OSMANLI BASININDAN TÜRK VE ALMANLARIN KARŞILIKLI HAYRANLIĞINA İLİŞKİN BİR KESİT: ASKER MECMUASI ÖRNEĞİ

Osmanlı Devleti’ne Prusya’dan ilk defa III. Selim döneminde askeri görevliler gelmiştir. Bu süreç II. Abdülhamid dönemine kadar sürmüştür. Prusya’da II. Wilhelm’in tahta geçişinden sonra Osmanlı Devleti ile ilişkiler daha da yoğunlaşmıştır. 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşından sonra özellikle askeri konularda Almanya’dan fazlasıyla faydalanılmıştır. Osmanlı Devleti, Almanya’dan subay getirttiği gibi kendisi de Almanya’ya eğitim için subay göndermiştir. Bu dönemde Almanya’dan gönderilen Kamphövener, Von Hobe, Ristov ve özellikle Von Der Goltz Osmanlı ordusu üzerinde çok etki bırakmıştır. Bu yüzden II. Meşruiyet döneminde de Osmanlı subayları Alman ordu yapısını örnek almaya devam etmiş ve Alman subaylarına büyük saygı göstermişlerdir. Bu çalışmada II. Meşrutiyet döneminde Almanlara olan hayranlığın basındaki yansımalarına Asker Mecmuası üzerinden bakılmış ve incelenmiştir. Asker Mecmuası’ndaki özellikle Von Der Goltz hakkındaki düşünceler dikkat çekicidir.

___

  • Asker Mecmuası, 4 Eylül 1908-1909, İstanbul
  • Berkes, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yay., İstanbul 2002
  • Ergün, Mustafa, “Türk Eğitiminin Batılılaşmasını Belirleyen Dinamikler”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, cilt 6, sayı 17, Mart 1990, s. 446.
  • Karaman, Mehmet Ali, II. Meşrutiyet Dönemi Osmanlı Askeri Matbûatı ve Siyasi Hayattaki Rolü, Atatürk Araştırma Merkezi, Basılmış Doktora Tezi, Ankara 2017
  • Ortaylı, İlber, İkinci Abdülhamid Döneminde Osmanlı İmparatorluğunda Alman Nüfuzu, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara 1981
  • Özkaya Duman, Olcay, “Yakınçağlarda Osmanlı-Fransa İlişkileri ve Fransa’nın Ortadoğu Diplomasisi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2009, s. 530
  • Wallach, Jehuda L., Bir Askeri Yardımın Anatomisi, Genelkurmay Basımevi, Ankara 1985
  • Yılmaz, Veli, Türk-Alman İttifakı ve Askeri Yardımlar, Cem Ofset, İstanbul 1993