2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizlerinin Sermaye Piyasası Aracılık Sektörüne Etkileri

Ani ve beklenmedik şekilde ortaya çıkan durum olarak ifade edebileceğimiz kriz kavramı ile son dönemde finansal alanda sıkça karşılaşılmaktadır. İç içe geçmiş mali yapılar ulusal krizlerin ülke içinde yayılmasına neden olurken, finansal liberalizasyon uluslararası finansal krizlere yol açmaktadır. Türkiye’de de çeşitli nedenlerle 1994. 1998. Kasım 2000 ve Şubat 2001 yıllarında finansal krizler yaşanmıştır. Söz konusu krizlerden gerek bankalar gerek aracı kurumlar oldukça olumsuz etkilenmiştir. Bankacılık sektörünün krizler karşısında gösterdiği tepkiler ve etkilenme derecesine ilişkin olarak ülkemizde pek çok çalışma bulunurken, aracılık sektörüne ilişkin yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu noktadan hareketle, çalışmada aracılık sektörünün krizler karşısındaki tepkileri, krizlerden etkilenme dereceleri temel olarak mali yapılar üzerinden incelenmiş, krizlerin aracı kurumların ve sektörün faaliyet yapısına olan etkileri değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

-

2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizlerinin Sermaye Piyasası Aracılık Sektörüne Etkileri

Ani ve beklenmedik şekilde ortaya çıkan durum olarak ifade edebileceğimiz kriz kavramı ile son dönemde finansal alanda sıkça karşılaşılmaktadır. İç içe geçmiş mali yapılar ulusal krizlerin ülke içinde yayılmasına neden olurken, finansal liberalizasyon uluslararası finansal krizlere yol açmaktadır. Türkiye’de de çeşitli nedenlerle 1994. 1998. Kasım 2000 ve Şubat 2001 yıllarında finansal krizler yaşanmıştır. Söz konusu krizlerden gerek bankalar gerek aracı kurumlar oldukça olumsuz etkilenmiştir. Bankacılık sektörünün krizler karşısında gösterdiği tepkiler ve etkilenme derecesine ilişkin olarak ülkemizde pek çok çalışma bulunurken, aracılık sektörüne ilişkin yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu noktadan hareketle, çalışmada aracılık sektörünün krizler karşısındaki tepkileri, krizlerden etkilenme dereceleri temel olarak mali yapılar üzerinden incelenmiş, krizlerin aracı kurumların ve sektörün faaliyet yapısına olan etkileri değerlendirilmiştir.
Keywords:

-,

___

  • Aktan, C.C., H. Şen (1999), Globalleşme, Ekonomik Kriz ve Türkiye, Tosyöv Yayınları, Ankara.
  • Allen, F. (2001), “Financial Structure and Financial Crisis”, International Review of Finance, Volume: 2, Sayfa: 1-19.
  • Alp, A. (2000), Finansın Uluslararasılaşması, Yapı Kredi Yayınları, Yayın No: 1337, İstanbul.
  • Alp, A. (2002), Uluslararası Mali Piyasalardaki Gelişmeler ve Türkiye, İMKB Yayınları, Ankara.
  • Alper, E. (2001), “The Turkish Liquidity Crisis of 2000: What Went Wrong”, Russian and East European Finance and Trade, Vol: 37, No: 6, Sayfa: 51-71.
  • Bayraktar, A. (2002), Aracı Kurumlarda Sistemik Risk Yönetimi ve Krizlerin Sektöre Etkisi, SPK Yeterlik Etüdü, Ankara.
  • Boratav, K. (2001), “2000-2001 Krizinde Sermaye Hareketleri”, İşletme ve Finans Dergisi, Sayı: 186.
  • Bulutoğlu, K. (2002), Yöresel ve Parasal Para Krizler, Batı Türkeli Yayıncılık, İstanbul.
  • Williams Collins and Sons & Co. Ltd. (1986), Collins English Dictionary, İkinci Baskı, London.
  • Eren, A., B. Süslü (2001), ‘’Finansal Kriz Teorileri Işığında Türkiye’de Yaşanan Krizlerin Genel Bir Değerlendirilmesi’’, Yeni Türkiye Dergisi, Sayı: 4, Sayfa: 662-674.
  • Ertuna, Ö. (2001), “Türkiye’de Ekonomik Krizler, Nedenleri ve Çıkış Yolu”, Yeni Türkiye Dergisi, Sayı: 41, Sayfa: 491-510.
  • Hazine Müsteşarlığı (2000), Enflasyonla Mücadele Programı Politika Metinleri, Ankara.
  • Işık, İ. (2001), “1994 Krizi ve Ticari Bankalar Üzerindeki Etkileri: Deneysel Bir Çalışma”, İMKB Dergisi, Sayı: 20.
  • Kadıoğlu, F., Z. Kotan, G. Şahinbeyoğlu (2001), Kura Dayalı İstikrar Programı Uygulaması ve Ödemeler Dengesi Gelişmeleri: Türkiye 2000.
  • Kaminsky, G., C. Reinhart (1996), “Banking and Balance of Payments Crises: Models and Evidence”, Working Paper, Board of Governors of Federal Reserve, Washington.
  • Karan, M.B., A.A. Karacabey (2003), Türkiye’de Sermaye Piyasasının Mali Sistem İçindeki Yeri, Sorunları ve Geleceği, SPK Yayınları, Yayın No: 140, Ankara.
  • Kumcu, E., M. Eğilmez (2001), Krizleri Nasıl Çıkardık, Creative Yayınları, İstanbul.
  • Mishkin, F. (2001), “Financial Policies and The Prevention of Financial Crisis in Emerging Market Countries”, NBER Working Paper Series, Working Paper 8087, January.
  • Oruç, B. (2002), Finansal Sistemlerin Ekonomik Kalkınma ve Krizler Üzerindeki Etkileri- Türk Sermaye Piyasaları, SPK Yeterlik Etüdü, Ankara.
  • Özatay, F. (1995), “1994 Krizinden Alınacak Dersler: Kamu İç Borç Yönetiminde Yapılan Yanlışlıklar ve Güven Bunalımı”, İşletme ve Finans Dergisi, Sayı: 109, Sayfa: 17-33.
  • S.P.K. (1996), Aracı Kurumlar 1995, SPK Yayınları, Yayın No: 18. Ankara.
  • S.P.K. (1997), Aracı Kurumlar 1996, SPK Yayınları, Yayın No: 45. Ankara.
  • S.P.K. (1998), Aracı Kurumlar 1997, SPK Yayınları, Yayın No: 72. Ankara.
  • S.P.K. – İ.M.K.B. (1999), Aracı Kurumlar, Genel Bilgiler ve Mali Tablolar 1998, İstanbul.
  • The New Palgrave (1988), A Dictionary of Economics, Macmillan Press Limited, Volume: 1, London.
  • Törüner, Y. (2001), “Kasım-Aralık 2000 Krizinin Hikayesi”, Yeni Türkiye Dergisi, Sayı: 41, Sayfa: 531-541.
  • T.S.P.A.K.B. (2002), e-birlik/Aylık Bülten, Sayı: 3, Kasım 2002.
  • T.S.P.A.K.B. (2003), e-birlik/Aylık Bülten, Sayı: 11, Temmuz 2003.
  • T.S.P.A.K.B. (2002), Türk Sermaye Piyasası ve Aracı Kurumlar 2001, Yıllık Rapor, İstanbul.
  • T.S.P.A.K.B. (2003), Türk Sermaye Piyasası ve Aracı Kurumlar 2002, Yıllık Rapor, İstanbul.
  • Uludağ, D. (2001), Aracı Kurumların Mali Yapılarını Güçlendirmeye Yönelik Bir Yöntem: Sermaye Yeterliliği, SPK Yayınları, Yayın No: 134, Ankara.
  • Uygur, E. (2001), Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım ve 2001 Şubat Krizlei, Ankara.
  • Yıldırım, S. (1991), Sermaye Piyasalarında Kriz; Sistemik Rsik ve Türkiye Üzerine Değerlendirmeler, Sermaye Piyasası Kurulu Yeterlik Etüdü, Ankara.
  • http://www.imkb.gov.tr
  • http://www.spk.gov.tr
  • http://www.takasbank.com.tr
  • http://www.tcmb.gov.tr
  • http://www.tspakb.org.tr