Özlem ÖZKAN, ASLIHAN ÇATIKER

1421

Bolu il merkezi’ndeki çocukların aşılılık durumları ve engelleri

Çalışma, Bolu il merkezindeki 24 aydan küçük çocukların aşılılık durumları ve aşısız, eksik aşılı olma ile ilgili engelleri saptamak amacıyla planlanmıştır. Tanımlayıcı bir araştırmadır. Araştırmanın ilk aşamasında, Bolu il merkezindeki toplam yedi sağlık ocağının "Bebek ve Çocuk İzlem Formları" taranmış ve kayıtları doğru olan 2749 çocuktan 177'isinin aşısız ya da eksik aşılı olduğu belirlenmiştir. İkinci aşamada ise aşısız ve eksik aşılı çocukların özelliklerini ve bu durumun nedenlerini sorgulamak amacıyla, soru formu geliştirilmiş ve ev ziyareti yoluyla annelerle yüz yüze görüşülerek veri toplanmıştır. 177 çocuktan ulaşılan 134 çocuğun verileri analiz edilmiştir. Veriler yüzde dağılım olarak değerlendirilmiştir. Çocukların yüzde 1'i aşısız ve yüzde 6'sı eksik aşılıdır. Oral Polio ve DBT aşısının pekiştirme dozları BCG ve hepatit B aşısının üçüncü dozudur, en fazla eksik olan aşılardır. Annelerin yüzde 71,6'sı kendisini bağışıklama konusunda bilgili olarak tanımlamasına karşın, yüzde 77,6'sı aşı ile korunabilir hastalıkların bulaşıcı olduğunu bilmemekte, yüzde 45,5'i çocukluk döneminde aşı ile korunabilir hastalıkların ciddi olduğunu düşünmemekte, yüzde 38,6'sı aşı sonrası bir sağlık sorunu olacak endişesi taşıdığını belirtmektedir. Anneler bağışıklama hizmetlerine ilişkin engelleri; ulusal aşı takviminin karışık ve anlaşılmaz olması (yüzde 35,1), sağlık ocağında kuyruk olması (yüzde 21,4) ve bağışıklama hizmetlerine duydukları güvensizlik (yüzde 10,7) olarak belirtmişlerdir. Sağlık çalışanlarına ilişkin olumsuz bir neden tanımlanmamıştır. Bu araştırmanın öncelikli önerileri, annelerin/ailelerin bağışıklama, çocukluk dönemi aşı ile korunabilir hastalıklar konusunda sürekli sağlık eğitimi ve bağışıklama hizmetleri ile ilgili kayıtlarda sağlık çalışanlarına yönelik hizmet içi eğitimidir.
Anahtar Kelimeler:

Çocuk, Aşılama, Bağışıklama, İmmünoterapi, aktif, Tıbbi kayıtlar

Vaccination status of children and barriers for vaccination in Bolu

The study was planned to determine the vaccination status of children younger than 24 months of age and the obstacles against adequate vaccination in Bolu. The study was decriptive. In the first stage of the study, infant and child observation forms of seven primary health care centers in Bolu were examined, and of the 2749 children, whose records were properly kept, 177 were not vaccinated or were vaccinated inadequately. In the second stage, a questionnaire form was developed to determine the characteristics of these 177 children and the reasons behind this situation. The data were obtained by visiting these houses and interviewing the mothers face to face. Out of the 177, 134 children were reached and their data were analysed and evaluated as percentages. One percent of children was not vaccinated and six percent were vaccinated inadequately. The vaccines that were missed the most were BCG vaccine, hepatitis B3 vaccine and the boosters of oral polio and DPT vaccines. Although 71.6 percent of mothers defined themselves as well-informed about immunization, 77.6 percent of the mothers did not know that diseases that were preventable by vaccinating were communicable diseases; 45.5 percent of mothers did not think that these childhood diseases were serious; 38.6 percent were anxious about health problems following vaccination. The mothers stated that the problems they had with vaccination services were that the national vaccination schedule was too complicated and incomprehensible (35.1 percent), the lines were long in health care centers (21.4 percent) and their mistrust towards immunisation services (10.7 percent). The mothers had no negative ideas about health care workers. The main suggestions of this study are continuous health education of mothers and families about immunization and childhood diseases preventable by vaccines and in-service training of health workers on proper registration of immunization services.
Keywords:

Child, Vaccination, Immunization, Immunotherapy, Active, Medical Records,

___

  • 1. US Department of Health of Health and Human Services). Understanding vaccines what they are how they work. 2003. Pub. No: 03-4219, s: 4-5, April 30, 2005, at http://www.niaid.nih.gov/publications/vaccine /pdf/undvacc.pdf.
  • 2 Ajjan B. Bağışıklama. 3. baskı. Pasteur Merieux Connaught; 1995. s: 42-44.
  • 3. Institute of Medicine. Overcoming barriers to immunization: A workshop summary. Committee on Overcoming Barriers to Immunization. 1994. National Acad. Press, 30 March 2005. at http://www.nap.edu/openbook/NI000400/html/.
  • 4. Orenstein WA, Hinman A.R, Rodewald L. Vaccines. 3 ed. Philadelphia: W.B. Saunders; 1999.
  • 5. Gore P, Madhavan S, Curry D, Mcclung G. Predictors of childhood immunization completion in rural population. Soc. Sci. Med 1999; 48:1011-1027.
  • 6. Fitch P, Racine A. Parenteral beliefs about vaccination among an Ethinically diverse inner-city population. Journal of the National Medical Association 2004; 96(8): 1047-1050.
  • 7. UNICEF. Dünya çocuklarının durumu. 2005.
  • 8. WHO. Immunization in practice, a practical guide for health staff. 2005 ISBN: 92 4 154651 4.
  • 9. WHO. Report of the meeting of interagency immunization coordinating committee, Slovenia. 2 2005. 30 June, 2005. at http://www.euro.who.int/Document/CPE/IICC _ mtg14rep.
  • 10. WHO, UNICEF. Immunization summary. 2005. 16 April 2005. at http://www.unicef.org/publications/files/ lmmunization_ Summary_ 2005.pdf.
  • 11. Tezcan S, Kurtuluş Yiğit E. Aşılanma ve Çocuk sağlığı. İn: Türkiye Nüfus Sağlık Araştırması2OO3. Hacettepe Nüfus Etüdleri Enstitüsü, 2005.
  • 12. Ok Ş, Pehlivan E, Geçkil E. Malatya il merkezindeki 12 aylık bebeklerin bağışıklama durumu. VI. Ulusal Halk Sağlığı Günleri, 1999, Malatya, ss. 37.
  • 13. Başbakkal Z. İzmir metropolünde 0-60 ay arası çocuklarda aşılama yaygınlığının değerlendirilmesi ile aşılamayı etkileyen etmenlerin ve bağışıklamada hemşirenin rolünün araştırılması. Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi. 1990.
  • 14. Mutlu Ş, Öztüfekçi H, Bardakçı N. İzmir'de lot kalite araştırma yöntemi ile 13-24 aylık çocuklarda aşılanma durumunun incelenmesi. STED, 2002; 11 (10): 380-382.
  • 15. Bodur S. Aşı takvimine uyumu etkileyen faktörler. VI. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 1999, Adana.s.364.
  • 16. Burns HT, Zimmerman RK. Immunization barriers and solutions. Journal of Family Practice 2005; 54(1): 58-62.
  • 17. Santoli JM, Szilagy PG, Rodewald LE. Barriers to immunization and misses opportunities. Pediatric Annals 1998;27(6):366-374.
  • 18. Kimmel SR, Madlon-Kay D, Burns JT, Admire JB. Breaking the barriers to childhood immunization. American Family Physician 1996;53(5):1648-1656.
  • 19. Yawn BR Xia Z, Edmonson L, Jacobson R, Jacobsen SJ. Barriers to immunization in a relatively affluent community. J American Board of Family Practice 2000; 13(5): 325-332.
  • 20. Khaleghian R Decentralization and public services: The case of immunization, Soc Sci Med 2003;59:163-183.
  • 21. Lannon C, Brack V, Stuart L, Caplow M, McNeill A, Bordley C et al. What mothers say about why poor children fall behind on immunizations. Arch Pediatr Adolesc Med 1995; 149:1070-1075.
  • 22. Petousis-Harris H, Turner N, Kerse N. New Zealand mothers' knowledge of and attitudes towards immunization. NZFP2002; 29: 240-246.
  • 23. Salsberry PJ, Nickel JT, Mitch R. Why aren't prescholers immunized? A comparison of parents of parents' and providers' perceptions of the barriers to immunizations. J. Community Health Nurs 1993;10:213-2224.
  • 24. Taylor U. Childhood immunisation and family size. Health Trends 1993;25:16-19.
  • 25. Smailbegovic M.S, Laing G.J, Bedford H. Why do parents decide against immunization? The effect of health beliefs and health professionals. Child Care, Health &Dev.elopment 2003;29(4): 303-311.
  • 26. T.C. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Aşı Uygulama Rehberi. 2001.
  • 27. Thomas M, Kohli V, King D. (2004) Barriers to childhood immunization: Findings from a needs assessment study. Home Health Care Serv Q.r 23(2):19-39.
  • 28. James A, Taylor PM, Darden DA. Et al. (2002) Association between parents' preferences and perceptions of barriers to vaccination and the immunization status of their children: A Study From Pediatric Research in Office Settings and the National Med Ass.r Pediatrics, 110;1110-1116. www.pediatrics.org Erişim tarihi: 30 Haziran 2005
  • 29. Manjunath U, Pareek RR Maternal knowledge and perceptions about the routine immunization programme- a study in a semiurban area in Rajasthan. Ind. J. Med. Sci. 2003;57:158-163.
  • 30. Öztuncer Ö. (2003) Ümraniye Hekimbaşı Sağlık Ocağı Bölgesindeki Annelerin Bağışıklama Konusundaki Bilgi Tutum ve Davranışları. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • 31. Kemple A, Beaty BL, Steiner JF, Pearson KA, Lowery E, Daley M, Crane LA, Berman S. The regional immunization registry as a public health tool for improving clinical practice and guiding immunization delivery policy. American Journal of Public Health 2004, 94(6):967-972.
  • 32. Bon L, Nolan T. Vaccine preventable diseases and immunizations: a quality study of mothers' perceptions of severity, susceptibility, benefits and barriers. Aust. And New Zealand Journal of Public Health 1998; 22(4):440-6.
  • 33. Bruce GG, Edward WM, Edgar KM. Do parents understand immunizations? A national telephone survey. Pediatrics 2000; 106(5): 1097-1102.
  • 34. Emiroğlu H.H, Kösecik M., Tatlı M.M., Ataş A. Ebeveynlerin aşılama ile ilgili tutumları. Türkiye Tıp Dergisi 1999; 6(5): 279-280. anın eğitimi
STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-0853
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 1992
  • Yayıncı: TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Bolu il merkezi’ndeki çocukların aşılılık durumları ve engelleri

Özlem ÖZKAN, ASLIHAN ÇATIKER

Ankara'da bir lisenin 9 ve 10. sınıf öğrencilerinin kişiisel hijyen konusunda davranışlarının belirlenmesi

Mehmet KAYA, Mehmet BÜYÜKŞERBETÇİ, Mehmet B. MERİÇ, Ayşe E. ÇELEBİ, Özlem BOYBEYİ, ARDA ISIK, İbrahim H. BOZKURT, Songül A. VAİZOĞLU, Çağatay GÜLER