SİİRT ARAPÇASI’NDAKİ DEYİMLER VE MESELLERİN FİLOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Atasözleri bir milletin tarih boyunca edindiği tecrübelerini, kimliğini yansıtan değerleri ve kültürünü süzgeçten geçirerek yeni nesillere aktardığı eşsiz bir hazinedir. Aynı zamanda bir milletin yaşantısı, duyguları, geçmişine ışık tuttuğu gibi, dilinin yapısı hakkında bilgi sahibi olmanın şifreleridir.Bütün toplumlarda olduğu gibi, Anadolu’da yaşayan çeşitli din, dil ve kültüre mensup vatandaşların da kendine özgü deyim ve atasözleri vardır. Bunlardan birisi Siirt’te yaşayan Arapların oldukça zengin birikimini yansıtan ve kendine has Arap lehçesiyle söylenmiş deyim ve atasözleridir. Bu makale Siirt Arap atasözlerinin anlam boyutunun yanında morfolojik, sentaks ve fonetik yönünden incelenmesi ile Fasih/standart Arapçayla karşılaştırma yapılarak, benzer ve farklı yönlerinin ortaya konulması amacıyla hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Siirt, Folklor, Atasözü, Arapça

PDF

___

Acat, Y. (2017). “Muhallemi Lehçesinde Kullanılan Atasözü Ve Deyimlerin Siirt Arapçasında Kullanılan Atasözü Ve Deyimlerle Karşılaştırılması”. The Journal Of Academic Social Science Studies, (62), 246-253.
Başa, A. T. (2003). Lehecâtu’l-Arab. Mısır: Mektebetu’l-Sakafiyye. Cengiz, E. (2018). Türkiye’de Konuşulan Arap Diyalektleri. Ed. Y. Acar. İstanbul: Akdem Yayınları.
Gül, N. (2013). Siirt Arapçasını Kurtarmak. Ankara: Sage Yayıncılık.
Dayf, Ş. (1994). Tahrîfatu’l ꜥammiyye li’l fushâ fi’l kavâꜥid ve’l-binyât ve’l-hurûf ve’l harekât. Kahire: Daru’l- Maarif.
Durmuş, İ. (2013). “Mesel”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 31: 293. İstanbul: TDV Yayınları.
El-Kaysî, M. M. (2013). Mevsûatu’l Lugâti’l-Ammiyyet’il Bağdâdiyye. Amman: Daru’l-Edib. Mergen, A (2017). Siirtli’nin Gönlünden Diline Yansıyan Atasözleri Ve Deyimler. Siirt: İmge Kitabevi. Şahsi Yayın.
Mohammad, R. (2015). “Bazı Arap Lehçelerindeki Atasözlerinde Geçen Türkçe Kelimeler”. Dil Araştırmaları (Güz/17), 199-213.
Timurtaş, A. (2016). “Siirt Arapçasında Halk Atasözleri”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (30), 89-110.
Timurtaş, A., Çıkar, M. Ş. (2018). Türkiye’de Konuşulan Arap Diyalektleri. Ed. Y. Acat. İstanbul: Akdem Yayınları.