Bir Bahriyeli ve Romanı: H. Tahsin Nuri’nin Yiğitler’i

Bu makale Türk edebiyatı tarihinde adı neredeyse hiç anılmayan H. Tahsin Nuri ve onun kitap hâlinde yayımlandığı bilinen tek romanı Yiğitler hakkındadır. Çalışmanın öncelikli amacı yazarı ve eserini tanıtmaktır. Böylece onun edebiyat tarihindeki konumunun belirginleştirilmesi yolunda yapılacak çalışmalara öncülük edileceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda birinci bölümde yazarın hayatına odaklanılmış ve ulaşılan biyografi parçacıklarından hareketle genel bir portresi çıkarılmıştır. İkinci bölümde Yiğitler romanının ön sözünden yola çıkarak onun sanat ve edebiyat hakkındaki görüşlerine değinilmiştir. Ardından metnin bilinen tek eleştirmeni Cenap Şahabettin’in eser hakkındaki düşünceleri üzerinde durulmuştur. Son olarak Yiğitler romanına odaklanılmış, eserin yapısal ve tematik bir incelemesi yapılmıştır. Sonuçta eserin gerek kullanılan dil ve üslup gerekse ideolojik bakımdan Millî Edebiyat döneminin karakteristik özelliklerini taşıdığı görülmüştür.

A SAILOR AND HIS NOVEL: H. TAHSIN NURI’s THE NOVEL OF THE YİĞİTLER (THE VALIANTS)

This paper is about H. Tahsin Nuri, whose name is almost never mentioned in the history of Turkish literature, and his only known novel, Yiğitler (The Valiants). The main purpose of the study is to introduce the author and his work. Thus, it is thought that the studies to be made to clarify his position in the history of literature will be pioneered. In this aspect, in the first chapter, the author’s life was focused and a general portrait was drawn based on the pieces of biographical information reached. In the second chapter, based on the preface of the novel Yiğitler, his views on art and literature are mentioned. Then, the thoughts of Cenap Şahabettin, the only known critic of the text, about the work were emphasized. Finally, the novel Yiğitler focused on, and a structural and thematic analysis of the text was made. As a result, it has been seen that the novel has the characteristic features of the Turkish National Literature period, both in terms of language and style and ideological.

___

  • Argunşah, Hülya (2015). “Millî Edebiyat”. Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı. ed. Ramazan Korkmaz. Ankara: Grafiker Yayınları. s. 183-236.
  • Bahriye Salnamesi (1333/1917). İstanbul: Bahriye Matbaası.
  • Bahriye Salnamesi (1334/1918). İstanbul: Bahriye Matbaası.
  • Bahriye Salnamesi (1340/1924). İstanbul: Bahriye Matbaası.
  • Bahriye Salnamesi (Eylül 1330-Eylül 1331/1914-1915). İstanbul, Bahriye Matbaası.
  • Cenap Şahabettin (20 Temmuz 1338/1922). “Yeni Kitaplar: Ago Paşa’nın Hatıratı – Yiğitler (Roman)”, Peyam-ı Sabah 1303. s. 2.
  • Gür, Murat (2019). Türk Romanında Erkeklik ve Milliyetçilik. İstanbul: Kesit Yayınları.
  • H. Tahsin Nuri (1915). “Koronel Muharebe-i Bahriyesinde Tarafeyn Kuvve-i Harbiyesi”. Risale-i Mevkute-i Bahriye (31 Kanun-ı Evvel 1330). s. 119-132.
  • H. Tahsin Nuri (1922). Yiğitler. İstanbul: Bahriye Matbaası.
  • Huyugüzel, Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları (1850-1950). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. s. 209.
  • Kaplan, Mehmet (2007). Tevfik Fikret (Devir-Şahsiyet-Eser). İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Korkmaz, Ramazan (2015). “Romanda Dramatik Aksiyonu Sağlayan Değerlerin Görüntü Seviyeleri Üzerine Bazı Öneriler”. Yazınsal Okumalar. İstanbul: Kesit Yayınları. s. 100-114.
  • Özgül, M. Kayahan (2015). “Başlarken”. Türk Edebiyatı Tarihine Bir Bakış 2. Cilt: Yeni Türk Edebiyatı. Ed. M. Kayahan Özgül. Ankara: Berikan Yayınevi: V-XXX.
  • Şengül, Abdullah (2006). “Değişimin Öncüleri: Model Şahıslar ve Türk Edebiyatına Yansımaları”. Erdem 45-46-47. s. 129-154.
  • Şengül, Abdullah (2012). “Meşrutiyet Edebiyatında ‘Ulus-İnşa’ Süreci”, Şerif Aktaş’a Armağan. İstanbul: Kurgan Edebiyat Yayınları. s. 390-412.
  • Yıldırım, Tahsin (2006). Edebiyatımızda Müstear İsimler. İstanbul: Selis Kitap.