geosciences, 8(1): 565-578.Şen, Z., Al-Wagdani, E., Al-Gurashi, B., (2015). Slope Matching Aquifer Test Program.Theis, C.V., (1935). “The relation between lowering of the piozemetric surface and the rate and duration of discharge of a well using ground water storage”, Trans. Am. Geophys. Uni, 16.th Annual Meeting, pt.2:519-524.Wilkinson, J.K., (1956). The flow of water through rock fill and its application to the design of dams, Proceedings 2nd Australia.-New.Zealand Conference on SMEE, 141.