Kurtubî’nin “el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân” Adlı Tefsiri Çerçevesinde Cinler Meselesi

İnsanlık tarihinde en çok merak edilen konulardan biri cinlerin varlığı ve mahiyetidir. Cinlerin mevcudiyeti hakkında kesin deliller bulunmasına rağmen konuyla ilgili şüphe uyandıran bazı görüşler de mevzubahistir. Bu çalışmada, cinlerin varlığını kabul etmeyenlerin görüşlerinin isabetli olmadığı, Kur’ân, Sünnet, aklî ve bilimsel delillerle ortaya konulacaktır. Söz konusu delillerin gösterdiğine göre cinler de, insanlar gibi yapıp ettiklerinden sorumlu tutulacaklar ve amelleri gereğince ya cennet ya da cehennem ehlinden olacaklardır. Çalışmada cinlerin görülüp görülmemesi, birbirleriyle ve diğer varlıklarla teması ve etkileşimi tartışılacaktır. Cinlerle ilgili bu ve benzeri hususları ele alan makale ve kitapların yanı sıra cinler hakkında bilgi verenlerden biri de “el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân” adlı eserin müellifi Kurtubî’dir. Kurtubî, cinlerin varlığını inkâr edenlere onların gerekçelerinden daha güçlü delillerle karşı çıkarak cinlerin varlığını müdafaa etmiştir. Cinlerin birbirleriyle ve özellikle insanlarla karşılıklı etkileşimde olduklarını da ifade etmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Tefsir, Kur’ân, İnsan, Cin, Kurtubî

___

  • Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Huseyn b. Ali (v. 458 h.), es-Sünenü’l-kübrâ, thk. Muhammed Abdulkadir Atâ, 3. Baskı, Dâru’l-kutubi’l-ilmiyye, Beyrût, 1424/2003.
  • Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail (194-256 h.), Sahihu’l-buhârî, thk. Muhibuddin el-Hatib v.d. 1. Baskı, el-Matbaatu’s-selefiyye, Kahire,1400/1980.
  • Ebû Ubeyde Ma’mer b. el-Müsenna (v. 209/824), Mecâzü’l-Kur’ân, Mektebetü’l-Hancî, Mısır, ty.
  • Ebu Ya’lâ, Ahmed b. Ali b. Müsenna et-Temîmî (210-307 h.), Müsned, thk. Hüseyin Selim Esed, 1. Baskı, Dâru’l-me’mûn li’t-turâs, Beyrut, 1973.
  • Ferrâ’, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Ziyâd b. Abdillâh el-Absî (v. 207/822), Maâni’l-Kur’ân, 3. Baskı, Âlemü’l-kütüb, Beyrut, 1983.
  • Kurtubî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebûbekr (v. 671 h.), el-Câmiu li ahkâmi’l-Kur’ân, thk. Abdullah Abdulmuhsin et-Turkî, 1. Baskı, Beyrût, Muessesetu’r-risale, 2006.
  • Mâverdî, Ebû’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habîb (v. 450/1058), Tefsirü’l-Mâverdî en-Nüket ve’l-uyûn, thk. es-Seyyid b. Abdülmaksûd b. Abdurrahim, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, ty.
  • Mukâtil b. Süleyman (v. 150/767), Tefsir Mukâtil, thk. Abdullah Mahmud Şahhâte, 1. Baskı, Müessestü’t-tarihi’l-Arabî, Beyrut, 2002.
  • Müslim, Ebu’l-Hasan Müslim b. el-Haccâc (206-261 h.), Sahihu müslim, 1. Baskı, Dâru taybe, Riyad, 2006.