Gençlerde Dijital Bağımlılık Sorunu Üzerine Bir Değerlendirme

Türkiye’de, yaklaşık 65,8 milyon internet, 60 milyon sosyal medya ve 77 milyon mobil kullanıcı bulunmaktadır. İnternete bağlı dijital ortamların kullanım süresi giderek artmaktadır. Yapılan araştırmalara göre Covid-19 pandemi döneminde gençlerin bu mecraları kullandıkları süre iki katına çıkmıştır. Dijital medyayı kullanan bazı gençler çevrimiçi ortamlarda hem sorumluluklarını ihmal edebilmekte hem de yanlış tutum ve davranışlar geliştirebilmektedir. Bu nedenle çevrimiçi ve çevrimdışı dijital ortamların doğru, sınırlı ve faydalı bir şekilde kullanılması konusunda stratejiler belirlenmelidir. Bu makalenin amacı, dijital medyanın aşırı kullanılmasından kaynaklanan dijital bağımlılığın nedenlerini, gençler için oluşturduğu riskleri ve alınabilecek bazı önlemleri daha önce yapılmış çalışmaları inceleyerek açıklamaktır. Çalışma derleme bir çalışmadır. Öncelikle literatur taraması yaparak dijital bağımlılığın, dijital ortamlarda kaçınılmaz olan durumların neler olduğu, üzerinde durulmaktadır. Sorunlu internet kullanımı ile birlikte bağımlılık nedenleri tartışılmaktadır. Dijital mecraların, hayatı kolaylaştırmasının yanısıra gençlere akademik başarısızlık, özsaygı kaybı, stress, depresyon ve kaygı gibi olumsuz etkilerinin de olduğu hakkında bilgi verilmektedir. Ardından djital mecraları sınırlı, faydalı ve üretken kullanımı destekleyen aynı zamanda dijital bağımlılığı önleme, bağımlılıktan korunma ve kurtulmaya yönelik yapılan müdahale çalışmalarına değinilmektedir. Bu çalışmanın dijital bağımlılık konusunda araştırma yapan akademisyenler başta olmak üzere dijital platformları faydalı, sınırlı, üretken kullanmaya yönelik araştırma yapan öğretmen, sosyolog, psikolog, medya, pazarlama, mühendis gibi sahada hizmet verenlerin başvuracağı çalışma olacağı düşünülmektedir.

An Evaluation on The Problem of Digital Addiction in Youth

There are approximately 65.8 million internets, 60 million social media, and 77 million mobile users in Turkey. The usage time of digital media connected to the Internet is increasing gradually. According to the research, the time that young people use these channels during the Covid-19 pandemic period has doubled. Some young people who use digital media can neglect their responsibilities and develop wrong attitudes and behaviors in online environments. As a result of this, material and moral damage may also occur. For this reason, strategies should be determined on the correct, limited, and beneficial use of online and offline digital environments. The purpose of this article is to explain the causes of digital addiction caused by excessive use of digital media, the risks it poses to young people, and some precautions that can be taken by examining previous studies. The study is a compilation study. First of all, by scanning the literature, it is focused on what are the inevitable situations of digital addiction in digital environments. The causes of addiction along with problematic internet use are discussed. In addition to making life easier, digital media also provides information about the negative effects of academic failure, loss of self-esteem, stress, depression, and anxiety on young people. Then, intervention studies aimed at preventing, protecting against, and getting rid of digital addiction are mentioned, which support the limited, useful, and productive use of digital media, and also support digital addiction prevention. It is thought that this study will be a study that will be applied to those who serve in the field such as teachers, sociologists, psychologists, media, marketing, and engineers who research useful, limited, productive use of digital platforms, especially to academics who research digital addiction.

___

  • Akbulut, Y. (2013). Çocuk ve ergenlerde bilgisayar ve internet kullanımının gelişimsel sonuçları. [Developmental implications of computer and internet use among children and adolescents]. International Journal of Educational Research, 3(2), 53-68.
  • Alexiou, A., Schippers, M. & Oshri, I. (2012) Positive psychology and digital games: the role of emotions and psychological flow in serious games development Psychology, 3(12A), 1243-1247. Erişim adresi: http://dx.doi.org/10.4236/psych.2012.312A184.
  • Anlayışlı, C. & Bulut-Serin, N. (2019). A study on internet addiction and depression among high school students due to gender, academic success and internet usage duration. Folklore/literature. 25 (97-1-1). doi:10.22559/folklor.977
  • Arğın, E. (2019). The social media addiction and narsist tendencies of the generation z: elaziğ province case. Eurasian Journal of Social and Economic Research (EJSER). 6 (6). 166-184.
  • Aycanoğlu, C. (2017). Bağlanma tarzları ve internet bağımlılığının evlilik uyumuna etkisi, (Unpublished doctoral thesis). Marmara Üniversitesi Sağlik Bilimleri Fakültesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Aydın, A. (2020). Disinformation in social media in post-truth period: the covid-19 (new coronavirus) pandem process. Asya Studies, 4 (12), 76-90. Doi: 10.31455/asya.
  • Aydoğan F. (Temmuz 2017). Dijital çağın çocuklarının serbest zamanı, TRT Akademi, 2(4).
  • Babacan, M.E. (2016). Sosyal Medya ve Gençlik. İstanbul: Açılım Kitap.
  • Bağatarhan, T. & Siyez, D. M. (2017). Programs for preventing ınternet addiction during adolescence: A systematic review]. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 4, 243–265. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2017.4.2.0015.
  • Baştürk-Akca, E. & Sayımer, İ. (2017). Cyberbullying, It’s Tyeps And Related Factors: An Evaluation Through The Existing Studies. AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology, 8 (30), 7-19. doi: 10.5824/1309-1581.2017.5.001.x.
  • Bayrak, T. (2021). The phenomenon of dıgıtal obesıty as a result of addıctıon ın the new medıa: Netflıx Türkiye. Journal of New Media. Erişim adresi: Https://Orcid.Org/0000-0003-0776-1606.
  • Berber-Çelik, Ç. (2016). Educational Intervention for Reducing Internet Addiction Tendencies. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3, 365‒386.
  • Berdibayeva, S., Garber, A., Ivanov, D., Massalimova, A. Kukubayeva, A. & Berdibayev, S. (2016, February). Psychological prevention of older adolescents’ interpersonal relationships, who are prone to internet addiction, Procedia-Social and Behavioral Sciences. 217, 984-989.
  • Bozkurt, A. & Genç-Kumtepe, E. (2014, Şubat). Oyunlaştırma, oyun felsefesi ve eğitim: Gamification. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri XVI, Mersin Üniversitesi, Mersin. Erişim adresi: https://ab.org.tr/ab14/bildiri/233.pdf
  • Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: yeni normal ve yeni eğitim paradigması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6 (3), 112-142.
  • Canbek, A. (t.y.). Akışkan gözetim ve denetime gönüllü katılımın yeni kamusal alanı olarak sosyal medyaya bir bakış. Erişim adresi: http://www.umut.org.tr/userfiles/files/Aybek%20Canbek.pdf.
  • Çaycı, B. & Karagülle, A.E. (2016).Digitalization of communication and cultural hybridization. Global Media Journal TR Edition, 6 (12).
  • Cengiz, S., Peker, A. & Demiralp, C., (2020). Happiness as a predictor of digital game addiction. Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 7(1), 21-34 .
  • Değirmencioğlu, G. (2016). The future of journalism and innovation reporting in the digitization age. TRT Akademi,1(2), 590-606.
  • Demircan Uza, C. (2019). Üniversite öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı ve nomofobi ile mizaç karakter arasındaki ilişkinin incelenmesi, (Unpublished master's thesis), Hatay Mustafa Kamal Üniversitesi Tayfur Ata Sökmen Tıp Fakültesi Uzmanlık Tezi, Hatay.
  • Dı̇kmen, M. (2021). Relationship between university students' depression levels and social media addiction in the covid-19 outbreak: A structural equation model. Journal of Dependence. 28(20). 2.
  • Doğan-Keskin, A. (2019). Oyun bağımlılığı müdahale programının ergenlerin oyun bağımlılığı ve oyun motivasyonu ile duygusal davranışsal sorunlarına ve annelerinin düşüncelerine etkisinin incelenmesi. (Unpublished master's thesis), Ankara Üniversitesi Çocuk Gelişimi Anabilim Dalı. Ankara. Erişim adresi: file:///C:/Users/my/Downloads/585861.pdf.
  • Dönmez, İ. & Gürbüz, S. (2020). Determining the cognitive structures of university students on covid-19 virus. MANAS Journal of Social Studies. 9 (4), 2159-2172.
  • Duhigg, C. (2012). Alışkanlıkların Gücü. (Handan Balkara Çevikus, Çev.). İstanbul: Boyner Yayınları. Dünya internet kullanımı. Erişim adresi: https://dijilopedi.com/2020-dünya-internet-kullanımı-ve-sosyal-medya- istatistikleri, 06/12/2021 saat:10:20).
  • Ertemel, A.V. & Aydın, G. (2018). Technology addiction in the digital economy and suggested solutions. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, (4). 665‒6905.
  • Erten, P. (2019, Nisan). Digital divide. International Journal of Education Science and Technology), 5 (1), 15-23.
  • Eşgi, N. (2013). Comparison of digital native children’s and their digital immigrant parents’ perceptions related to internet addiction. H. U. Journal of Education. 28(3), 181-194.
  • Göldağ, B. (2018). The investigation of the digital play dependency levels of high school students with respect to demographic characteristics. YYU Journal of Education Faculty. 15(1):1287-1315.
  • Gürültü, G. (2016). Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları ve akademik erteleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Unpublished master's thesis). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Horzum, M.B. & Ayas, T. (2014). Orta öğretim öğrencilerin psikolojik belirtilere göre sanal zorba ve sanal mağdur düzeylerinin yordanması. Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying, 2014, 1 (2), 21-36. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ojtac/issue/28472/303450
  • Karabıyık-Barbarosoğlu, F. (2016). Şov ve Mahrem, İstanbul: Profil Kitap.
  • Karaduman, M. & Acıyan, E. (2020). An evaluatıon on dıgıtal games and addıctıon ın the context of baudrıllard's sımulatıon theory. Trakya University Journal of Social Science. 22 (1), 453-472. Doı: 10.26468/Trakyasobed.550935.
  • Karataş, Z. (2020). Social ımpacts of covıd-19 pandemic, change and empowerment. Turkish journal of Social Work Research, Covıd-19 Özel Sayısı, 3-17.
  • Karatay, S. (2018). Hyperconnectıvıty Kavramı Bağlamında Mobil Sosyal Medya Uygulamaları: Nomofobi ve Fomo Rahatsızlıklarına Yönelik Bir Araştırma, (Unpublished master's thesis), İstanbul, 44-45- 55-56-84.
  • Kaya-Erdem, B., Civan Kemiksiz, R. (2019). Çevrimiçi Dönüşümün Mesleki Tezahürü: E-Spor Faaliyetleriyle “Dijital Oyuncular Kuşağı”. (Unpublished master's thesis). İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi, İstanbul.
  • Keskı̇n, M. & Özer-Kaya, D. (2020). Evaluation of Students’ Feedbacks on Web-Based Distance Education in the COVID-19 Process. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 59-67.
  • Kırmızıgül, H. (2020). The covıd-19 pandemıc and the resultıng educatıon process. Eurasian Journal of Researches in Social and Economics (EJRSE). Covıd-19 Özel Sayısı 2, 283-289.
  • Kıvanç, T. (2019). Sosyal medya bağımlılığının sonuçları, Metin Işık vd (Yay. haz.) Internatıonal Journal of Socıal Scıences. 2618-6284 2(1).
  • Küçük, Y. & Çakır, R. (2020). Investigation of Digital Game Addictions of Secondary School Students with Various Variables. Turkish Journal of Primary Education (TUJPED), 5(2),133-154.
  • Kuyucu, M. (2014). Y generation and facebook: A research on the use habits of facebook of y generation. Electronic Journal of Social Sciences. 13(4950), 55-83.
  • Nergiz, H. & Nergiz Fidan, S. (2021, Nisan). Analysis of turkish national graduate theses ınvestigating digital game addiction in children, adolescents and young people. Journal of Youth Research, 9(23) • 53-70.
  • Newport, C. (2019). Dijital minimalizm, Cansen Mavituna (Trans. Ed), İstanbul: Metropolis Yayıncılık.
  • Ögel, K. (2012). İnternet bağımlılığı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Öz, A. (2018). Sosyal medya ortamında gösterişçi tüketim: bir uygulama, (Unpublished master's thesis), Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
  • Özden, Ö. (2019), Üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyi ile psikolojik ihtiyaçların doyumu ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, (Unpublished master's thesis), Atatürk Üniversitesi. Erzurum.
  • Özkan, G. (2019). Ergenlerde internet bağımlılığı ve aile işlevselliği ilişkisi (Unpublished master's thesis). Celal Bayar Üniversitesi. Manisa.
  • Öztürk, L. (2002). Dijital uçurumun küresel boyutları. Ege Akademik Başarı Dergisi. 2(1), Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/556778.
  • Payot, J. (1932). İrade terbiyesi, Münür Raşit (Trans. Ed) İstanbul: Nadir Kitap.
  • Sayar, K, Yalaz, B. (2019). Ağ sanal dünyada gerçek kalmak, İstanbul: Kapı Yayınları.
  • Soyöz-Semerci, Ö.U. (2020). Dijital Oyun Bağımlılığı ve Sosyal Medya Kullanımı: Lise Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması. (Unpublished master's thesis) Uşak Üniversitetisi İletişim Anabilim Dalı. Uşak.
  • Sucu, İ. (2020). The First Steps of the Transformation in the New World Order in Communication and Media: Covid-19 A New Digital Age at the Beginning of the End. Journal of Social Sciences, 3 (2), 556-566.
  • Tarhan, N. & Nurmedov, S. (2017). Bağımlılık ‘Sanal veya Gerçek Bağımlılıkla Başa Çıkma, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • The Social Dilemma, Netflix. Erişim adresi: https://www.netflix.com/tr/ (2.10.2021/ saat:08:30).
  • Tiryaki, S. (2015). Sosyal medya ve facebook bağımlılığı, Konya: Literatürk Academia.
  • Tuğyam-İlhan, T. (2018), Sosyal medya kullanımında gösteriş tüketimi eğiliminin x, y ve z kuşakları açısından değerlendirilmesi. (Unpublished master's thesis). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Türkiye İstatistik Kururmu (TÜİK). Erişim adresi: https://www.tuik.gov.tr/ 06/12/2021 saat: 10:20).
  • Türkyılmaz, M. (2015). Facebook bağımlılığı ölçeğinin türkçeleştirilmesi ve facebook bağımlılığının okuma becerisine etkisi. The journal of academic social science studies, 36, Summer II. p.265-280.
  • Tutgun-Ünal, A. (2015). Sosyal medya bağımlılığı: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. (Unpublished doctoral thesis). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Twenge, J.M. (2013). Ben Nesli, Esra Öztürk.(), İstanbul: Kaknüs Yayınları. We-Are-Social, Erişim adresi: https://wearesocial.com/uk/blog (2.10.2021/ saat:08:30).
  • Yalçın-Irmak. A. & Erdoğan, S. (2016). Digital game addiction among adolescents and younger adults: a current overview. Psikiyatri Dergisi, 27 (2): 128-37.
  • Yengı̇n, D. (2019). Digital addiction as technology addiction. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 9 (2), 130-144.
  • Yılmazsoy, B. & Kahraman, M. (2017). Addiction to social media and usage of the social media for educational purposes: the facebook example. Journal of Instructional Technologies &Teacher Education. 6 (1), 9-20.
  • Yiğit, E. & Günüç, S. (2020). Determination of children’s family profiles according to their digital game addiction. YYU Journal of Education Faculty. 17(1):144-174.
  • Yiğit, Z. (2009). A crıtıcal vıew ın medıa and the truman show. e-Journal of New World Sciences Academy, 4 (4).