Hicretin Habercisi Olarak Akabe Biatları’nın Yeri ve Önemi

İslam dininin teşekkül ve devletleşme aşamasında en büyük paya sahip olan Yesrib (Medine) şehri ve Evs ve Hazrec isimli iki Arap kabilesinden oluşan halkı, İslam tarihi açısından büyük önem arz etmektedir. Hz. Peygamber Kureyş’in baskı ve eziyetleri karşısında civar kabilelerle görüşmelere başlamış bunun için de büyük kitlelere ulaşabileceği hac mevsimlerini tercih etmiştir. Bilhassa eşi Hz. Hatice ve onu koruyup kollayan, himaye eden amcası Ebu Talib’in vefatı üzerine Hz. Peygamber görüşmelerini sıklaştırmış ve Akabe denilen mevkide Yesrib halkı ile görüşme fırsatı bulmuştur. Bu görüşme sonucunda Yesrib halkı peyderpey İslamiyet’i benimsemiş, başta Allah Resulü olmak üzere Mekke’de yaşayan Müslümanları şehirlerine davet ederek onları canları pahasına koruyacaklarına ve yuvalarını sonuna kadar açacaklarına dair yemin etmişlerdir. Hz. Peygamber ve sahabiler bu vaadin akabinde doğup büyüdükleri yurtlarını terk ederek hiç bilmedikleri bir şehre, sırf dinlerini özgürce yaşayabilecekleri ve güven içinde olacaklarından emin oldukları Yesrib’e hicret etmişlerdir.
Anahtar Kelimeler:

Siyer, Akabe, Yesrib, Mekke, Biat.

The Treaty of Aqabah, The Messenger of The Hijrah

The city of Yathrib (Medina), which has the biggest role in the formation and statehood of the religion of Islam, and its people, consisting of two Arab tribes named Aws and Khazraj, have great importance for Islamic history. The Prophet (pbuh) started negotiations with the surrounding tribes in the face of the oppression and persecution of the Quraysh and preferred the hajj seasons in which he could reach large masses. Especially after the death of his wife, Khadija, and his uncle, Abu Talib, who guarded and protected him, the Prophet (pbuh) increased his meetings and had the opportunity to meet with the people of Yathrib in a place called Aqabah. As a result of this meeting, the people of Yathrib gradually adopted Islam, called Muslims in Mecca, especially the Messenger of Allah, to their cities, and swore that they would protect them at the risk of their lives and open up their houses to the end. Following this promise, the Prophet (pbuh) and his companions left their homes, where they were born and grew up, and migrated to Yathrib, a city they had never known, where they could practice their religion freely and be sure that they would be safe.

___

  • adh-Dhahabi, Shams ad-Dīn adh-Dhahabi (d. 748). Tarikh al-Islam ve Wafayat al-Mashahir wa’l-A’lam. thk. Ömer Abdüsselam Tedmuri. Beyrut: 1990.
  • al-Baladhuri, Aḥmad ibn Yaḥya ibn Jabir (d. 279). Ansab al-Ashraf. trans. Hikmet Akdemir. İstanbul: İlk Harf Yayınevi, 2018.
  • al-Bayhaqi, Abu Bekir Aḥmad ibn Ḥusayn ibn Ali (d. 458). Dala'il al-Nubuwwa wa Ma'rifat Ahwal Sahib al-Shari'ah. Beyrut: 1985.
  • al-Jawzi, Abu al-Faraj Ibn ul-Qayyim, Ibn al-Jawzi al-Hanbali. Zaad al-Ma’ad, trans. Şükrü Özen, H. Ahmet Özdemir, Mustafa Erkekli. İstanbul: İklim Yayınları, 1989.
  • al-Hilali, Muḥammad Taqı-ud Din, Muḥammad Muḥsin Khan. Translation of the Meaning of the Noble Qur’an into the English Language. al- Madinah al-Munawwarah.
  • al-Sallabi, Ali Muhammad. Siyer-i Nebi I-II. trans. Mustafa Kasadar, Sadullah Ergin, Şerafettin Şenaslan. İstanbul: Ravza Yayınları, 2017.
  • al-Tabari, Abu Jafar Muhammad b. Jarir (d. 310). Tarikh-i Tabari. trans. M. Faruk Gürtunca. İstanbul: Sağlam Yayınevi.
  • al-Zurqani, Abu Abdullah Abd al-Baqi (d. 1122), Sharh al-Mawahib al-Ladunniyyah, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1992.
  • Apak, Adem. İslam Tarihi 1, (Hz. Muhammed (sav) ve Dönemi). İstanbul: Ensar Neşriyat, 2006.
  • Gadban, Münir Muhammed, Muhtasar Fıkhu’s-Sîre, çev. Mehmet Aydemir, İstanbul: Ravza Yayınları, 2015.
  • Azzam, Laila, Aisha Gouverneur, The Life of The Prophet Muhammad.
  • Hamidullah, Muhammad. İslam Peygamberi. trans. Salih Tuğ. Ankara: 2003.
  • Ibn Abd al-barr, al-Hafiz (d. 1071). al-Isti'ab fi Ma'rifah al-Ashab. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
  • Ibnü’l-Athir, Abu’l Hasan Izz al-din Ali b. Muhammed b. Abd al-karim (d. 630). Usd al-ghabah fi marifet al-Sahabe. thk. Muhammed İbrahim el-Bennâ. Dâru’l-Fikr.
  • Ibnü’l-Athir, Abu’l Hasan Izz al-din Ali b. Muhammad b. Abd al-karim (d. 630). al-Kamil fi’t-Tarikh. Riyad: Beytü’l-Efkâri’l-Devliyye.
  • Ibn Ḥajar, al-Askalani. al-Isabah fi Tamyiz al-Sahabah. Beyrut: 1328.
  • Ibn Hazm, Cevâmiu’s-Sîre (Siyer’in Özü). trans. Mehmet Salih Arı. İstanbul: 2004.
  • Ibn Hibban, Abu Hatim Muhammed b. Hibban (d. 354). es-Sîretü’n-Nebeviyye ve Ahbâru’l Hulefâ. trans. Harun Bekiroğlu. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2017.
  • Ibn Hisham, İmam Ebî Muhammed Abdülmelik b. Hişam (d. 213). as-Sirah an-Nabawiyyah. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2006.
  • Ibn Kathir, Abu al-Fida Imad ad-Din İsmail al-Omar b Kathir el-Qurashī Al-Dimashqī (d. 774). al-Bidaya va’n-Nihaya. Ürdün: Beytü’l-Efkâri’i-Devliyye.
  • Ibn Sa’d, Muhammad b. Sa’d b. Meni el-Khaşim al-Basri (d. 230). Kitâbü’t-Tabakâti’l-Kabîr. ed. Adnan Demircan. trans. Musa Kazım Yılmaz. İstanbul: Siyer Yayınları, 2014.
  • Irving, Washington, Hz. Muhammed, trans. Rukiye Erulaş, İstanbul: 2012.
  • Khalifa ibn Khayyat. Târîhu Halife b. Hayyât. trans. Abdulhalık Bakır. Ankara 2001.
  • Onkal, Ahmet. “Akabe Biatları”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları 1989.