EKOLOJİK ÜTOPYALAR

Mevcut sistemin aksayan yönlerini çözmeyi ve toplumun kaybolmaya yüz tutmuş değerlerini canlandırmayı amaçlayan, aynı zamanda bu süreci özgürlük, eşitlik ve barış düşüncesiyle birleştiren mükemmeliyet arayışı ütopyaları yaratmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısında kaleme alınan ekolojik ütopyalar, doğayla uyumlu, kırsal yaşam özünde idealleştirilmiş ve komün topluluklar biçiminde oluşturulmuş çağdaş kentleşme politikaları ortaya koymaktadır. Bu çalışmada ekolojik ütopyalardan, Ernest Callenbach’in, Ekotopya, Robert Havemann’ın Yarın: Yol Ayrımındaki Sanayi Toplumu Eleştiri ve Gerçek Ütopya ve Joel de Rosnay’in Le Macroscope ve Ortakyaşar İnsan yapıtları incelenmektedir. Ekolojik ütopyalar, ideal bir toplum düzeni ve sağlıklı bir kentleşme için tüketim alışkanlıklarının değiştirilmesi, doğaya saygılı olunması, insanın doğanın bir parçası olduğunun unutulmaması ve en önemlisi çevre bilincinin gelişmesi gerektiği konusunda önemli varsayımlar içermektedir. Bu çalışmada, üç ekolojik ütopyacının, sanayi devrimi, küreselleşme, makineleşme ve kalkınma gibi faktörlerin etkisiyle değişime uğrayan tüketim alışkanlıklarını doğa temelli değiştirmeye yönelik kurguladıkları kentsel yaşamlar karşılaştırılarak açıklanmakta ve bu sürecin güncel kentleşme süreçleriyle ilişkisi incelenmektedir.

___

  • Aytaç, Ömer, (2006), “Tüketimcilik ve Metalaşma Kıskacında Boş Zaman”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (1), 27-53.
  • Callenbach, Ernest, (2010), Ekotopya, Çeviren: Osman Akınhay, Agorakitaplığı, 2. Baskı, İstanbul: İdil Matbaacılık.
  • Havemann, Robert, (2005), Yarın: Yol Ayrımındaki Sanayi Toplumu Eleştiri ve Gerçek Ütopya, Çeviri: Filiz Özçelik, 1. Baskı, İstanbul: Kaynak Yayınları.