Eğitim Maliyetlerinde Büyük Risk: Beyin Göçü (Asistan Hekimler Örneği)

Arka Plan: Eğitim maliyetlerinde en büyük kayıplardan biri nitelikli iş gücü olan asistan hekimler arasında görülen beyin göçüdür. Beyin göçü aynı zamanda sağlık sistemlerini de oldukça olumsuz etkilemektedir. Asistan hekimlerin eğitim ve çalışma koşullarındaki güçlükler beyin göçüne neden olabilmektedir. Amaç: Bu araştırmanın amacı asistan hekimlerde beyin göçü niyeti, bu niyetin çeşitli değişkenler açısından (yaş, cinsiyet, medeni durum, bakmakla yükümlü olduğu kişiler, sosyo ekonomik statüleri, mesleki deneyimleri ve iş doyumları) karşılaştırılması ve göç etme niyetlerinin nedenlerinin belirlenmesidir. Çalışma Türü: Betimsel araştırma Yöntem: Araştırmaya Ankara il merkezinde bulunan üniversite ve devlet hastanelerinde görevli 161 asistan hekim dâhil edildi. Araştırma verileri Asistan Hekimlerin Beyin Göçüne Dair Görüşlerine İlişkin Anket Formu ve Minnesota İş Doyum Ölçeği ile toplandı. Bulgular: Araştırmaya katılan asistan hekimlerin yarısından fazlası yurtdışında uzmanlık eğitimi (%51,6, 83/161) almayı ve yurtdışında çalışmayı (%55,3, 89/161) istemektedir. Eğitim ve çalışmak için en fazla gidilmek istenen ülkeler Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Kanada olarak sıralanmaktadır. Yurtdışında uzmanlık eğitimi ile cinsiyet (p=0,016) ve sosyo ekonomik statü (p=0,016) )arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Yurtdışında uzmanlık eğitimi için en temel nedenlerin başında yurtdışında eğitim koşullarının daha iyi olduğu düşüncesi gelirken, yurtdışında çalışmak isteğinde ise çalışma ve yaşam koşullarının daha iyi olması gelmektedir. Sonuç: Türkiye’de asistan hekimlerin yarısından fazlası daha iyi eğitim, çalışma ve yaşam koşulları nedeni ile yurtdışında uzmanlık eğitimi almak ve yurtdışında çalışmak istiyor. Bu durum eğitim maliyetleri açısından büyük bir risk teşkil etmektedir.

Great risk for education cost: Brain drain (Resident physicians case)

Background: One of the biggest losses with regard to the education costs is the brain drain seen among resident physicians, who are a part of the qualified labor force. Brain drain has at the same time a rather adverse effect on the health systems. Difficulties in the education and working conditions of resident physicians may lead to brain drain. Aim: The present study aimed to compare the intent of brain drain in resident physicians by a range of variables (age, gender, marital status, dependents, socio-economic status, professional experience, and job satisfaction) and to investigate the reasons for their intention to migrate. Study Design: Descriptive study. Method: A total of 161 resident physicians working in university and state hospitals in Ankara city center were included in the study. The research data were collected using the questionnaire about the views of resident physicians on brain drain and the Minnesota Job Satisfaction Scale. Results: More than half of the resident physicians participating in the study desired to attend to medical specialty programs abroad (83/161, 51,6%) and to work abroad (89/161, 55,3%). Germany, United States of America, England, and Canada were the most frequently preferred countries for education and employment opportunities. There was a statistically significant relationship between specialty education abroad and gender (p=0.016) and socio-economic status (p=0.016). While one of the main reasons for attending a medical specialty program abroad is that the education conditions abroad are better, the main reason for the desire to work abroad is the better working and living conditions. Conclusion: More than half of resident physicians in Turkey, want to attend a medical specialty program abroad and work abroad for better education, employment, and living conditions. This poses a great risk for educational costs.

PDF

___

1. Ünal I L. Eğitim ve Yetiştirme Ekonomisi. Ankara: Epar Yayınları; 1996.
2. Abuhanoğlu H, Ayanoğlu Y, Cankul İ H, Teke, A. Tıp eğitimi maliyeti ve eğitim sürecinde ortaya çıkan kayıpların maliyetlere etkisi. Gülhane Tıp Dergisi 2014; 56: 147-153.
3. Adem M. Ulusal Eğitim Politikamız ve Finansmanı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları No: 172;1993.
4. ÖSYM. 2019-Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. Available from: https://www.osym.gov.tr/ TR,16858/2019-yuksekogretim-programlarive- kontenjanlari-kilavuzu.html?fbclid=Iw AR19tvMwKFOy0KiVfXHRmmVHSnAbjf- YvBt2KmNd6XkudRSJG1N1fKmOlGk.
5. Anduaga-Beramndi A, Beas R, Maticorena- Quevedo J, Mayta-Tristan P. Association between burnout and intention to emigrate in Peruvian health-care workers. J of Safety and Health at Work 2019;10:80-6.
6. Kizito S, Mukunya D, Nakitende J, Nambasa S, Nampogo A, Kalyesubula R ve ark. Career intentions of final year medical students in Uganda after graduating: the burden of brain drain. BMC Med Education J 2015;15:122.
7. Okeke E N. Brain drain: Do economic conditions “push” doctors out of developing countries? Social Science & Med J 2013;98:169-78.
8. Dovlo D. Taking more than a fair share? The migration of health professionals from poor to rich countries. PLoS Med J 2005;2(5):376-80.
9. Bojanic A, Bojanic K, Likic R. Brain drain: Final year medical students’ intentions of training abroad. Postgrad Med J 2015;91:315-21.
10. Hossain N, Shah N, Shah T, Lateef S B. Physicians’ migration: Perceptions of Pakistani medical students. J of the College of Physicians and Surgeons Pakistan 2016;26(8):696-701.
11. WHO. Migration of health workers: The WHO Code of Practice and the Global Economic Crisis. 2014. Available from: https://www.who.int/hrh/ migration/migration_book/en/.
12. Aluttis C, Bishaw T, Frank, M W. The workforce for health in a globalized context - global shortages and international migration. Global Health Action J 2014;7:1-8.
13. Opoku S T, Apenteng B A. Seeking greener pastures? The relationship between career satisfaction and the intention to emigrate: a survey of Ghanaian physicians. International Health Advance Access J 2014;6(3):208-12.
14. Baral R, Sapkato S. Factors influencing migration among Nepalese nurses. J of Chitwan Med College 2015;5(12):25-29.
15. Kaya M. Beyin göçü / entellek tüel sermaye erozyonu bilgi çağının gönüllü göçerleri: Beyin gurbetçileri. Eğitime Bakış Dergisi. 2009;5(13):14- 29.
16. Mellin-Olsen J. Migration and workforce planning in medicine with special focus on anesthesiology. Frontiers in Med 2017;4 (111). doi: 10.3389/ fmed.2017.00111.
17. Cujec B, Oancia T, Bohm C, Johnson D. Career and parenting satisfaction among med ical students, residents and physician teachers at a Canadian medical school. CMAJ- Canadian Med Association J 2000;162(5):637-40.
18. YÖK. Tıp Dallarında Asistan Eğitimi Çalıştayı (Çalıştay Raporu). Ankara: Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı, 16 Mayıs 2017.
19. TTB . Tıpta Uzmanlık Eğitimi Raporu. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları; 2015.
20. TTB. Duyurular, TTB ve Milletvekilleri TBMM’den Seslendi: İktidar Hekimlere ve Topluma Olan Sorumluluğunu Yerine Getirmeli, Gündem Değiştirmemelidir. Available from: https://www. ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=f8a01c32- 746f-11ec-a83c-469e4684c346
21. Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2019. Sağlık Bilgi Sistemler Genel Müdürlüğü. Available from: https://sbsgm.saglik.gov.tr/ Eklenti/40564/0/saglik-istatistikleri-yilligi- 2019pdf.pdf.
22. Patton M Q. Qualitative Research. New York: John Wiley & Sons, Ltd. 2005.
23. Flick U. An Introduction To Qualitative Research. New York: Sage: 2014.
24. Baycan A. An Analysis of Several Aspects of Job Satisfaction Between Different Occupational Groups. Boğaziçi University Unpublished Master’s Thesis 1985. İstanbul.
25. George G, Atujana M, Gow J. Migration of South African health workers: The extent to which financial considerations influence internal flows and external movements. BMC Health Services Research 2013;13:297.
26. OECD. International Migration of Health Workers. (2010). Available from: http://www.who.int/hrh/ resources/oecd-who_policy_brief_en.pdf.
27. Başaran İE. Örgütsel Davranış. Ankara: Gül Yayınevi; 1998
28. Mathaueri I, Imhoff I. Health worker motivation in Africa: The role of non-financial incentives and human resource management tools. Human Resources for Health 2006;4:24.
29. Eastwood J B, Conray RE, Naicker S, West P A, Tutt R C, Plange-Rhule J. Loss of health professionals from sub-Saharan Africa: The pivotal role of the UK. Public Health 2006;365:1893- 1900.
30. Yazar Aslan B. Genç işsizliğe yönelik alan araştırması: Üniversite öğrencileri arasında kaygı ve umutsuzluk. Çalışma İlişkileri Dergisi. 2015, 6 (2), 71-86.
31. Pantenburg B, Luppa M, Konig HH, Riedel-Heller SG. Burnout among young physicians and its association with physicians’ wishes to leave: Results of a survey in Saxony, Germany. J Occup Med Toxicol 2016;11:2.
32. Özçelik Şenocak E. The relation between burnout levels and job satisfaction and sociodemographic data in family physicians working in Ankara. Yıldırım Beyazıt Boğaziçi University Unpublished Master’s Thesis 2019, Ankara.
33. Kaya Erdem F. Evaluation of family medicine assistants by job satisfaction and training quality. Sağlık Bilimleri University Unpublished Master’s Thesis 2018. İzmir.
34. Uyar A A. The relationship between empathy levels, burnout and job satisfaction Trakya University Faculty of Medicine Residents. Trakya University Unpublished Master’s Thesis. 2018. Edirne.
35. 35. Tokuç B, Varol G. Medical education in Turkey in time of COVID-19. Balkan Medical J. 2020;37(4):1580-181.
36. Aslan D, Sayek İ. We need to rethink on medical education for pandemic preparedness: Lessons learnt from COVID-19. Balkan Medical J 2020;37(4):178-9.
37. Danışman D, Sahip T, Hizarcı Tavlı E. Pandemi polikliniğinde asistan olmak. Konuralp Tıp Dergisi 2020;12(1):388-90.
38. Kerr E A, Hays R D, Mittman B S, Siu A L, Leake B, Brook R H. Primary care physicians’ satisfaction with quality of care in California capitated medical groups. JAMA The J of the American Med Association 1997;278(4):308-12.