ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK RESİM SANATINDA “BEN ANADOLU” KAVRAMI

Birinci Dünya Savaşı ve var olabilme mücadelesinin yaşandığı Kurtuluş Savaşı’nın ardından kurulan genç Türkiye Cumhuriyeti’ni bekleyen sorunlar arasında sosyal, ekonomik, toplumsal kalkınma, eğitim, sağlık ve belki de en büyüğü kendi benliğini bulma çabasıdır. Bilinçlenme her alanda gerçekleştirilmeli ve bir adı olmalıdır. Anadolu coğrafyası sınırları üzerinde yaşayan Anadolu topraklarıyla bütünleşik yorgun insanına Mehmet Akif’in yazdığı İstiklal Marşımızın dizelerine yansıyan uğruna can verilecek topraklar için “Ben Anadolu’yum özüm budur” ifadesi vatan sevgisini anlatan en uygun kavramdır. Batı anlayışında modernleşme sürecine giren Türk resmi, kendi oluşumu sırasında dünyaya açılabilme kaygısı ile birlikte içinde bulunduğu toplumun sorunları karşısında benliğini ve yerini bulma çabasını gösterirken, kavramsal ve güdümlü sanat/sanatçı eleştirileri ile sanatsal varlığını yaşatmak ve ifade etmek zorundadır.

Anahtar Kelimeler:

Türk resim sanatı, Modernizm, Anadolu, II. Meşrutiyet, Güzel Sanatlar

PDF

___

ALTAN, Ö. (1985.Nisan) Türkiye’de Sanatın Bugünü ve Yarını. Ankara. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayını. (1. Ulusal Sanat Sempozyumu, Tebliğler) 17-19
BAŞKAN, S. (1997) Tanzimat’tan Cumhuriyete Türk Resmi. Ankara. Türk Tarih Kurumu Basimevi.
BAŞKAN, S. (2009) Başlangıcından Cumhuriyet Dönemine Kadar Türklerde Resim. Ankara. T.C. Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
BAŞKAN, S. (1997) Tanzimat’tan Cumhuriyete Türk Resmi. Ankara. Türk Tarih Kurumu Basimevi.
BUGAY, B. (2006) “1923’ten Günümüze Sosyo-politik Durumun Türk Resim Sanatına Yansımaları”. İstanbul. yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
BUĞRA, H. B. (2005) “1914’lerden 1940’lara Türk Resmi ve Romanında Gerçeklik”. İstanbul. yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Enstitüsü.
ÇELİK, S. (2008) “Türkiye’nin Toplumsal ve Ekonomik Dönüşümünde Sanat Piyasasının Oluşumu Plastik Sanatların Rolü ve Osman Hamdi Bey Örneği”. İstanbul. yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Tarihi Anabilimdalı.
DAL YARAR, E. (1991) Türk Resminde Kaligrafik Eğilimler. İstanbul. Türkiye'de Sanat, Sayı:1.
DÜBEN, İ. (2007) Türk Resmi ve Eleştirisi (1880-1950). İstanbul. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
GERMANER, S. (1999) Cumhuriyet Döneminde Resim Sanatı. İstanbul. Cumhuriyetin Renkleri, Biçimleri, Tarih Vakfı Yayınları.
GERMANER, S. (2008) Batı Tarzı Resmin İstanbul Yaşamına Katılışı ve Yer Aldığı Ortamlar, Modern ve Ötesi 1950 – 2000. İstanbul. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları,
GÜZ, N. Türkiye’de Basın İktidar İlişkileri. (1991) Ankara. Gazi Üniversitesi Yayınları.
KATRANCI, B. (2006) Yurt Gezilerinin Kültür ve Sanat Ortamına Yansıması (1938-1943). İzmir.
KORUR, A. (2008) “Cumhuriyetin İlk Onbeş Yılında Türk Resim ve Heykel Sanatı”, Ankara. yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
ÖDEKAN, A. (1996) Türk Sanatının Niteliği. İstanbul. Doğan Kuban’a Armağan, Eren Yayıncılık.
ÖZSEZGİN, K. (2000) Cumhuriyetin 75. Yılında Türk Resmi. Ankara. Türkiye İş Bankası Yayınları.
ÖZSEZGİN, K. (1987) Çağdaş Türk Resminde Yenileşme Süreci ve Bazı Sorunları, Türk Resminde Modernleşme Süreci. İstanbul. Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
ÖZYİĞİT, H. (2005) “1920-1928 Yılları Arasında Süreli Yayınlarda Kültür ve Sanat Yorumları”. Denizli. yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
TANSUĞ, S. (1991) Çağdaş Türk Sanatı. İstanbul. Remzi Kitabevi Yayınları.
TANSUĞ, S. (1993) Türk Resminde Yeni Dönem. İstanbul. Remzi Kitabevi.
TOROS, T. (1988) İlk Kadın Ressamlar. İstanbul. Ak Yayınları.
TURGUT, İ. Sanat Felsefesi. (1993) İzmir. Akademi Kitapevi.
ÜSTÜNİPEK, M. (1999) İstanbul. 1923-1950 Yılları Arasında Açılan Sergiler. Türkiye’de Sanat. Sayı:40.
ÜSTÜNİPEK, M. (1999) İstanbul. Cumhuriyet’in İlk 50 Yılında Sanat Piyasası, Cumhuriyet’in Renkleri Biçimleri, Tarih Vakfı Yayınları.