Adana Demirspor taraftarının ve Adanaspor futbolcuların şiddet eğilimleri

Futbolda şiddet olaylarının çıkmasında fanatik ve holigan olarak adlandırılan taraftarların payının büyük olmasına rağmen, genel taraftar kitlesinin şiddete eğilimli olması ve olaylara dahil olması, şiddetin daha büyük boyutlara ulaşmasında önemli rol oynamaktadır. Spor sahalarında yaşanan şiddet ve saldırganlık eylemlerinin gittikçe artan boyutlara ulaşması ve sokaklarda taraftarların polisle veya takımların taraftarlarının birbirleri ile çatışmaları toplumsal dokunun zedelenmesine neden olmaktadır. Yapılacak bilimsel çalışmalar ışığında düzenlemelerin yapılması, şiddet olaylarının önlenmesinde daha etkin bir yol sunacaktır. Bu çalışma ile, Adana ilinin en eski ve ezeli iki rakip takımı olan ve her karşılaşmalarında çıkan şiddet olayları ile anılan, Adanaspor ve Adana Demirspor futbol taraftarlarının demografik özellikleri ile şiddet eğilimlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmanın bulgularında, Adana Demirspor taraftarlarının eğitim düzeylerinin yüksek ve daha fazla meslek sahibi oldukları, Adana spor taraftarlarının, daha genç ve daha çok öğrenci kitlesinden oluştuğu ve şiddet eğilimlerinin Adana Demirspor taraftarlarına göre daha fazla olduğu belirlenmiştir.

VIiolence trends of Adana Demirspor and Adanaspppor soccer fans

Although fans called as fanatics and hooligans have a large share concerning aggressive behaviors in football; the tendency to violence of general fan mass and their contribution to the cases have a significant role for the increase of violence to alarming levels. Gradual increase in the amount of violence and aggression in sports areas and the conflict between fans and police or the conflict between the opponent teams fans bring forth damage to the social structure. Arrangements in the light of scientific studies will present a more effective way in preventing violence. In this study; the purpose is to expose the demographic characteristics and tendency to violence of the fans of two arch-rivals and the primal teams Adanaspor and Adana Demirspor in Adana Province. With the results of this study, it was determined that Adana Demirspor supporters have higher education level and have a higher employment level whereas Adanaspor supporters are young, mostly students and have more tendency to violence than Adana Demirspor fans.

PDF

___

Huizinga J. Oyunun toplumsal işlevi üzerine bir deneme, (Çev: Mehmet Ali Kılıçbay), Ayrıntı yayınları, İstanbul, 1995.
Amman MT. Sporun toplumsal dinamikleri, Editör: Leyla Tavacıoğlu, Birgül Arslanoğlu, Spor bilimlerinde güncel yaklaşımlar, İTÜ Beden Eğitimi, İstanbul, 2008.
Aydın MB, Hatipoğlu D, Ceyhan Ç. Endüstriyel futbol çağında taraftarlık, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2008, 26; 289-316.
Eker GÖ. Futbolun dayanılmaz çekiciliği, büyülenen taraftar portresi, fanatizm ve Beşiktaş, Milli Folklor Kültür ve Araştırma Dergisi, 2010, 22 (85):173-182.
Arslanoğlu K. Futbolun Psikiyatrisi, İthaki Yayınları, İstanbul: 2005.
Kerr JH, Kock H. Aggression, violence and the death of a Dutch soccer hooligan: a reversal theory explanation, Aggressive Behavior, 2002, 28:1-10.
Kıraç E. Futbolda şiddet ve çıkış yolları üzerine bir deneme, Erişim adresi: http://www.sporhukuku.org.tr/makaleler/103- futbolda-iddet-ve-ck-yollar-uezerine-bir-deneme-averkan-krac.html. Erişim tarihi: 27 Mart 2013.
Baron RA, Richardson, DR. Human Aggression, 2th ed., Plenium Press, Newyork, 1994.
Michaud Y. Şiddet, (Çev: Cem Muhtaroğlu), İletişim Yayınları, İstanbul, 1986.
Erten Y, Ardalı C. Saldırganlık, şiddet ve terörün psikososyal yapıları, Cogito Üç Aylık Düşünce Dergisi, 1996, 6(7):143- 163.
Sekot A. Violence in sports, European Journal for Sport and Society, 2009, 6(1):37-49.
TBMM Spor Kulüplerinin Sorunları ile Sporda Şiddet Sorununun Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Komisyonu Raporu, Mart 2011. Erişim adresi: http://www.tbmm.gov.tr/komisyon/denetim/spor/ belgeler/ss733_spor_araskom.pdf. Erişim tarihi: 01.05.2013.
Giresunlu G. Şike Şike Futbol, 1. Baskı, Destek Yayınevi, İstanbul, 2011.
Çepe K. Futbol müsabakalarında seyircilerin saldırganlıkları ve şiddet sebepleri üzerine bazı araştırmalar, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1992.
King A. The end of the terraces: The transformation of English football in 1990s. London: Leicister University, 1998.
Bozdemir M. Futbol fanatizminin sosyolojik açıdan tahlili, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1998.
Yüksel H, Doğan B, Moralı S, Acar MF. Futbolda şiddetin toplum bilimsel boyutları, Hacettepe Üniversitesi Futbol Bilim ve Teknolojisi Dergisi,1998, 5(1):22-26.
Gültekin O, Doğan M, Doğan A, Eylen B. Futbol sahalarında şiddet ve emniyet güçlerinin tutumu üzerine bir araştırma, 21.Yüzyılda Polisin Eğitimi Sempozyumu, EGM Yayınları, Ankara, 2000, 749-754.
Kayaoğlu AG. Futbol Fanatizmi, Sosyal Kimlik ve Şiddet: Bir Futbol Takımının Taraftarlarıyla Yapılan Çalışma, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Sosyal) Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, 2000.
Kılcıgil E. Futbol taraftarlarının şiddet ile ilgili tepkilerinin psiko-sosyal boyutları, Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu SPORMETRE Dergisi, 2003, 1(1):21-29.
Çetin H. Öğrenci ergenlerin şiddete yönelik tutumları, yaş ve cinsiyete göre bir inceleme, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2004.
Çağlayan HS, Çetin MÇ, Şirin EF. Futbol seyircisinin sosyo-ekonomik-kültürel yapısının şiddet eğilimindeki rolü, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2005, 7(2):15-24.
Koçer M. Futbol derneklerine üye olan taraftarların şiddet ve holiganizm eğilimlerinin belirlenmesi: kayseri örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012, 32: 111-135.
Şanıvar R. Adanada sporun dünü ve bugünü. Yel Matbaası, Adana, 1991. Erişim Adresi: http://www.adanaspor.com.tr/kurumsal.html). Erişim Tarihi: 05.06.2013. Erişim Adresi: http://www.adanademirspor.org.tr/kulubumuz.asp). Erişim Tarihi: 05.06.2013.
Yıldırım Y, Uçar M. Memleket futbolunun iki (paralel) aynası: Adana Demirspor Adanaspor, Editör: Behçet Çelik, Adanaya kar yağmış. 4.Baskı, Eylül İstanbul, 2012. 431-445.
Kapıcıoğlu İ. Üniversite öğrencilerinin şiddet algısı, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikolojik Hizmetler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2008.
Acet M. Futbol seyircisini fanatik ve saldırgan olmaya yönelten sosyal faktörler, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, 2001.
Taşğın Ö. Fenerbahçe futbol seyircisinin sosyo-ekonomik profili, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2000.
Şahin HM. Sporda şiddet ve saldırganlık, Nobel Basımevi, Ankara, 2003.
Karagözoğlu C, Ay SM. Futbol seyircisinde saldırganlık eğilimleri, (İstanbul örneği), Hacettepe Üniversitesi Futbol Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1999, 6(3):27-31.
Kazan B. Türkiyede futbol, fanatizm ve şiddet, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2009.
Çağlayan HS, Fişekçioğlu İB. Futbol seyircisini şiddete yönelten faktörler, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2004,12:101-110.
Van der Brug HH. Football hooliganism in Nederlands, In R. Gulianotti, N. Bonney and M. Hepworth (Eds.), Football, violence and social ıdentity, London: Routledge, 1994.
Le Bon G. Kitleler psikolojisi, (Çev: Yunus Ender), Hayat Yayınları, İstanbul, 1997. Erişim adresi: http://www.memurlar.net/haber/303937/. Erişim Tarihi 12.06.2013.
Saçaklı M. Psikolojik ve sosyolojik açıdan sporda şiddet, Olimpik Akademi Dergisi, 1(2):22-30.
Hagger M, Chatzisarantis N. Social Psychology of exercise and sport, Maidenhead: Open University Press, McGraw-Hill Education, 2005.
Moses R. Şiddet nerede başlıyor, (Çev: Ayşe Kul), Cogito Üç Aylık Düşünce Dergisi, 1996, 6(7): 23-27.