Türkiye’de Mekânsal Erişilebilirliği Sınırlayan Altyapı Eksikliklerinin Engelli İstihdamına Etkisi

Erişilebilirlik, farklı gereksinimleri bulunan kişilerin kendi başlarına evlerinden çıkabilmeleri, başkalarına ihtiyaç duymadan çeşitli binalara ve açık alanlara ulaşabilmeleri ve bunları kullanabilmeleri şeklinde tanımlanmaktadır. Engellilerin ekonomik, sosyal ve toplumsal hayata katılabilmeleri noktasında erişilebilirlik daha önemli hale gelmektedir. Bunun için başta devletin bir kısım yasal düzenlemeler hayata geçirmesi, sonra da yerel yönetimlerin yapılı çevrede ve kent ölçeğinde gereksinim duyulan tüm fiziksel, mimari ve altyapı önlemlerini almaları gerekmektedir. Bu çerçevede araştırmanın amacı, Türkiye’de mekânsal erişilebilirlik bağlamında engellilerin istihdamında karşılaşılan sorunların ortaya konulması ve bunların çözümüne yönelik bazı öneriler geliştirilmesidir. Araştırma, engelli dostu iller arasında sayılan Çanakkale ili kent merkezi ile sınırlandırılmıştır. Araştırma verileri görüşme yöntemiyle toplanmış, engelli derneklerinin yetkilileri ve engelli çalıştıran firmaların yetkilileriyle görüşmeler yapılmıştır. Veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Sonuçta, her ne kadar engelli dostu iller arasında sayılsa da Çanakkale kent merkezinde, mekânsal planlamanın engellileri hesaba katmayan bir anlayışla yapıldığı, bu durumun engellilerin kentsel hizmetlere ve iş imkânlarına erişimlerini sınırlandırdığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Mekânsal erişilebilirlik, engelli, istihdam, belediye, Türkiye

PDF

___

Abidi, J. ve Sharma, D. (2014). Poverty, Disability and Employment: Global Perspectives From the National Centre for Promotion of Employment for Disabled People. Career Development and Transition for Exceptional Individuals. 37(1). 60–68.
Ar, H. ve Uğuz, S. Ç. (2017). Küresel Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde Turizmin Rolü: Türkiye Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 10(49). 521-530.
Aygün, E., Korkut, A. ve Kiper, T. (2018). Engelli Bireyler İçin Kentsel Dış Mekânlara Erişilebilirliğin İncelenmesi: Tekirdağ Örneği. ARTİUM Architecture, Urbanism, Design and Construction. 6(2). 20-32.
Bıçkı, D., Yetkin Şale, H. ve Ak D. (2016). Herkes için Erişilebilir Kentler: Muğla Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies. 51. 449-470.
Bilsin, E. ve Başbakkal, Z. (2014). Dünyada ve Türkiye’de Engelli Çocuklar. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 30(2). 65-78.
Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme. R.G. 14.07.2009/ 27288.
Burcu, E. (2006). Özürlülük Kimliği ve Etiketlemenin Kişisel ve Sosyal Söylemleri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 23(2). 61-83.
Burcu, E. (2011). Türkiye’deki Engelli Bireylere İlişkin Kültürel Tanımlamalar: Ankara Örneği. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 28(1). 37-54.
Creswell, W. J. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Çağlar, S. (2012). Engellilerin Erişilebilirlik Hakkı ve Türkiye’de Erişebilirlikleri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 61(2). 541-598.