Sözlü Tarihin Vesikalardaki Yansımaları: Velioğlu Ahmed Efendi Cinayeti
Velioğlu Ahmed Efendi, XIX. yüzyılın ortalarında Sinop’ta görevli bir idareciydi. Faaliyetleri, yöredeki varlıklı bazı kişilerin husumetini celp etmesine yol açmıştı. Nihayet Ahmed Efendi, 7 Haziran 1854 günü öldürüldü. Ailesinin başlattığı hukuk mücadelesiyle, önce katil ile ona yardım ve yataklık eden kişi, ardından cinayetin azmettiricileri yakalanarak cezalandırıldı. Bu korkunç hatıra, günümüzde mesleki gailelerle Türkiye’nin çeşitli yerlerinde yaşayan ancak bir kuşak öncesine kadar Sinop İli’nin Ayancık İlçesi’ne bağlı Zaviye Köyü’nde ikamet etmiş olan Ayancıklı Velioğullarının hafızasında yer etmiş, nesilden nesle aktarılmıştır. Bir aile mirası olarak sözlü biçimde varlığını koruyan bu anıdan hareketle, olayın arşiv vesikalarına yansımaları tespit edilerek, ailesinin geçmişine merak duyan amatör yahut profesyonel araştırmacılara örnek bir çalışma ortaya çıkarmaya gayret edilmiştir
___
- Arşiv vesikaları: Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İrade, Şura-yı Devlet tasnifi: nr. 98/5849, 1-4, (2/24 Aralık 1889).
- Maliye, Varidat Muhasebesi Temettuat Defterleri tasnifi: nr, 3899.
- Meclis-i Vâlâ tasnifi: nr. 215/25. Mektubî Kalemi Evrakı, Meclis-i Vâlâ tasnifi: nr. 68/85. Meşihat, Şeriyye Sicili Defterleri tasnifi: nr. 7669.
- Nüfus Defterleri tasnifi: nr. 824; nr. 831. Yayımlanmış kaynaklar ve araştırma inceleme eserler: Pliny, The Natural History of Pliny, (haz. John Bostock, H. T. Riley), C. II, Londra 1855.
- Erdal Eser, “Kinolis Kalesi”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, C. 21, S. 2 (2004), s. 171-194. Diğer: Index Anatolicus: Türkiye Yerleşim Birimleri Envanteri, http://www.nisanyanmap.com/?yer=35561&haritasi=ayanc%C4 %B1k erişim 1 Ocak 2012