SEKİZ HAFTALIK AEROBİK EGZERSİZ PROGRAMININ SEDANTER ORTA YAŞLI BAYANLARIN VÜCUT KOMPOZİSYONU VE KAN LİPİDLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Bu çalışma orta yaşlı sedanter bayanlara 8 haftalık aerobik (koş-yürü) egzersiz programının vücut kompozisyonu ve kan lipidleri üzerine etkisini incelemek amacı ile yapılmıştır. Denekler; pre menopoz yaş ortalamaları 39,13±5,41 yıl olan 15 gönüllü-sağlıklı sedanter bayandan oluşturuldu. Çalışmaya katılan denekler çalışma süresince başka bir egzersiz programı uygulamamaları yönünde uyarıldılar. Deneklere haftada 3 gün 30-45 dakika süreli aerobik egzersiz programı uygulandı. Egzersizin şiddeti % 40-60 olarak Karvonen metodu ile belirlendi. Deneklerin egzersiz programı öncesi ve sonrası vücut ağırlığı, istirahat kalp atım sayısı,vücut yağ yüzdesi ve kan lipidleri ölçümleri yapıldı.Verilerin istatistiksel analizleri paried t-testi ile yapıldı. Çalışma sonunda, deneklerin vücut ağırlığı, istirahat kalp atım sayısı,vücut yağ yüzdeleri ve LDL–Kolesterol’ünde çalışma öncesine göre anlamlı bir azalma, HDL–Kolesterol değerlerinde ise anlamlı bir artış (P<0,05) tespit edilmiştir. Sonuç olarak, düzenli ve uzun süreli yapılan aerobik egzersizin orta yaş bayanlarda vücut kompozisyonu ve kan lipid parametreleri pozitif etkilere sebep olduğu saptanmıştır.Bu nedenle bu tip aerobik antrenmanların kardiovasküler risk faktörlerinden korunma ve vücut kompozisyonunun düzenlenmesi açısından etkili olduğu söylenebilir

Anahtar Kelimeler:

Egzersiz, Vücut Kompozisyonu, Kan Lipidleri, Sedanter

THE EFFECTS OF 8 WEEKS AEROBIC EXERCISE PROGRAM ON BODY COMPOSITION AND BLOOD LIPIDS OF MIDDLE AGED SEDENTARY FEMALES

The purpose of this study was to asses the effect of 8 weeks aerobic (jog-walk) exercise program on body composition and blood lipids of sedentary middle aged females. Subjects of the study composed of 15 voluntary healthy sedentary females mean aged 39,13±5,41 years who were in pre-menopausal phase. Exercise they were warned not to participate in any other exercise programs during 8 weeks period. The subjects performed aerobic exercise program three sessions per week and each session lasted 30-45 min. The intensity of exercise was 40-60 % which was determined by Carvonen method. The body weight, resting heart rate, body fat percentage and blood lipids mesurements were done before and after exercise program. Statistical analysis of data were done by using paired t-test. At the end of the study, results indicated that although there were significant decreases in body weight, resting heart rate, body fat percentage and LDL-C values (P<0.05, there were significant increases (P<0.05) in HDL-C values. Consequently, this study supported that aerobic exercise which was performed properly and in long period lead to positive effect on body composition and blood lipid parameters of middle aged females. For this reason, it can be claimed that this type of aerobic exercises have important role to prevent cardiovascular risk factors and to control body composition

Keywords:

Exercise, Body Composition , Blood Lipids, Sedentary,

PDF

___

Akgün, N.; “Şişmanlığın Tedavisinde Egzersizin Yeri”, Spor Hekimliği Dergisi, 20(3):91-103, 1995.
Alan, C., Utter, David, C., Whitcomb, David, C., Nieman, Diane, E., Butterworth, and Scot, S., Vermillion, ; “Effects of Exercise Trainning on Gallbladder Function In An Obese Female Population”, Medicine Science In Sports Exercise, 32(1):41-45, 2000.
Amano, M., Kanda, T., UE., and H., Maritani, T.; “Exercise Training and Autonomic Nervous System Activity in Obese Individuals” , Medicine Science In Sports Exercise, 33(8):1287 –1291, 2001.
Arthur, S., Leon, Treva, Rice, Stephen, Mandel, Jean–Pierre, Despres, Jean, Bergeron, Jacques, Gagnon, D.C., Rao, James, S., Skinner, Jack, H., Wilmore and Claude, Bauchard; “Blood Lipid Response to 20 Weeks Supervised Exercise in a Large Biracial Population: The Heritage Family Study”, Metabolism, 49(4):513 –520, 2000.
Carol, E.G., Julie, S., Mckinney, M.S., Richard, A, Carleton, M.D.; “Is Aerobik Dance an Effective Alternative to Walk – Jog Exercise Trainnig”, The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 32(2):136 –141, 1992.
Fox, Bowers, Foss; “Beden Eğitimi ve Sporun Fizyolojik Temelleri”, Çeviri: Cerit, M., Bağırgan Yayımevi, Ankara –1999.
Gang, Hu, Heikki, Pekkarinen, Osmo, Hönninen, Huiguang, Tian and Zeyu, Guo; “Relation Between Commuting Leisure Time Physical Activity and Serum Lipid in a Chinese Urban Population”, Annals of Human Biology, 28(4):412–421, 2001.
Gert, B.M., Mersink, Thomas, Ziese, and Frans, J., Kok; “Benefits of Leisure-Time Physical Activity on The Cardiovascular Risk Profile at Older Age”, International Journal of Epidemiology, 28: 659–666 1999.
Günay, M., Cicioğlu,İ.; “Spor Fizyolojisi”, Gazi Kitapevi, 1.Baskı, Ankara, 2001.
Kalyon, A.; “Spor Hekimliği”, 2. Baskı, GATA Basımevi, Ankara –1994.
Kayatekin, B.M., Semin, I., Acarbay, S., Oktay, G., Selamoğlu, S.; “A Comparison of Blood Lipid Profiles of Professional Sportspersons and Controls”, Indian Journal Physiology Pharmacol. 42(4): 479–484, 1998.
Kerrie, L., Moreau, Rachel, Degarmo, Jason, Langley, Colleen, Mcmahon, Edward, T., Howley, David, R., Bassett, JR., and Dixie L., Thompson,; “Increasing Daily Walking Lowers Blood Pressure in Postmenopausal Woman”, Medicine Science In Sports Exercise, 33(11):1825 –1831, 2001.
Lemura, L.M., Amdreacci, J.; “Lipit and Lipoprotein Profiles, Cardiovascular Fitness, Body Composition and Diet During and After Resistance, Aerobic and Combination Training in Young Woman”, Eur. Journal Appl. Physiology, 82:5–6, 2000.
Mertens, D.J., Kavanagh, T., Campbell, R.B., Shephard, R.J.; “Exercise Without Dietary Restriction as a Means to Long–Term Fat Loss in The Obese Cardiac Patient”, The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 38(4):310–316, 1998.
Nicolaas, P., Pronk, Stephen, F., Crouse, Barbara, C., O’brien, James, J., Rohack; “Acute Effects of Walking on Serum Lipids and Lipoproteins in Woman”, The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 35:50–58, 1995.
Pao–Ling, Torng, Ta–Chen, Su, Fung, C., Sung, Kuo–Liong, Chien, Su–Cheng, Huang, Song–Nan, Chow, Yuan–The, Lee; “Effects of Menopause and Obesity on Lipid Profiles in Middle–Aged Taiwanese Woman”, The Chin. Shan Community Cardiovascular Cohort Study, Atherasclerosis, 153:413–421, 2000.
Peker, İ., Çiloğlu, F., Buruk, Ş.; “Egzersiz ve Egzersiz + Diyetin Kan Lipidleri Üzerine Etkisi”, Spor Araştırmaları Dergisi, 4(2):33-46, Eylül- 2000.
Saçaklı, H., Öztürk, M., Saçaklı, M.; “Aerobik Egzersiz ve Diyetin Obez Bayanlarda Antropometrik Ölçümlere ve Solunum Parametrelerine Etkisi”, Spor Hekimliği Dergisi, 32:43–53, 1997.
Schaberg–Loreei, G., Ballard, J.E., Mckeown, B.C., Zinkograf, S.A., “Body Composition Alteration Consequent to an Exercise Program For Pre and Postmenopausal Woman”, The Journal Sports Medicine Physical Fitness, 30(4):426–433, 1990.
Szmedra, L., Lemura, L.M. Shearn, W.M.;“Exercise Tolerance, Body Composition and Blood Lipids in Obese African–American Woman Following Short–Term Training”,The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 38:59 –65, 1998.
Şentürk, S., Durusoy, F., İşlegen, Ç.; “Aerobik Antrenmanların Ortayaşlı Kadınlarda Gösterdiği Etkileri”, Spor Hekimliği Dergisi, 27(3):77–84, 1992.
Tamer, K.; “Sporda Fiziksel - Fizyolojik Performansın Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi”, Bağırgan Yayımevi, Ankara–2000.
William, J. K., Monica, K., Nicholas, A., R., Jeff, S.V., Mathew, M., Jill, A. B., Bradley, C.N., Scoott, A.G., Scoott, A.M., Robert, U.N., Ana, L.G., Robbin, B.W., Martyn, R.R., and Keijo, H.; “Resistance Training Combined With Bench–Step Aerobics Enhances Woman’s Health Profile”, Medicine Science in Sports Exercise, 33(2):259–269, 2001.
Zorba, E., Yıldırım, S., Saygın, Ö.,Yaman, R., Yıldırım, K.; “Orta Yaşlı Sedanter Bayanlarda Step Çalışmasının Bazı Fizyolojik, Motorik ve Yapısal Değerlere Etkisi”, 1.Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Kongresi, 26–27 Mayıs, Ankara–2000.
Zorba, E., Ziyagil, M.A.; “Vücut Kompozisyonu ve Ölçüm Metodları”, Baskı; Erek Ofset, Trabzon –1995.
Zorba, E.; “Herkes İçin Spor ve Fiziksel Uygunluk”, Neyir Matbaası, Ankara-1999.