Türkiye’de yaşayan özürlülerin eğitim ve mesleki profilleri
Özürlülerin rehabilitasyonu “özürlüleri fiziksel, duyusal, mental ve psikososyal açıdan optimal düzeylerine kavuşabilmelerini sağlayan bir süreç” olarak tanımlanmaktadır. Ülkemizde özürlülerin eğitim düzeyinin yükseltilmesi ve iş istihdamı konusunda önemli çalışmalar yapılmasına rağmen sosyal ve ekonomik yaşama katılmaları oldukça kısıtlıdır. Bu çalışmanın amacı özürlülerin eğitim ve mesleki profillerini yansıtmaktır. Çalışmaya Türkiye’nin farklı şehirlerinden 275 gönüllü özürlü birey katılmıştır. Bireylerin eğitim düzeyi, meslek ve çalışma durumları sorgulanmıştır. Ayrıca, yaşam kalitesi düzeylerini belirlemek için CDC HRQOL-4 kullanılmıştır. Çalışma sonucuna göre %33,8’inin ilkokul mezunu olduğu, %49,1’inin mesleki eğitim almış olmalarına rağmen, sadece %23,3’ünün çalıştığı saptanmıştır. %51,9’unun ise mesleki eğitim almadığı tespit edilmiştir. Özürlülerin %43,3’ü genel sağlıklarını orta düzeyde tanımlamışlardır. Çalışma imkânı bulamayan özürlülerin genel sağlık düzeylerinin daha çok etkilendiği bulunmuştur. Sonuç olarak, ülkemizde işsizliğin özürlülerin de yaşam kalitelerini azaltan önemli bir faktör olduğu gözlenmiştir.
Profile of education level and work status of the people with disabilities living in Turkey
Rehabilitation of the disabled has been defined as “a process aimed at enabling them to reach and maintain their optimal physical, sensory, intellectual and psycho-social levels”. Although some projects have been done in our country, which are to improve disabled subjects’ education level and workability, their participation in social and work place is very limited. The aim of this study is to describe education level and work status of the disabled. Two hundred and seventy five people with disabilities living in different cities of Turkey were interviewed in this study. Education level, occupation and work status of the participants were collected. In addition to this, the CDC HRQOL-4 was used to measure their health related quality of life. Majority of the sample (33.8%) are less educated (graduated elementary school). Although 49.1% of the sample participated in various vocational rehabilitation programs, only 23.3% of them are currently employed. 43.3% of them reported moderate self-rated health. It was found that self-rated health of the disabled subjects, who could not be employed (currently not working), affected more than the employed ones. In conclusion, the results of this study indicate that unemployment is a very important factor also in decreasing health related quality of life of the disabled living in Turkey.
___
- Bas Aslan, U., Cavlak, U., Yagcı, N., Baksan, E., “Reliability and Validity of the Turkish Version of the Cdc Hrqol-4 Scale in Patients with Chronic Low Back Pain”, Pak J Med Sci, October - December 2010, Vol. 26 No. 4, pp.875-879.
- Bilgin, K.U. (2000), “Özürlülerin Çalışma Hayatındaki Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Kamu - İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Kamu İşletmeleri İşverenleri Send., Ankara-Temmuz 2000, C.5, S.4, s.21-38.
- Ekin, N. (1971), Gelişen Ülkelerde ve Türkiye’de İşsizlik, İ.Ü. İktisat Fak., İktisat ve İçtimaiyat Enst. Yayını: 68, İstanbul.
- Kınık, Ö. (2005), Türk İş Hukukunda Özürlü Çalıştırma Yükümlülüğü, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuk Anabilim Dalı Özel Hukuk Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Öztürk, F., “İŞKUR’un 2006 Yılı İşgücü Yetiştirme Kursları İle İlgili İstatistikleri”, http://www. iskur.gov.tr/mydocu/iskurelkitabi/5/bolum5-1.doc.
- Slesına, W., Rennert, D., Patzelt, C., Prediction Models on Return to Work of Rehabilitants Following Vocational Training Programme Participation Rehabilitation, 2010 Aug;49(4), pp.237-47. Epub 2010 Jul 30.
- T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı (1999), 1. Özürlüler Şur’ası. Çağdaş Toplum Yaşam ve Özürlüler Komisyon Raporları Genel Kurul Görüşmeleri, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Matbaası, Ankara.
- Türkiye İş Kurumu İşlemler El Kitabı, Bölüm 5.1 "İşgücü Eğitimi", http://www.iskur.gov.tr/mydocu/ iskurelkitabi/5/bolum5-1.doc, s.2-3, 20.11.2007.
- Türkiye Özürlüler Araştırması (2002), http://www.ozida.gov.tr Waddell G, Burton Ak, Kendall Nas (2008), Vocational Rehabilitation: What Works, For Whom, and When?, Stationery Office, London.
- Young A.E. (2009), "Return-to-Work Experiences: Prior to Receiving Vocational Services", Disabil Rehabil;31(24), pp.2013-22.
- ISSN: 2148-9424
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2012
- Yayıncı: Aile,Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı