II. Meşrutiyet'in ilanı sonrasında oluşan göreli özgürlük ortamı içinde özellikle İstanbul, Selanik, İzmir gibi sanayi kentlerindeki işçi kesimi örgütlenme hakkını kullanarak önemli sayıda "cemiyet" adıyla örgüt kurmuştur. Ne var ki, siyasi rejimin özgürlükçü boyutu uzun sürmemiş; İttihat Terakki Fırkası'nın 1913'te Bab-ı Ali baskını sonrasında iktidarı tam olarak ele geçirmesiyle işçi örgütlenmelerindeki olumlu gelişmeler duraklama dönemine girmiştir. Bu nedenle, yönetim ve yargı kurumlarının işçi örgütlenmelerine bakışını 1908-1913 ve 1913-1918 arası iki döneme ayırarak inceledik.

.