ULUSLARARASI SPOR ORGANİZASYONLARI İÇİN GÖNÜLLÜ MOTİVASYONLARI ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇE’YE UYARLANMASI

Günümüzde büyük spor organizasyonlarında binlerce gönüllü organizasyonların hemen hemen tüm birimlerinde görev almakta ve yer aldıkları organizasyonların başarısına önemli katkılar sunmaktadır. Bu yüzden spor organizasyonlarının amaçlarının başarıyla gerçekleştirilmesinde ücretsiz işgücü kaynağı olarak nitelenebilecek bu gönüllülerin büyük önemi bulunmaktadır. Gönüllüleri uluslararası spor organizasyonlarında görev almaya motive eden faktörlerin neler olduğunun belirlenmesi, buna göre onları organizasyona dahil edebilecek insan kaynakları stratejilerinin planlanması ve uygulanması uluslararası spor organizasyonlarının yönetiminde büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı; uluslararası spor organizasyonlarında görev alan gönüllülerin motivasyonel faktörlerini belirlemek amacıyla Bang ve ark. (2009) tarafından geliştirilen Uluslararası Spor Organizasyonları için Gönüllü Motivasyonları Ölçeği’nin a) Türkçe’ye uyarlanması b) geçerlik ve güvenirliğinin sınanmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2013 yılında Türkiye’de gerçekleştirilen uluslararası spor organizasyonlarından FIFA U-20 Dünya Kupası’nda görev alan 109 gönüllü ile Akdeniz Oyunları’nda görev alan 223 gönüllü olmak üzere toplam 332 gönüllü oluşturmuştur. Çalışma grubunun belirlenmesinde kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi esas alınmıştır. Çalışmada kullanılan ölçek araştırmaya katılmayı kabul eden gönüllülere on-line anket yöntemiyle uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak Bang ve ark. (2009) tarafından uluslararası spor organizasyonlarında görev alan gönüllülerin motivasyonel faktörlerini belirlemeye yönelik olarak geliştirilen Uluslararası Spor Organizasyonları için Gönüllü Motivasyonları Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi sırasında ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek için açımlayıcı faktör analizi (AFA) uygulanmıştır. AFA ile belirlenen faktör yapısı doğrulayıcı faktör analizine (DFA) tabi tutulmuştur. DFA’da modelin geçerliğini değerlendirmek için yapılan hesaplamalarda Ki-Kare/Serbestlik Derecesi χ2/sd= 3.26, IFI (Artırmalı Uygunluk İndeksi)=0.905, RMSEA (Yaklaşık Hataların Ortalama Karekökü)=0.078, CFI (Karşılaştırmalı Uygunluk İndeksi)=0.904 olarak bulunmuştur. Ölçekte yer alan maddelerin güvenirlik katsayısı ise Cronbach α değeriyle 0.894 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak; orijinalinde 30 madde ve 7 boyut içeren Uluslararası Spor Organizasyonları İçin Gönüllü Motivasyonları Ölçeği, Türk gönüllüler için yapılan uyarlama çalışmasında 25 maddeden ve 6 boyuttan oluşmuştur. Bu boyutlar “değerlerin ifadesi”, “vatanseverlik”, “kişisel ilişkiler”, “kariyer yönlendirme”, “dışsal ödüller” ve “spor sevgisi” şeklindedir. Elde edilen sonuçlar ölçeğin Türk popülasyonunda geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.

THE ADAPTATION OF "VOLUNTEER MOTIVATIONS SCALE FOR INTERNATIONAL SPORTING EVENTS" INTO TURKISH

Nowadays, thousands of volunteers take part in all units of mega sporting events and help make the event a success. So, volunteers defined as “unpaid workers” have big importance for the success of sports events. Determining the motivational factors of volunteers for being a volunteer in international sporting events and planning and implementing human resource strategies to attract them to the organization according to these factors is an important study field in management of international sporting events. The aim of this study is a) to adapt “Volunteer Motivations Scale for International Sporting Events” to Turkish and b) to test validity and reliability of the scale developed by Bang et al. (2009) for the purpose of determining the motivational factors of volunteers taking part in international sporting events. A total of 330 volunteers taking part in international sporting events, like FIFA U-20 World Cup (109 volunteers) and 17. Mediterranean Games (223 volunteers) which were organized in Turkey and accepting to participate to this study consisted the sample of this study. The easy sampling method was used. An online survey was conducted to the sample. As an instrument, “Volunteer Motivations Scale For International Sporting Events” (VMS-ISE) developed by Bang et al. (2009) for the purpose of determining the motivational factors of volunteers taking part in international sporting events was used. In the statistical analysis of the data, an exploratory factor analysis (EFA) was employed in order to assess the construct validity of the scale.  Then a confirmatory factor analysis (CFA) was employed to test the accuracy of the structure designed as a result of EFA. The CFA results show that the chi-square/degrees of freedom was found as (χ2/df= 3.26) and the other parameters were found as IFI=0.905, the RMSEA=0.078, the CFI=0.904. The Total Cronbach’s alpha score of the scale had a mean of 0.894. Finally, the original Volunteer Motivations Scale for International Sporting Events consisting of 30 items and 7 subscales, became a new version consisting of 25 items and 6 subscales in adaptation study. These subscales are “Patriotism”, “Expression of Values”, “Love of Sport”, “Career Orientation”, “Interpersonal Contacts” and “Extrinsic Rewards”. The results show that the scale is a valid and reliable measurement tool in Turkish population.

___

  • Atçı, D., Yenipınar, U., & Unur, K., (2014). Gönüllü olma nedenleri: Mersin 2013- XVII. Akdeniz Oyunları örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11 (3), s.42-56.
  • Bang, H., & Chelladurai, P. (2009). Development and validation of the volunteer motivations scale for international sporting events (VMS-ISE). International Journal of Sport Management and Marketing, 6(4), p.332-350.
  • Bang, H., Alexandris, K., & Ross, S. (2009). Validation of the revised volunteer motivations scale for international sporting events (VMS-ISE) at the Athens 2004 Olympic Games. Event Management, 12(3/4), p.119-131.
  • Beard, J., & Ragheb, M., (1980). Measuring leisure satisfaction. Journal of Leisure Research 12 (1), p.20-23.
  • Berber, S. (2015). Spor etkinliklerinde gönüllü motivasyonu: 2011 Avrupa Gençlik Olimpiyatları örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni spss uygulamaları ve yorum. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
  • Clary, E. G., Snyder, M., Ridge, R. D., Copeland, J., Stukas, A. A., Haugen, J., & Miene, P. (1998). Understanding and assessing the motivations of volunteers: A functional approach. Journal of Personality and Social Psychology, 74(6), p.1516-1530.
  • Cnaan, R. A., & Goldberg-Glen, R. S. (1991). Measuring motivation to volunteer in human services. Journal of Applied Behavioral Science, 27, p.269–284.
  • Cuskelly G, Hoye R, & Auld C. (2006). Working with volunteers in sport. London, United Kingdom: Routledge.
  • Farrell, J. M., Johnston, M. E., & Twynam, D. G. (1998). Volunteer motivation, satisfaction and management at an elite sporting competition. Journal of Sport Management, 12, p.288–300.
  • Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd ed.). London: Sage Publications.
  • Gaston, K. & Alexander, J. (2001). Effective organisation and management of public sector volunteer workers: police special constables. The International Journal of Public Sector Management, 14(1), p.59-74.
  • Giannoulakis, C., Wang, C.H., & Gray, D. (2008). Measuring volunteer motivation in mega-sporting events. Event Management, 11(4), p.191-200.
  • Gürbüz, S & Şahin, F. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları, Ankara.
  • Güzel, P., Ünlü, H., Özbey, S. & Esentaş, M. (2015). Volunteerism and international sport organisations: XVII. Mediterranean Games. Turkish Journal of Sport and Exercise, http://selcukbesyod.selcuk.edu.tr/sumbtd/index, 17(1), p.84-91. DOI: 10.15314/TJSE.2015112543
  • Handy, F., Cnaan, R. A., Brudney, J. L., Ascoli, U., Meijs, L. C., & Ranade, S. (2000). Public perception of "who is a volunteer": An examination of the net-cost approach from a cross-cultural perspective. Voluntas, 11(1), p.45-65.
  • Kara, K. E. (2012). Universiade 2011 Erzurum Kış Oyunlarındaki gönüllülerin katılma motivasyonları ve oyunlar sonrası beklenti ve memnuniyetlerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Karagöz, Y. (2014). SPSS 21.1 uygulamalı biyoistatistik. Nobel Yayınevi, Ankara.
  • Kline, R.B. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge, New York.
  • Koşan A. & Güneş E. (2009). Gönüllülük ve Erzurum 2011 Üniversitelerarası Kış Oyunları. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), s.1-18.
  • Mirsafian, H. and Mohamadinejad, A. (2012) Sport volunteerism: A study on volunteering motivations in university students. Journal of Human Sport and Exercise, 7, p.73-84.
  • Özşen, G. (2012). 2010 Dünya Basketbol Şampiyonasında görev alan gönüllü katılımcıların beklentilerinin karşılanıp karşılanmadığının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Sertbaş K. (2006). Universiade2005 İzmir Oyunlarında görevli gönüllü insan kaynaklarının, organizasyona katılım nedenleri ve motivasyonel faktörlerin analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
  • Strigas, A. D., & Jackson, N. E. (2003). Motivating volunteers to serve and succeed: Design and results of a pilot study that explores demographics and motivational factors in sport volunteerism. International Sports Journal, 7(1), p.111–123.
  • Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayıncılık, Ankara.