Enflasyonla Mücadelede Politika Aracı Seçimi: Bir Vektör Otoregresyon (VAR) Analizi

Bu çalışmada, 1987:01-2002:04 dönemine ait veriler kullanılarak Türkiye ekonomisi için enflasyon, milli gelir, döviz kuru, para arzı ve faiz oranı değişkenleri arasındaki ilişkiler VAR analiziyle incelenmektedir. Elde edilen sonuçlar faiz oranının hem döviz kuru, hem para arzı, hem de enflasyonu etkileyen kritik bir değişken olduğunu, para arzının enflasyonu doğrudan, döviz kurunun ise dolaylı olarak etkilediğini göstermektedir. Varyans ayrıştırması sonucuna göre, enflasyonu en çok etkileyen iki değişkenin sırasıyla %29’luk ve %25’lik pay ile döviz kuru ve faiz oranı olduğu tespit edilmiştir. Bu iki değişkenin enflasyonla mücadelede politika aracı olarak kullanılıp kullanılamayacağını tespit etmek amacıyla yapılan etki-tepki fonksiyonları, faizleri kontrol etmenin döviz kurunu sabitlemeye oranla daha uygun bir enflasyonla mücadele aracı olabileceğine işaret etmektedir. Bu bulgu döviz kurunu çıpa olarak kullanan istikrar programlarının uygulandıkları ekonomilerde makro dengeleri büsbütün alt üst eden krizlerle sonuçlanmış olması deneyimiyle uyum içindedir.

Anahtar Kelimeler:

Döviz Kuru, Enflasyon, Faiz Oranı, VAR analizi

Choosing Appropriate Policy Variables for Curbing Inflation: A Vector Autoregression (Var) Analysis

Keywords:

Exchange Rate, Inflation, Interest Rate, VAR analysis,

PDF

___

Agenor, P.R. ve A.W. Hoffmaister (1998) “Money, Wages and Inflation in Middle-Income Developing Countries,” Unpublished IMF Working Paper.
Alper, C.E ve M. Üçer (1998), “Some Observations on Turkish Inflation: A Random Walk Down the Past Decade,” Boğaziçi Journal, 12(1).
Altuğ, S. ve K. Yılmaz (1998), “Asset Returns, Inflation and Real Activity: The Case of Mexico and Turkey,” Boğaziçi Journal, 12(1).
Bond, M.E. (1980) “Exchange Rates, Inflation and Vicious Circles,” IMF Staff Papers, 27: 679-711.
Bowermann, L.B. and R.T.O’Connell. Forecasting and Time Series, Duxbury Press, North Scituate, 1979.
Dennis, R. (2001) “Monetary Policy and Exchange Rates in Small Open Economies,” FRBSF Economic Letter, 16(May):1-4.
Gujarati, D. N. Basic Econometrics, Thırd Edition, McGraw-Hill, Inc. Singapore, 1995.
Köse, N. (1998) “Vektör Otoregressif Modeller Üzerine Bir İnceleme.” Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Nelson, C.R. and C.I.Plosser (1992) “Trends and Random Walks in Macroecomomic Time Series: Some Evidence and Implications,” Journal of Monetary Economics, Vol.10.
McCarthy, J. (1999), “Pass-Through of Exchange Rates and Import Prices to Domestic Inflation in Some Industrialised Economies,” BIS Working Papers, No. 79.
Mishkin, Frederic S. (1995) “Symposium on the Monetary Transmission Mechanism,” Journal of Economic Perspectives, 9(4): 3-10.
Öniş, Z. ve S. Özmucur (1990) “Exchange Rates, Inflation and Money Supply in Turkey: Testing the Vicious Circle Hypothesis,” Journal of Development Economics, 32: 133-154.
Pagan, A.R. (1987), “Three Economteric Methodologies: A Critical Appraisal,” Journal of Economic Survey, Vol.1.
Pindyck, S.R. veL.D. Rubinfeld (1991), Econometric Models and economic Forecasts, McGraw-Hill Company.
Ross, K. (2000), “Post-Stabilization Inflation Dymanics in Slovenia,” Applied Economics, Vol.32: 135-149.
Selçuk, F. (1994), “Currency Substitution in Turkey,” Applied Economics, 26: 509-518
Seyidoğlu, H. (2003), Uluslararası İktisat, Genişletilmiş 15. baskı, İstanbul: Güzem Yayınları.
Sims, C.A. (1980) “Macroeconomics and Reality,” Econometrica, 48(1): 1-48. EKLER
Ek 1: Enflasyon Değişkeninin Varyans Ayrıştırması (%)*
* Analizde ilgili değişkenlerin logaritmik değerleri alınmıştır.