“Schindlerin Listesi” Soykırım Öyküsünden Sinema-Mimarlık Arakesitinde “Berlin Yahudi Müzesi” Mekansal Çözümlemeleri

Bu çalışmada insanlık tarihinin dramatik hallerinden soykırımı, sinema sanatında Schidlerin Listesi (Schindler's List,  Steven Spielberg, 1993) filmi ve mimarlık sanatında Daniel Liebenskind ‘ın Yahudi müzesi üzerinden çözümlemeye çalışılmıştır. Diğer bir deyişle bu çalışma, Berlin Yahudi müzesini mimarı bir eser olarak Schidlerin Listesi,  filmindeki bilişsel hafızası ile karşılaştırmayı ve desteklemeyi denemektedir. Mimarlık ve sinema sanatı yoluyla bellek kavramı bir anlatı ve ifade aracı haline dönüştürülerek benzerlik ve farklılıklar açığa vurulmaktadır.   Yahudi müzesi inkâr edilen ve unutturulmak istenen hatıraların neredeyse bir reenkarnasyonu gibidir. Diğer bir deyişle, bu müze temsili bir mekânın üretimini açığa vurmaktadır. Bu dışa vurum “özür dileme eylemini” sergilemek ve ezilen insanların deneyimlerini empati olarak yeniden formüle etmekle sağlanmaktadır. Bina ve mekânsal kurgusu kolektif hafızayı canlı tutmaktadır. Bu canlılık ancak insanlık tarihi boyunca yapılan haksızlıkların, adaletsizliklerin neden olduğu yıkımlardan alınan derslerin sembolik uyarısıdır. Benzer hatalardan kaçınılması gerektiğine dair mekânsal bir vurgudur. Mimarlık, Yahudi müzesi yoluyla bir sanat olarak kendi payına düşeni yapmayı amaçlarken sinema sanatında Schindler’in listesi filmi ile katledilen Yahudilerin hikâyesini anlatarak sinematografik bir hafıza inşa etmiştir. 

___

  • Baudrillard, J. 2016. Simulacra and Simulation, S.F. Glaser, The University of Michigan Press.
  • Beşışık, G. 2013. Sinema Ve Mimarlıkta Mekân Kurgusu Ve Kavrayışı, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Mimarlık Bölümü, Bina Bilgisi Anabilim Dalı, Şubat 2013
  • Bianchini, M.C. (2014). “When memory becomes heritage: Experiences from Santiago, Chile”. Culture & History Digital Journal, 3(2), doi: http://dx.doi.org/10.3989/chdj.2014.023
  • Bilge, A.G., Güler, K. 2016. Berlin Duvarı: Utanç Duvarından Anıta, Mimar.ist, sayı 56, syf 57-65. Branko Lustig Gerald R. Molen Steven Spielberg (Yapımcı), Steven Spielberg (Yönetmen).(1993). Schindler's List [Sinema Filmi]. ABD: Universal
  • Dear, M., 1994. Between Architecture and Film, Architecture & Film, Architectural Design, Maggie Toy , London, 9,13.
  • Günay,. Z. 2016. Miraslaştırılarak Anma ve Karartarak Pazarlama Üzerine, Mimar.ist, sayı 56, syf 44-48
  • Heynen, H. 1999. Architecture and Modernity/Mimarlık ve Modernite, çeviri: Nalan Bahçekaıl, Rahmi Öğdül, Versus Kita, İstabul.sayfa 273-282.
  • Pallasmaa, J. 1996. Tenin Gözleri. Çeviri: Aziz Ufuk Kılıç, YEM yayınları, İstanbul.
  • Pamuk, O. (2010) Masumiyet Müzesi, İstanbul, İletişim Yayınları.
  • https://www.universalpictures.com/movies/schindlers-list
  • https://libeskind.com/work/jewish-museum-berlin/
  • https://tr.wikipedia.org/wiki/Schindler%27in_Listesi