Geçici Koruma Altında Bulunan Suriye Uyruklu Kişilerin Türk Vergi Sistemine Uyumu: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Suriyeli kişilerin vergiye ilişkin tutumlarının belirlenmesi bu çalışmanın problemini oluşturmaktadır. Çalışmada Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde gelir vergisi mükellefi olan Suriyeli kişilerin Türk vergi sistemine uyumuna dair ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Suriyeli kişilerin yoğun olarak bulunduğu Şanlıurfa İlinde gelir vergisi mükellefi olan kişiler çalışma grubu olarak belirlenmiştir. Bu doğrultuda 27 maddeden oluşan 6 faktörlü ölçek geliştirilmiştir. Ölçeğin bütününe verilen cevapların ne katılıyorum/ne katılmıyorum düzeyinde olduğu görülmektedir. Suriye uyruklu mükellefler, diğer mükelleflerin kendilerine göre herhangi bir ayrıcalığa sahip olmadığını düşünmektedir. Dolayısıyla Türkiye’de gelir vergisi mükellefi olan Suriye uyruklu kişilerin vergilendirmeye dair olumlu bir bakış açısına sahip olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Suriye Uyruklu Kişiler, Geçici Koruma, Vergi Uyumu

A Scale Development Study on Compliance of Syrian Persons Under Temporary Protection with The Turkish Tax System

Determining the attitudes of the Syrian people towards the tax constitutes the problem of this study. The study aims to develop a scale for the compliance of Syrian people who are income taxpayers within the borders of the Republic of Turkey with the Turkish tax system. In this direction, people who are income taxpayers in Şanlıurfa, where Syrians are concentrated, were determined as the sample. Accordingly, a 6-factor scale consisting of 27 items was developed. Consequently, the answers given to the whole scale are at the level of neither agree/disagree. Taxpayers of Syrian nationality think that other taxpayers do not have any privileges compared to them. Therefore, Syrian nationals, who are income taxpayers in Turkey, have a positive perspective on taxation.

Keywords:

Syrian Nationals, Temporary Protection, Tax Compliance,

PDF

___

Bailey, K.D. (1982), Methods of Social Research, 2. Baskı, New York: The Free Press.
Büyüköztürk, Ş. (2012), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum, 17. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çataloluk, C. (2008), “Vergi Karşısında Mükelleflerin Tutum Ve Davranışları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 213-228.
Çelebi, K. (2012), “Mali Olaylara Sosyolojik Yaklaşımın Önemi”, içinde: K. Çelebi (ed.), Mali Sosyoloji Üzerine Denemeler (1-13), Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
Gülşen, M.İ. (2019), “Türkiye'de Yaşayan Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Vergi Adaleti Üzerindeki Etkileri”, Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, (7), 185-195.
Karasar, N. (2005), Bilimsel Araştırma Yöntemi, 14. Baskı, Ankara: Nobel Yayınevi.
Krathwohl, D.R. (1993), Methods of Educational and Social Science Research: An Integrated Approach, New York: Longman/Addison Wesley Longman.
Kükrer-Mutlu, C. & R.T. Eğmir (2020), “Türkiye’de Bulunan Suriyeli Mültecilerin Çalışma Hakları Ve Ekonomik Faaliyetlerde Vergi Karşısındaki Durumu”, PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 265-276.
Muter, N.B. vd. (1993), “Manisa İli Algı Mükellefleri Üzerine Bir Ölçek Çalışması”, Mükelleflerin Vergi Karşısındaki Tutum ve Davranışları Araştırması, Manisa.
Reynaud, P.L. (1966), “İktisadi Psikoloji ve Maliye”, İ.Ü. Maliye Enstitüsü Konferansları, 12. Seri, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 19-26.
Siverekli, E. & H.G. Ertuğrul (2016), “Misafirlikten Diasporaya Doğru: Suriyeli Sığınmacıların Vergi Algısı Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir İnceleme”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(27), 491-518.
Şen, H. & İ. Sağbaş (2019), Vergi Teorisi ve Politikasına Giriş, Barış Arıkan Yayınları, 1. Baskı: Ankara.
Şenyüz, D. vd. (2019), Vergi Hukuku Genel Hükümler, 10. Baskı, Ekin Yayınevi: Bursa.
Tabachnick, B.G. & L.S. Fidell (2013), Using Multivariate Statistics, Sixth Edition, USA: Pearson Education Limited.
Yavan, S. & B.A. Torun (2019), “Suriyeli Mülteciler ile Türkiye’deki Vergi Tahsilatı İlişkisi: İl Bazlı Yatay Kesit Analizi”, Vergi Dünyası Dergisi, 1(457), 49-58.
Yurtkoru, S.E. vd. (2008), Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, İstanbul: Beta Yayınları.