Orhan DENGİZ, Aziz ŞİŞMAN, Çoşkun GÜLSER, Yasemin ŞİŞMAN

Arazi Toplulaştırmasında Kullanılan Arazi Kalite Derecelendirme Yöntemine Alternatif Yaklaşım

Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün yapmış olduğu arazi toplulaştırması projelerindeki arazi dereceleme işlemlerinde halen Storie Indeks yöntemi kullanılmaktadır. Bu yöntemin çeşitli yetersizliklerinin olduğu bilinmekle birlikte alternatif bir yöntem üzerinde de çok fazla çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, arazi toplulaştırma projelerinin önemli bir aşamasını oluşturan toprak indeksinin belirlenmesinde kullanılabilecek Arazi Kalite İndeks yöntemi ile Storie İndeks yönteminin karşılaştırılmasıdır. Çalışma Samsun'un Bafra ilçesine bağlı Örencik Köyü ve civarındaki 273 ha'lık bir alanda gerçekleştirilmiştir. Çalışma alanına ait haritalama birimleri ve indeksler için gerekli olan toprak parametrelerinin belirlenmesinde sayısal detaylı toprak haritasından yararlanılmıştır. Her iki yöntemle elde edilen toprak indeks değerleri, her bir farklı haritalama ünitesinin sahip olduğu arazi ve toprak karakteristikleri dikkate alınarak kıyaslanmış ve elde edilen sonuçlar yöntemlerin toplulaştırma amaçlı toprak indekslerinin belirlenmesinde kullanılabilirlikleri yönünden değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Storie İndeksinde araştırma alanının 237,86 ha'ı çok iyi ve iyi sınıf olarak sınıflandırılırken, 34,96 ha'lık alan ise orta düzeyde sınıflandırılmıştır. Arazi Kalite İndeksine göre toplam alanın 198,87 ha'ı en uygun tarım alanlarını (S1) oluştururken, yaklaşık %11,49'u ise tarıma uygun olmayan (N) alanları oluşturmaktadır. Ayrıca yine AKİ'ya göre alanın yaklaşık %13'ü tarımsal kullanımlar açısında zayıf olan alanları oluşturmaktadır. Aynı zamanda bu çalışma ile Stori İndeks ve Arazi Kalite İndeks haritalarının parsel değer sayıları üzerindeki etkileri ve farklı sonuçlara sahip oldukları da belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

AKI, arazi toplulaştırma, SI, toprak etüd ve haritalama, LQI, land consolidation, SI, soil survey and mapping

Alternative Approach for Land Quality Classification Used for Land Consolidatin

General Directorate of Agricultural Reform still use Storie Index method for land consolidation. In spied of knowing that there are insufficient parts of this method, not much studies on alternative methods have been carried out yet. The aim of this study is to compare Land Quality Index and Storie Indeks to determine soil index which is one of the most important phases in land consolidation projects. This study was carried out about 273 ha area in Örencik village and its near vicinity located at Bafra district of Samsun province. Land mapping units and some soil parameters required for indexes were taken from digitized detailed soil map. Soil index values obtained from each method were compared with the consideration of land and soil characteristics of each mapping units, and results were assessed in the scope of determination of soil indexes in terms of applicability for so-called methods in land consolidation. According to results, while 237.86 ha of the total area was classified as very good and good, 34.96 ha was classified as medium class in Storie Index. On the other hand, according to Land Quality Index, 198.87 ha of the total area was classified as suitable for agricultural activity (S1) whereas about 11.49% of the study area was classified as non-suitable class. In addition to that, about 13% of the study area's lands were also classified as low according to LQI. Besides, the effects and different results of Storie Index and Land Quality Index maps on plot number values were determined.

Keywords:

-,

PDF

___

Cangir C, Boyraz, D (2002). The Complex Root Parametric System for Land Eveluation Method on Soils of The Thrace Region. International Conference on Sustainable Land Use and Management. Çanakkale.
Çay T (2013). Arazi Düzenlemesi Mevzuatı, SS 436. ISBN:978-975-97743-1-8, Konya.
Davis R A (1992). Depositional Systems: An Introduction to Sedimentology and Stratigraphy. Prentice Hall, New Jersey.
Dengiz O, Göl C, Ekberli İ, Özdemir N (2009). Farklı Aluviyal Teras Şekilleri Üzerinde Oluşmuş Toprakların Dağılımı ve Özelliklerin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 24(3); 184-193.
FAO (1977). A Framework for Land Evaluation. International Institute for Land Reclamation and Improvement/ILRI. Publication 22. Wageningen, The Netherlands 87p.
Günal H (2006). Ardışık İki Topografyada Yer Alan Toprakların Oluşumları ve Sınıflamaları. GOU. Ziraat Fakültesi Dergisi, 23 (2), 59-68
Khiddir S M (1986). A Statistical Approach in the Use of Parametric Systems Applied to the FAO Framework for Land Evaluation. PhD. Thesis University of Gent, Belgium.
Soil Survey Staff (1999). Soil Taxonomy. A Basic of Soil Classification for Making and Interpreting Soil Survey. U.S.D.A Handbook No: 436, Washington D.C.
Storie R E (1937). An Index for Rating the Agricultural Valuve of Soils, University of California, Agricultural Experiment Station Berkley, California.
Thorntwaite C W (1948). An Approach to a Rational Classification of Climate, Geographic Review, 38: 55-94.
Yıldız N (1983). Arazi Toplulaştırması. Yıldız Üniversitesi Yayınları, Sayı: 167, İstanbul.