ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ DERSİ SPORTMENLİK

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersindeki sportmenlik davranışlarını cinsiyet, aile tutumu, sınıf düzeyi, lisanslı olarak spor yapma durumu ve spor dallarına göre incelemektir. Araştırma tarama modelindedir. Araştırma örneklemini, Antalya ilindeki ortaokullarda öğrenim gören 217 kız 154 erkek olmak üzere 371 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerin 178’i değişik spor dallarında lisanslı olarak spor yapmakta, 193’ü ise spor yapmamaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Koç (2013) tarafından geliştirilen “Beden Eğitimi Dersi Sportmenlik Davranışı Ölçeği” ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Sonuç olarak; kız öğrencilerin sportmenlik davranış puan ortalamaları erkek öğrencilere göre, demokratik aile tutumu sergileyen ailelerinin çocuklarının uygunsuz davranıştan kaçınma ve sportmenlik puan ortalamaları serbest aile tutumu sergileyen öğrencilere göre daha yüksek bulunmuştur p

SPORTSPERSONSHIP BEHAVIORS OF SECONDARY SCHOOL STUDENTS IN PHYSICAL EDUCATION CLASSES

The purpose of this study was to investigate secondary school students’ levels of sportspersonship behaviors according to gender, family attitude, grades and sports they have done. Screening method was applied in this study. Participants were 371 secondary school students (217 female, 154 male) in Antalya. 178 students do different sports with a licence and 193 of them do not. Personal information form prepared by researchers and “Sportspersonship Behavior Scale in Physical Education Course developed by Koç” (2013) were used in order to collect data. According to the results of the analysis, the mean of females’ sportspersonship behavior values is higher than males’. The means of avoidance from negative behavior values and sportpersonship values were higher in participants raised in a democratic family rather than those raised in freerange families (p

PDF

___

1. Yapan HT. Spor Ahlakı. Gaziantep: Merkez Ofset, 2007.
2. Engh F. Why Johnny hates sports. Square One Publishers, 2002.
3. Drewe BS. The logical connection between moral education and physical education. Journal of Curriculum Studies, 2000; 32(4): 561–573.
4. Yıldıran İ, Karaküçük S, İmamoğlu AF, Ekenci G. Beden eğitimi ve spor öğrenimi veren yükseköğrenim kurumlarının öğretim programlarının toplumsal beklentilere uygunluk düzeyleri bakımından analizleri. Eğitim Dergisi, 1993; 3: 55-70.
5. MEB. Beden Eğitimi ve Spor Dersi Öğretim programı (5., 6., 7., 8. Sınıflar). MEB yayınları, 2018.
6. Koç Y. Beden eğitimi dersinde sportmenlik davranışı kazandırmaya yönelik uygulama önerisi: Küçüklerin oyununda centilmenliğin yapılandırılması (KOCY). Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2007; 19 (2): 212-227.
7. Rudd A, Stoll SK. Understanding sportsmanship. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 1998; 69(9): 38-42.
8. Pehlivan Z. Fair-play kavramının geliştirilmesinde okul sporunun yeri ve önemi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2004; (2): 49-53.
9. Esentürk OK, Koç Y. Beden eğitimi öğretmenlerinin sportmenlik kavramına ilişkin görüşleri. 14th International Sport Sciences Congress, (01-04 Kasım), Antalya/Türkiye, 2016.
10. Ellis GD, Henderson HL, Paisley K, Silverberg KE, Wells, MS. Bringing sportsmanship back to your youth sports leagues, Parks & Recreation, 2004.
11. Greni FT. Sportsmanship education in secondary school athletics: Athletic directors' perspectives. Published Doctorate Thesis. Texas A & M University, US., 1997.
12. Kaehler R. Moralerziehung im Sportunterricht. Untersuchung zur Regelpraxis und zum Regelbewusstsein. Frankfurt, 1985.
13. Gessmann R. Fair Play–Eine wichtige Erziehungsaufgabe und ihre Umsetzung im Sportunterricht, Fairness und Fair Play, Hrsg.: Volker Gerhardt; Manfred Laemmer, 1. Aufl., Sankt Augustin: Academia-Verlag, 1995.
14. Yıldıran İ. Fair play eğitiminde beden eğitiminin rolü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2005; 5(1): 3–16.
15. Siedentop D, Hastie PA, Van der Mars H. Complete guide to sport education. Champaign, IL: Human Kinetics, 2004.
16. Giebink MP, Mc Kenzie TL. Teaching sportsmanship in physical education and recreation: An analysis of interventions and generalization effects. Journal of Teaching in Physical Education, 1985; 4: 167-177.
17. Hellison D. Teaching responsibility through physical activity. (3rd ed.) Champaign, IL: Human Kinetics, 2003.
18. Patrick CA, Ward P, Crouch DW. Effects of holding students accountable for social behaviors during volleyball games in elementary physical education. Journal of Teaching in Physical Education, 1998; 17: 143-156.
19. Whitehead J, Telfer H, Lambert J. Altyapı Sporlarında ve Beden Eğitiminde Değerler (B. Gürpınar, çev.). Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık, 2014.
20. Gökçe A. Spor Ahlakı ve Spor Felsefesine Yeni Yaklaşımlar (Sporda Erdemlik: Fair Play). Meya Yayıncılık, İstanbul, 1991.
21. Koç Y. Beden eğitimi dersi sportmenlik davranışı ölçeği (BEDSDÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2013; 15(1): 96-114.
22. Koç Y, Karabudak AAT. The relationship between sportsmanship level of secondary school students and their success regarding the religious culture and knowledge of ethics course. Educational Research and Reviews, 2007; 12(16): 754-761.
23. Kayışoğlu NB, Altınkök M, Temel C, Yüksel Y. Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarının incelenmesi: Karabük ili örneği Int. J. Soc. Sci. Educ. Res., 2015; 1(3): 1044-1056.
24. Gürpınar B. Sporcu ortaokul ve lise öğrencilerinin spora ait değişkenler açısından ahlaki karar alma tutumları. Eğitim ve Bilim, 2014; 39(176): 413-424.
25. Hazar K, Hazar Z. Analysis of secondary school students’ digital game addiction and sportsmanship behavior levels according to various variables. Asian Journal of Education and Training, 2019; 5(2): 374-380.
26. Tabachnick BG, Fidell LS. Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston, 2013.
27. Karafil AY, Atay E, Ulaş M, Melek C. Spora katılımın beden eğitimi dersi sportmenlik davranışları üzerine etkisinin araştırılması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2017; 12(2): 1-11.
28. Efe ZB. Okullar arası yarışmalara katılan 1. ve 2. kademe ilköğretim öğrencilerinin fair play davranışlarını sergileme sıklıkları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2006.
29. Türkmen M, Varol S. Beden eğitimi ve spor dersinin ortaokul öğrencileri üzerinde sportmenlik davranışı oluşturma etkisinin belirlenmesi: Bartın il örneği. International Journal of Contemporary Educational Studies, 2015; 1: 42-64.
30. Yılmaz A, Esentürk OK, İlhan EL. Ortaokul öğrencilerinin ahlaki gelişimleri açısından sportmenlik yönelimleri. Journal of Human Sciences, 2017; 14(4): 4969-4988.
31. Satcher ND. Social and moral reasoning of high school athletes and non-athletes. Unpublished doctoral dissertation, The University of Soyutken Mississippi, 2006.
32. Tasi E, Fung L. Sportspersonship in youth basketball and volleyball players. The Online Journal of Sport Psychology, 2005; 7(2): 37-46.
33. Certel Z, Bahadır Z, Varol S, Saracaloğlu A. Ortaokul öğrencilerinin antisosyal inanç ve tutumları üzerine bir araştırma. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2014; 5(2): 30-42.
34. Alikaşifoğlu M. Ergenlerde davranışsal sorunlar. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Adelosan Sağlığı II. Sempozyum Dizisi, 2008.
35. Spriggs AL, Halpern CT, Herring AH, Victor J, Schoenbach VJ. Family and school socio economic disadvantage: Interactive influences on adolescent dating violence victimization. Social Science & Medicine, 2009; 68: 1956-1965. 36. Deveci SE, Acık Y, Ayar A. A survey of rate of victimization and attitudes towards physical violence among school-aged children in Turkey. Child: Care, Health and Development, 2007; 34(1): 25-31.
37. Tuvblad C, Eley TC, Lichtenstein P. The development of antisocial behaviour from childhood to adolescence a longitudinal twin study. Euro Child Adolescent Psychiatry, 2005; 14: 216-225.
38. Yıldız Ç, Sümer ZH. Saldırgan davranışlarını yordamada çevresel risk, çevresel güvenlik ve okul iklimi algısı. Türk Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Dergisi, 2010; 4(34): 161-173.
39. Başaran Z, Erdoğan RB, Körmükçü Y, Adalı H. Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin fair-play anlayışlarının incelenmesi. Journal of Physical Education and Sports Studies, 2017; 9(1): 35-43.
40. Şenel E, Yıldız M. The investigation of bodily/kinesthetic intelligence and sportspersonship orientation of students in school of physical educatıon ond sport. SSTB Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık Ve Tıp Bilimleri Dergisi, 2016; 19: 54-61.
41. Saygılı G, Atay E, Eraslan M, Hekim M. Düzenli olarak spor yapan ve yapmayan öğrencilerin kişilik özellikleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2015; 23(1): 161-170.
41. Gürpinar B, Kurşun S. Basketbolcuların ve futbolcuların sportmenlik yönelimleri. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 2013; 3: 171-176.
42. Shields DL, Bredemeier BL. Avdanken in sport morality research. In: Handbook of sport psychology. Ed: Tenenbaum, G. ve Eklund, R. C. New York: Wiley, 2007.
43. Blair GT. The effects of a league guıded sportsmanshıp program on the behavıors of youth sports athletes. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, University of California, Irvine, 2014.
44. Raakman E. Justplay: A revolutionary approach to youth sport administration and sportsmanship. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 2006; 77(6): 20-24.
45. Luther D, Hotz A. Fairness im Sport-Lernen fürs Leben?, Leibesübungen – Leibeserziehung, 1994; 48(5): 4-8.
46. Öztürk Kuter F, Kuter M. Beden eğitimi ve spor yoluyla değerler eğitimi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2012; (3)6: 75-94.
47. Nucci C, Kim Y. Improving socialization through sport: An analytic review of literatüre on aggression and sportsmanship. Physical Educator, 2005; 62: 123–129.