YAŞLILARIN “GÖÇ VE YERİNDE YAŞLANMA” BAĞLAMINDA KENTSEL DÖNÜŞÜM İLE İLGİLİ DEĞERLENDİRMELERİ

Bu çalışmanın amacı, yaşlı bireylerin göç ve yerinde yaşlanma bağlamında kentseldönüşüme ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Son yıllarda artan kentsel dönüşümuygulamaları, gecekondu bölgelerinde yaşayan bireyleri, özellikle de incinebilir bir grupolarak yaşlı bireyleri sosyal, psikolojik ve ekonomik olarak etkilemeye başlamıştır. Bu çalışma,önceki yıllarda yoğun sanayi faaliyetlerinin yapıldığı ve günümüzde büyük bir gecekondunüfusunun yaşadığı İstanbul ilinin Beykoz ilçesinde bulunan Paşabahçe mahallesindeki yaşlıbireylerin kentsel dönüşüm sürecinden etkilenme durumlarının belirlenmesi ve bu konudakideğerlendirmelerinin ortaya konulması amacıyla yürütülmüştür. Bu çalışmada nitel araştırmayöntemi kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış soru formu Paşabahçe mahallesinde yaşayan 30yaşlı bireye derinlemesine görüşme yöntemi ile uygulanmış ve veriler elde edilmiştir. Araştırmasonuçları; yaşlı bireylerin çoğunlukla akrabalarından oluşan komşularıyla birlikte, komşulukilişkilerinin ve mahalle kültürünün sağlamış olduğu güvenli çevre içinde yaşamak istediklerinigöstermektedir. Yaşlı bireylerin tamamına yakını bahçesi olan bir evde yaşamaktadırlarve bahçenin kendileri için vazgeçilmez olduğunu, apartmanda yaşamak istemediklerinibelirtmektedirler. Yaşlı bireylerin her ne kadar altyapı, kent hizmetleri ve planlı bir çevreolmasa da yaşadıkları yeri sevdikleri ve kentsel dönüşüm ile yaşam alanlarının değiştirilmesiniistemedikleri belirlenmiştir. Böylece kente gençlik dönemlerinde göç ile gelen, yaşamlarınıgecekondu bölgesinde geçiren, yaşadıkları çevrede sosyal bağları güçlü olan bireylerin, yaşlılıkdönemlerini belleklerinde oluşturdukları mekanda geçirerek yerinde yaşlanmak istediklerianlaşılmaktadır.

THE EVALUATIONS OF THE ELDERLY ON URBAN TRANSFORMATION IN THE CONTEXT OF “MIGRATION AND AGING IN PLACE”

The aim of this study is to reveal the views of elderly individuals about urban transformation in the context of migration and aging in place. In recent years, increasing urban transformation practices have started to affect social, psychological and economic aspects of individuals living in slum regions, especially elderly individuals as a vulnerable group. The aim of this study was to determine how the elderly individuals in Paşabahçe neighborhood in Beykoz district of Istanbul province, where intensive industrial activities were carried out in the previous years and where there is a large slum population, are affected by the urban transformation process. Qualitative research method was used in this study. The semi-structured questionnaire was applied to 30 elderly individuals living in Paşabahçe neighborhood by in-depth interview method and the data obtained. The results of the research have showed that the elderly individuals expressed that they wanted to live in a safe environment provided by neighborhood relations and neighborhoow culture with their neighbors, most of whom were relatives. Almost all of the elderly individuals stated that they live in a house with a garden and that the garden is indispensable for them and they do not want to live in the apartment. Although elderly people do not have infrastructure, city services and a planned environment, they like their place of residence and do not want to change their living spaces through urban transformation. Thus, it is understood that the individuals who came to the city with migration in their youth, shaped their lives in the slum area, and who have strong social ties in their living environment, want to aging in place by spending the old age, where they created in their memories.

PDF

___

Arastaman, G., Öztürk Fidan, İ. ve Fidan, T. (2018). Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik: Kuramsal Bir İnceleme. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty),15 (1):37-75
Akkar, Z. M. (2006). Kentsel Dönüşüm Üzerine Batı’daki Kavramlar, Tanımlar, Süreçler ve Türkiye. Planlama Dergisi, 36 (2), 29-38.
Astin, F. and Long, A.F. (2009). Qualitative Resarch: An Overview. British Journal of Cardiac Nursing, 4(8), 390-393.
Bacsu, J., Jeffrey, B., Abonyi, S., Johnson, ST., Novik, N., Martz, D. and Oosman, S. (2014). Healthy Aging in Place: Perceptions of Rural Older Adults. Educational Gerontology, 40 (1), 327-337.
Baş T., Akturan U. (2017). Derinlemesine Görüşme. İçinde: Sosyal Bilimlerde Bilgisayar Destekli Nitel Araştırma Yöntemleri, Ed.: Baş, T., Akturan, U., Seçkin Yayıncılık. Ankara. s: 113-117.
Bogdan, R. C. and Biklen, S. K. (1992). Qualitative Research for Education: An Introduction to Theory and Methods. Boston: Allyn and Bacon.
Çelik, F. (2005). İç Göçler: Teorik Bir Analiz. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 14(2), 167-184. Erişim adresi: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ cusosbil/article/view/5000001063/5000001754
Cho, J., and Trent, A. (2006). Validity in Qualitative Research Revisited. Qualitative Research, 6 (3), 319-340. https://doi.org/10.1177/1468794106065006
Esendemir, Ş. (2016). Türkiye’de Yerinde Yaşlanma ve Mekan Gerontolojisinin Temel Parametlerleri. Sosyoloji Dergisi, 36 (1), 13-31.
Evcil, N., Dökmeci, V. and Kıroğlu, G. B. (2006). Regional Migration in Turkey: Its directions and Determinants. 46th European Congress of the Regional Science Association. Greece.
Glaser, B. (1978). Theoretical Sensitivity. San Francisco: University of California.
Gözübüyük Tamer, M. (2017). Yaşlı Hastalarına Bakım Veren Kadınların Deneyimleri Işığında “Evde Bakım Hizmetinin” Değerlendirilmesi Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 26(1), s. 157-186 Erişim adresi: http://search.ebscohost.
com/login.aspx?direct=true&db=a9h&AN=124258817&lang=tr&site=edslive&authtype=ip,uid
Hablemitoğlu, Ş. ve Özmete, E. (2010). Yaşlı Refahı. Ankara: Kilit Yayınları
Hammersley, M. (2007). The Issue of Quality in Qualitative Research. International Journal of Research and Method in Education, 30, 287–305.
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2008). Türkiye’nin Demografik Dönüşümü. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü.
Hoof,J., Kazak, J.K., Perek-Białas, J.M. and Peek,S.T.M. (2018). The Challenges of Urban Ageing: Making Cities Age-Friendly in Europe. Intrnational Journal of Environmental Research Public Health, 15, 2473
İmamoğlu, V. (2015). İleri Yaşlardaki Türklerin Yaşam Çevreleri ve Daha İyi Bir Yaşam İçin Öneriler. Journal of the Faculty of Architecture, 32(1), 105-119.
Jie, Y. and Rosenberg, M.W. (2019). Aging and the Changing Urban Environment: The Relationship Between Older People and the Living Environment in Post-Reform Beijing, China, Urban Geography, DOI: 10.1080/02723638.2019.1643172
Köroğlu, C. Z. ve Köroğlu, M. A. (2015). Mekanın Dönüşümü ve Yaşlılık Üzerine: Kentleşme ve Yaşlılık Olgusu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 41(8), 812- 821.
Özmete, E. (2016). Türkiye Aktif ve Sağlıklı Yaşlanma Araştırması. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü.
Özmete, E. (2017). Türkiye’de Kuşaklararası Dayanışmanın Değerlendirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Phillips, D. R., Siu, O. L., Yeh, A. G. O. and Cheng, K. H. C. (2004). Factors Influencing Older Persons’ Residential Satisfaction In Big and Densely Populated Cities in Asia: A Case Study in Hong Kong. Ageing International, 29(1), 46-70.
Rantz, M. J., Dorman Marek, K., Myra, A., Rebecca, A., Jhonson, D. O. ve Porter, R. (2005). Tiger Place: A New Future of Older Adults. Journal of Nursing Care Quality, 20(1), 1-4.
Rioux, L. (2005). The Well-Being of Aging People Living Their Own Homes. Journal of Enviromental Psychology, 25(1), 231-243.
Sarıipek, D. (2016). Demographic Shift and Elderly Care in Turkey. Journal of Social Security 2 (6), 93-112. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/articlefile/297671
Sivam, A. and Karuppannan, S. (2000). Factors Influencing Old Age Persons’ Residential Satisfaction: A Case Study of South Australia. Sociology Conference, University of South Australia.
Steels, S. (2015). Key Characteristics of Age-friendly Cities and Communities: A Review. Cities, 47(1), 45-52.
Şentürk, M. ve Kurtkapan, H. (2017). Yaşlılığın Mekansallaşması: Kadıköy Moda’daki Bir Apartman Üzerine Nitel Bir Çalışma. Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 1(1), 4-19.
Tekeli, İ. (2008). Göç ve Ötesi, İlhan Tekeli Toplu Eserler-3, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Tekten Aksürmeli, Z. S. (2017). Yaşlılık Ekseninde Türkiye’de İç Göç ve Kent. Akademik Bakış Dergisi, 64(1), 703-716.
Timmermann, S. (2012). To “Age in Place” or Not… That Is the Question. Journal of the Financial Service Professionals, 66(1), 24-26.
TÜİK. (2013). Nüfus Projeksiyonları, 2013-2075. Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Adresi: www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15844
TÜİK. (2014). İstatistiklerle Yaşlılar. Türkiye İstatistik Kurumu. Ankara.
TÜİK. (2017b). Temel İstatistikler. Türkiye İstatistik Kurumu. Ankara.
TÜİK. (2017c). Aile Yapısı Araştırması, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Adresi: www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21869
TÜİK. (2017a). İstatistiklerle Yaşlılar, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Adresi: www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=24644
TÜİK. (2018). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni.
TÜİK. (2020). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni.
United Nations. (2017). World Population Prospects. Erişim adresi: https://esa.un.org/ unpd/wpp/Publications/Files/WPP2017_KeyFindings.pdf
Ünalan Cöbek, P., Uzuner, A., Dinç, D. ve Çifçili, S. (2009). Bakıcıların Sesi; Yaşlılar ve Bakıcılık Hakkındaki Algı ve Tutumları. Türk Geriatri Dergisi, 21(1), 18-24.
Weber, R.P. (1990). Basic Content Analysis. Newbury Park, CA: Sage Publications.
Wiles, J. L., Neibing, A., Guberman, N., Reeve, J. and Allen, R. E. S. (2011). The Meaning of “aging in place” to Older People. The Gerontologist, 52(3), 357-366.
World Health Organization. (2011). Global Health and Aging. Erişim adresi: http://www. who.int/ageing/publications/global_health.pdf
Yakar, M. (2012). İç ve Dış Göçlerin Kırsalda Nüfusun Yaş Yapısına Etkisi: Emirdağ İlçesi Örneği. Coğrafi Bilimler Dergisi, 10 (2), 129-149.
Yaylagül, N.K. (2015). Yerinde Yaşlan(ama)ma: Kentsel Dönüşüm ve Yaşlılık. 8. Ulusal Yaşlılık Kongresi: Yerinde Yaşlanma. 66-71.