Dilek ÖZTOPRAK, Adnan SERPEN, Gazanfer AKSAOĞLU

2817

Veteriner Halk Sağlığı'nın Zoonoz Kontrolundaki Yeri

İnsan ve hayvan ilişkisinin geçmişten günümüze artması, zamanla birçok insan hastalığının hayvan kaynaklı olduğunun anlaşılması veteriner tıbbının halk sağlığıyla ilişkisini bilimsel olarak ortaya koymuştur ve bu süreçte Veteriner Halk Sağlığı kavramı önem kazanmıştır. Veteriner Halk Sağlığı insan ve hayvan sağlığının korunması ve geliştirilmesi için çok disiplinli çalışmayı gerektiren, çok geniş görev ve sorumlulukları olan bir sağlık yaklaşımıdır. İnsan ve hayvanların ortak hastalıkları olarak tanımlanan ‘’zoonozlar’’ dünyada büyük salgınlar yaparak önemli toplumsal ve ekonomik zararlara neden olabilen bir Halk Sağlığı sorunudur. Zoonozlarla savaşımda veterinerlik hizmetlerini de içine alan çok disiplinli çalışmanın özel bir önemi vardır. Makalenin amacı Veteriner Halk Sağlığı kavramının ortaya çıkışını ve gelişimini, Veteriner Halk Sağlığının Türkiye’deki durumunu, Veteriner Halk Sağlıkçıların görev ve sorumluluklarını, zoonozların kontrolunda Veteriner Halk Sağlığı’nın önemini sunmaktır.

Place of Veterinary Public Health in Zoonosis Control

Ever increasing contact between human beings and animals and recognition that many diseases observed in human beings originate from animals scientifically confirmed the relationship between veterinary medicine and public health and the concept “Veterinary Public Health” gained importance in this process. The veterinary public health is an approach that requires multi-disciplinary work extending over a wide spectrum of duties and responsibilities to protect human and animal health. Zoonoses that are defined as diseases common to both human beings and animals constitute a public health problem that causes significant social and economic losses through epidemics. In combatting zoonoses, multi-disciplinary work comprising veterinary services as well is of specific importance. The objective of the article is to present the emergence and development of the concept of veterinary public health, its present status in Turkey, duties and responsibilities of health workers in this particular field and the importance veterinary public health in controlling zoonoses.
PDF

___

  • 1. Aksakoğlu G. Bulaşıcı hastalıkla savaşım. 3üncü yazım. İzmir: DEÜTF yayını; 2008.
  • 2. Pappaioanou M. Roles and educational opportunities for veterinarians working in Public Health. USPHS, June,10,2008. http://www.slideserve.com/nituna/roles-and- educational-opportunities-for-veterinarians-working- in-public-health Erişim tarihi: 10.03.2014.
  • 3. Murphy FA. The foundations of medical and veterinary virology: discoverers and discoveries inventors and inventions developers and technologies. http://www.onehealthinitiative.com/ publications/Discoverers%20and %20Discoveries%208-08.pdf Erişim tarihi: 10.03.2014.
  • 4. Serpen A. Veteriner Halk Sağlığı nedir? Nasıl ortaya çıktı? http://www.abveteriner.org/dosyalar/ serpen_halksagligi.doc Erişim tarihi: 15.03.2014.
  • 5. Brown C. Features: Virchow revisited: emerging zoonoses. ASM News, USA. 2003; 69(10).
  • 6. Temizyürek A. Veteriner Halk Sağlığı kitaplığı. www.izmir-vho.org Erişim tarihi: 15.03.14.
  • 7. İzmir Veteriner Hekimler Odası I.Veteriner Halk Sağlığı Çalıştayı. I. Veteriner Halk Sağlığı çalıştay sunum özetleri. İzmir: Aymar Yayıncılık, 2011.
  • 8. WHO. Joint WHO/FAO expert group zoonoses. Geneva: Technical Report Series, No: 40, 1951.
  • 9. WHO. The veterinary contribution Public Health practice. Geneva: Report of a joint FAO/WHO expert committee on Veterinary Public Health. WHO TRS No:573, FAO AS No:96, 1975.
  • 10. WHO. Future trends in veterinary public health. Geneva: WHO; Report of a WHO study group. Technical Report Series, No: 907, ISBN–13 9789241209076, 2002.
  • 11. Serpen A. Tek Sağlık (sunum). Hayvansal gıdaların üretimi ve güvenliği yönetimi çalıştayı, 2012; İzmir.
  • 12. One Health. http://www.onehealthinitiative.com/ Erişim tarihi: 06.05.2014.
  • 13. Serpen A. Veteriner Halk Sağlığı (sunum). Aydın; 2011.
  • 14. İzmir Veteriner Hekimler Odası. Ulusal sağlık politikasında Veteriner Halk Sağlığı hizmetlerinin yeri ve önemi. İzmir Veteriner Hekimler Bülteni. Haziran-Temmuz 1993.
  • 15. Serpen A. Türkiye’de Veteriner Halk Sağlığı’nın mevcut durumu ve geleceği. Ankara, 2012. http://izmir-vhs.org/default.asp#kt1-altk8 Erişim tarihi:10.03.2014.
  • 16. Cevizci S, Erginöz E. İnsan sağlığı ile veteriner hekimlik uygulamalarının ilişkisi: “Veteriner Halk Sağlığı” İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg. 2008; 34(2):49-62.
  • 17. WHO. Zoonoses/What is Veterinary Public Health? http://www.who.int/zoonoses/ vph/en/ Erişim tarihi: 19.03.2014.
  • 18. Serpen A. Yeni(den) ortaya çıkan viral enfeksiyonlarda ekolojik yaklaşım (sunum). Balıkesir; 2009.
  • 19. Daszak P, Cunningham AA, Hyatt AD. Emerging infectious diseases of wildlife-threats to biodiversity and human health. Science. 2000; 287(5452):443-9.
  • 20. Leslie MJ, McQuiston JH. Surveillance for zoonotic diseases. http://courses.washington.edu/zepi 526/Papers08/Rabies%20chapter.pdf Erişim tarihi:30.03.2014.
  • 21. Taylor LH, Latham SM, Woolhouse MEJ. Risk factors for human disease emergence. Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. 2001; 356(1411):983–9.
  • 22. Çakır N. Zoonozlar ve Halk Sağlığı açısından önemi. http://halksagligi.med.ege.edu.tr/ seminerler/2005-06/Zoonoz_Nurcan.pdf Erişim tarihi: 25.03.2011.
  • 23. EFSA. The community summary report on trends and sources of zoonoses, zoonotic agents and food- borne outbreaks in the European Union in 2008. EFSA Journal. 2010; 8(1):1496.
  • 24. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı. Zoonotik hastalıklar hizmet İçi eğitim modülü. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayını, 2011.
  • 25. Sağlık Bakanlığı. Bulaşıcı hastalıkların ihbarı ve bildirim sistemi yönergesi (2004). www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1- 12244/h/bulasicihbargenelge.doc Erişim tarihi: 30.03.2014.
  • 26. HASUDER Türkiye Sağlık Raporu, 2012.
  • 27. Nolan FC. Veterinary Public Health. United Front- Veterinary&Medical-Collaboration. Information Circular No:52, WHO Mediterranean Zoonoses Control Center, Greece, 2001.
  • 28. Yılmaz O. Tek Sağlık eğitimi (sunum). İzmir; 2014.
  • 29. Cevizci S, Erginöz E. Kamu sağlığına yönelik Veteriner Halk Sağlığı hizmetleri ve bu alandaki fırsatların değerlendirilmesi. F.Ü.Sağ.Bil.Vet.Derg. 2009; 23(1):65–71.
STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-0853
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 1992
  • Yayıncı: TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Serebral Palsili ve Sağlıklı Çocukların Annelerinin Depresyon Düzeyleri Arasında Fark Var Mıdır?

PELİN PİŞTAV AKMEŞE, AKMER MUTLU, TUNCAY ÖĞRETMEN, Hilal Dinçer D'ALLESSANDRO

Veteriner Halk Sağlığı'nın Zoonoz Kontrolundaki Yeri

Dilek ÖZTOPRAK, Adnan SERPEN, Gazanfer AKSAOĞLU

Eskişehir Kırsalı İlköğretim Öğrencilerinde El Hijyeni Bilgi ve Uygulaması: Müdahale Çalışması

EMİNE AYHAN, MEHMET ENES GÖKLER, BURHANETTİN IŞIKLI, Fatih ÖNSÖZ, Özkan ÖZAY, Emrah AYDIN, Gül DURMAZ, Cemalattin KALYONCU

Tıp Öğrencilerinin Profesyonelizme Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi: Ölçek Uyarlama Çalışması

MERAL DEMİRÖREN, Derya ÖZTUNA

Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet

Hatice SERİN, Salih SERİN, SÜLEYMAN MURAT BAKACAK, Soner ÖLMEZ